ترکمنستان جایگاه پیشرو در جهان از نظر قیمت مقرون به صرفه بنزین و گازوئیل
ترکمنستان جایگاه پیشرو در جهان از نظر قیمت مقرون به صرفه بنزین و گازوئیل را به خود اختصاص داد.
قیمت هر لیتر بنزین که ۰.۴۳۳ دلار است
ترکمنستان جایگاه پیشرو در جهان از نظر قیمت مقرون به صرفه بنزین و گازوئیل را به خود اختصاص داد.
خبرگزاری اورینت: بر اساس گزارش GlobalPetrolPrices، ترکمنستان در رتبه بندی به روز شده جهانی در دسترس بودن بنزین و گازوئیل جایگاه پیشرو را به خود اختصاص داده است.
به این ترتیب قیمت هر لیتر بنزین که ۰.۴۳۳ دلار است، ترکمنستان را از نظر ارزان بودن این فرآورده نفتی در رتبه هفتم جهان قرار داد. ارزان ترین بنزین جهان در پمپ بنزینهای ونزوئلا به فروش می رسد که با قیمت ۰.۰۱۶ دلار در هر لیتر به فروش می رسد، در حالی که گران ترین آن در هنگ کنگ با قیمت تقریبا ۳ دلار است.
ترکمنستان نیز در رتبه بندی مشابه برای قیمت گازوئیل که در این کشور با قیمت ۰.۳۹۰ دلار در هر لیتر به فروش می رسد، رتبه نهم را به خود اختصاص داد. ارزانترین سوخت دیزل در ایران با قیمت هر لیتر ۰.۰۱۱ دلار و گرانترین آن در همان هنگکنگ است که با قیمت ۲.۷۲۶ دلار به فروش میرسد.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
اخبار اقتصادی ترکمنستان – مرو هفته دوم آذر۱۴۰۱
اخبار اقتصادی ترکمنستان – مرو
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکمنستان (استانهای ماری به مرکزیت مرو و لباب) در هفته دوم آذرماه ۱۴۰۱ مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
افتتاح تاسیسات جدید تصفیه آب در بخش باهردن استان آخال؛
خبرگزاری اورینت: روزنامه ترکمنستان بی طرف می نویسد: تصفیه خانه جدید آب با ظرفیت ۲۰ هزار متر مکعب آب در روز در بخش باهاردن در استان آخال ترکمنستان افتتاح شد.
این تاسیسات توسط شرکت خصوصی “مقدس توپراک” ساخته شده است و امکان استفاده از فاضلاب تصفیه شده را برای مقاصد اقتصادی در مخازن و کلکتورها بدون آسیب رساندن به محیط زیست فراهم میکند.
گارلی گارلیف، رئیس انجمن اتحادیههای کارگری بخش باهاردن، تأکید کرد که افتتاح این تأسیسات برای نگرش دقیق به منابع آب مهم خواهد بود. پیش از این فاضلاب برای استفاده مجدد مناسب نبود، اما اکنون برای حل مشکلات مختلف اقتصادی در صنایع و مزارع کشاورزان محلی مفید خواهد بود.
محمد آنام محمدوف، مدیر مطبوعاتی شرکت خصوصی “مقدس توپراک” به مطبوعات گفت: این ساخت و ساز ۴.۲ هکتار را اشغال کرده و مجموعه ای از اماکن مهندسی، فنی و خدماتی است. فرآیند پردازش در این مرکز توسط سیستم کامپیوتری کنترل میشود و تمیز کردن، ضد عفونی و آماده سازی برای تامین آب را فراهم میکند.
آب فاضلاب این مجموعه از شهرک های آرچمان، کلت داگ و سناتاریوم آرچمان تامین خواهد شد.
ترکمن نفت جریان گاز در میدان دریایی اوزینادا را ثبت کرد.
خبرگزاری اورینت: خبرگزاری رسمی دولتی پیرو جلسه کابینه وزیران در روز جمعه گزارش داد؛ شرکت دولتی ترکمن نفت جریان گاز طبیعی و میعانات گازی از میدان اوزینادا واقع در بخش ترکمنی دریای خزر را دریافت کرده است.
در چارچوب تفاهم نامه همکاری بین شرکت نفت ترکمنستان و گروه شرکت های آرتی برای توسعه اوزینادا، انتظار می رود این شرکت در ارائه خدمات برای توسعه این میدان مشارکت کند.
بر اساس اطلاعات اولیه، ذخایر اوزیناد حدود ۵ میلیون تن نفت است. عملیات حفاری در این میدان از تابستان سال جاری میلادی آغاز شده است. تا امروز در بخش ترکمن دریای خزر، کار نفت در ۴ بلوک از ۳۲ بلوک دارای مجوز در حال انجام است.
مرکز اطلاع رسانی بین المللی ترکمنستان در دهکده المپیک مستقر خواهد شد
خبرگزاری اورینت: رشید مردوف، معاون نخست وزیر، وزیر امور خارجه ترکمنستان در نشست روز جمعه کابینه وزیران گفت مرکز اطلاعات بین المللی در ساختار کمیته دولتی تلویزیون، پخش رادیو و فیلمبرداری ترکمنستان ایجاد خواهد شد.
مرکز جدید در مرکز پخش بین المللی شهر المپیک پایتخت، جایی که تمام تجهیزات لازم برای بهره برداری از آن در حال حاضر قرار دارد، قرار میگیرد.
این مرکز برنامههای مختلف، مستندها و ویدئوهای کوتاهی را تهیه و در رسانههای خارجی پخش خواهد کرد که به معرفی ترکمنستان، سیاستها و دستاوردهای آن، وقایع مهم در حال وقوع در این کشور میپردازد. همچنین نشریههای ویژه ای را که به ترکمنستان اختصاص دارد منتشر خواهد کرد.
سازمان عمومیپزشکان در ترکمنستان ایجاد خواهد شد.
خبرگزاری اورینت: نورمحمد امان نپسوف، معاون نخست وزیر، که مسئول مراقبت های بهداشتی در دولت است، در جلسه روز جمعه کابینه وزیران گفت که متخصصان حوزه پزشکی ترکمنستان سازمان عمومیپزشکان را ایجاد خواهند کرد.
کار این سازمان باید تضمین کننده بهبود سیستم ملی مراقبت های بهداشتی و بهبود کیفیت خدمات پزشکی مطابق با استانداردهای جهانی باشد.
این سازمان بر اساس قانون ترکمنستان “در مورد انجمنهای عمومی” برای تضمین حمایت از سلامت شهروندان، تبادل تجربه در زمینه پزشکی و اجرای برنامههای دولتی اتخاذ شده، ایجاد خواهد شد.
متانول در کارخانه تولید بنزین از گاز آخال تولید خواهد شد.
در جلسه خبرگزاری اورینت: چاریمورات پورچکوف، معاون نخست وزیر، که بر این صنعت نظارت دارد، درکابینه وزیران روز جمعه گفت که شرکت دولتی “ترکمن شیمی” قصد دارد یک مرکز تولید متانول در ارتباط با کارخانه آخال برای تولید بنزین از گاز طبیعی بسازد.
این شرکت در ارتباط با نیاز به متانول در تولید کنسانتره اوره فرمالدئید ساخته خواهد شد که بر حفظ کیفیت و ساختار کودهای تولید شده در کشور و صادرات به خارج از کشور تأثیر میگذارد. متانول دارای خاصیتی است که کیفیت بالای خود را هنگام حمل و نقل در فواصل طولانی حفظ میکند.
۸۲.۵ هزار تن برنج در ترکمنستان برداشت شد.
خبرگزاری ترکمن پورتال: در ترکمنستان، برداشت برنج رو به اتمام است. شبکه تلویزیونی “میر ۲۴” گزارش داد که وزارت کشاورزی و حفاظت از محیط زیست پیش از این اعلام کرده است که میتواند اکثر کشور را با این غله تامین کند، تقریباً ۸۲.۵ هزار تن برنج برداشت شده است.
بخش عمده محصول توسط خانوارهای متخصص استان داشاغوز کشت شد. این منبع می نویسد که در این راستا، فناوریهای مدرن و شرکت های جدید کمک نزدیکی کرده اند.
علاوه بر این، بیش از ۲۰۰ کمباین با کارایی بالا و همچنین حدود ۴۰۰ ماشین آلات برداشت دیگر، در مزارع حضور دارند.
پارلمان ترکمنستان پیش نویس قانون بودجه دولتی سال ۲۰۲۳ میلادی را تصویب کرد.
خبرگزاری اورینت: خبر گزاری تی دی ایچ پس از نشست مشترک اتاق های نهاد قانون گذاری ملی کشور با برخی از اعضای دولت گزارش می دهد؛ هر دو اتاق پارلمان ترکمنستان با در نظر گرفتن پیشنهادها و توصیههای قربانقلی بردی محمداف، رئیس مجلس اعلای ترکمنستان، پیش نویس قانون جدید بررسی شده “در مورد بودجه دولتی ترکمنستان برای سال ۲۰۲۳ میلادی” را تصویب کردند.
نمایندگان مجلس پس از رای دادن به اتفاق آرا به تصویب بودجه دولتی تاکید کردند که این سند با دقت محاسبه شده است و از ظرفیت منابع پشتیبانی میشود و در خدمت منافع مردم است. متن این قانون مطابق با برنامه اقدام برای انجام تحولات در سیستم بودجه ترکمنستان برای سال های ۲۰۲۸-۲۰۲۲ میلادی تنظیم شده است.
میزان وام بانک های ترکمنستان از مرز ۸۵ میلیارد منات گذشت.
خبرگزاری بیزنس ترکمنستان: مجموع اعتبار تخصیصی موسسات اعتباری ترکمنستان به بنگاهها، سازمانها و جمعیت به پول ملی تا اول نوامبر ۲۰۲۲ میلادی بالغ بر ۸۵ میلیارد و ۷۶۹ میلیون منات بوده که نسبت به شاخص مشابه سال گذشته ۱۲.۹ درصد افزایش داشته است. از اول نوامبر ۲۰۲۱ میلادی، مجموعاً ۷۵ میلیارد و ۹۲۹ میلیون منات وام صادر شده است.
بر اساس دادههای بانک مرکزی ترکمنستان، تا اول نوامبر سال جاری میلادی، ۵۵ میلیارد و ۶۰۹ میلیون منات به موسسات و بنگاههای دولتی وام به پول ملی صادر شده است که ۳.۹ درصد بیشتر از رقم مشابه در سال ۲۰۲۱ میلادی است. در سال ۲۰۲۱ میلادی، میزان این وام ها بالغ بر ۵۳ میلیارد و ۵۱۵ میلیون منات بوده است.
بر اساس آمار بانک مرکزی کشور، تا اول نوامبر ماه ۲۰۲۲ میلادی، میزان وامهای تخصیص یافته به بخش خصوصی کشور به پول ملی بالغ بر ۱۱ میلیارد و ۸۳۲ میلیون منات بوده است که نسبت به همین شاخص در سال ۲۰۲۱ میلادی (۷ میلیارد و ۶۱۷ میلیون منات) با ۵۵.۳ درصد بیشتر است.
برای دوره مشخص شده در سال جاری میلادی، به شهروندان و کارآفرینانی که بدون تشکیل شخصیت حقوقی به فعالیت های کارآفرینی میپردازند، مجموعاً ۱۸ میلیارد و ۳۲۸ میلیون منات وام صادر شده است که ۲۳.۸ درصد از شاخص مشابه سال گذشته میلادی (۱۴ میلیارد و ۷۹۷ میلیون منات) بیشتر است.
در بازه زمانی ژانویه تا اکتبر ۲۰۲۲ میلادی، حجم کل گردش غیرنقدی کارتهای بانکی در ترکمنستان از ژانویه تا اکتبر سال جاری میلادی بالغ بر ۱۱ میلیارد و ۵۲۰ میلیون و ۷۱۷ هزار و ۲۳۳ منات بوده است.
حمل و نقل در مسیر جدید ریلی “ترکیه-ایران-ترکمنستان-ازبکستان” آغاز شد.
خبرگزاری بیزنس ترکمنستان: خبرگزاری ملی ازبکستان گزارش داده؛ مراسم افتتاح مسیر راه آهن جدید “ترکیه-ایران-ترکمنستان-ازبکستان” در ایستگاه مرکزی راه آهن تاشکند برگزار شد. در بخشی از این مراسم، مراسم استقبال از اولین قطار باری که ترکیه را به مقصد ازبکستان ترک کرد، برگزار شد.
حسن الدین حاسیلوف رئیس هیئت مدیره شرکت سهامی ازبکستان تمیر یولاری، اولگان بکار سفیر ترکیه در ازبکستان، نمایندگان راه آهن ترکیه و همچنین بازرگانانی که کالاهای خود را با واگن آورده بودند، حضور داشتند.
شرکت سهامی ” ازبکستان تمیر یولاری” (راه آهن ازبکستان) با همکاری طرف ترکیه مسیری را برای حمل و نقل کالا از ایستگاه “گمروه” در شهر ازمیر به شهر تاشکند توسعه داده است. اولین قطار با ۴۰ واگن وسایل خانگی از جمله تجهیزات برودتی را حمل میکرد.
بر اساس بیانیه مطبوعاتی ازبکستان تمیر یولاری، این مسیر با طول کل بیش از ۴۵۰۰ کیلومتر سریعترین و راحت ترین راه برای کارآفرینان ازبکستانی برای ارسال کالاهای صادراتی از ازبکستان به ترکیه و همچنین تحویل کالاهای وارداتی است. در حال حاضر بیش از ۲۵۰ واگن برای ورود به این مسیر برنامه ریزی شده است.
شورای فدراسیون روسیه: “شمال-جنوب” راه حلی کلیدی برای تغییر جهت گیری باربری به سمت آسیا است.
خبرگزاری اورینت: شورای فدراسیون روسیه نقش کلیدی مسیر حملونقل بینالمللی شمال-جنوب را برای تغییر مسیر حمل و نقل بار روسیه به سمت آسیا و خاورمیانه اعلام کرد.
در وب سایت رسمیشورای فدراسیون پس از نتایج میز گرد در مورد توسعه کشتیرانی خطی در آبراههای داخلی و استفاده موثر از حمل و نقل آبی داخلی برای توسعه حمل و نقل بار و مسافر در روسیه گزارش شده است.
وی افزود: “وضعیت ژئوپلیتیک کنونی ما را به این واقعیت سوق میدهد که باید جریانهای بار را به سمت کشورهای آسیایی و خاورمیانه تغییر داد. یکی از تصمیمات کلیدی اجرای پروژه کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب خواهد بود.”
ترکمنستان و ایران برای ایجاد دو بازارچه مرزی دیگر گفتگو میکنند.
خبرگزاری اورینت: روز شنبه در نشست خبری در استانداری خراسان رضوی گفته شد: یکی از موضوعات مهمیکه در هفدهمین نشست کمیسیون مشترک ترکمنستان و ایران در آینده نزدیک مطرح میشود، توافق بر سر ایجاد دو بازارچه مرزی در سرخس و لطف آباد است.
به گزارش ایسنا، در نشست خبری اعلام شد که حجم حمل و نقل جاده ای اعم از واردات، صادرات و ترانزیت از طریق سه پایانه مرزی دوغارون (با افغانستان)، سرخس و لطف آباد (با ترکمنستان) از ابتدای سال تاکنون ۱۳ درصد افزایش داشته است. بیشترین رشد ترافیک در تقاطع آرتیق – لطف آباد مشاهده میشود.
در مدت سه ماه پس از از سرگیری کار بازار مشترک هودان و باجیگیران در مرز ترکمنستان و ایران، کالاها به ارزش حدود ۸۰۰ هزار دلار در آن فروخته شده است.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
اخبار اقتصادی ترکمنستان-عشق آباد هفته اول آذر۱۴۰۱
اخبار اقتصادی ترکمنستان-عشق آباد
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکمنستان در هفته اول آذرماه ۱۴۰۱ به نقل از رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد
بورس ترکمنستان در هفته گذشته
بنا بر گزارش رسانههای ترکمنستان، در هفته گذشته ارزش مجموع مزایدههای بورس کالا و مواد اولیه ترکمنستان به بیش از ۳۰ میلیون و ۷۸۲ هزار و ۸۵۰ دلار، بالغ شد. در همین راستا، کارگزارانی از کشورهای لهستان، امارات متحده عربی، افغانستان، آذربایجان، ترکیه و قرقیزستان گاز مایع و گازوئیل تولید شده در مجتمع پالایشگاهی ترکمن باشی و همچنین پلی اتیلن را خریداری کردند.
صادرات انواع محصولات نساجی تولید شده در مجتمع های نساجی وزارت صنعت نساجی نیز به مرحله اجرا درآمد. لازم به ذکر است، که شرکت هایی از کشورهای امارات متحده عربی ، ترکیه و انگلیس نخ پنبه تولید شده در مجتمع های نساجی وزارت صنعت نساجی را به مبلغ ۳۰ میلیون و ۲۱۵ هزار و ۹۸۰ منات خریداری کردند.
علاوه بر موارد فوق الذکر ، کارآفرینان داخلی پلی اتیلن، نخ پنبه و فرش دستباف را برای بازار داخلی به ارزش بیش از ۷۵ میلیون و ۹۹ هزار و ۳۴۳ منات خریداری کردند. هفته گذشته ۵۲ معامله در بورس کالا و مواد اولیه ترکمنستان به ثبت رسید.
پرورش سالانه بیش از نیم میلیون گل رز هلندی در ولایت بالکان
بنا به اعلام رسانههای ارتباط جمعی ترکمنستان ، شرکت خصوصی Nurly meýdan ، واقع در شهر برکت ولایت بالکان، از سال ۲۰۱۴ تاکنون مبادرت به پرورش گل رز هلندی نموده است. کل حجم تولید شرکت مذکور که سالانه به نیم میلیون شاخه گل رز می رسد، روانه بازار داخلی میشود. هم اکنون محمولههای گل تولید شرکت برای ارسال به بازار خرده فروشی و گل فروشیهای عشق آباد و سایر شهرهای کشور برای استفاده در جشن روز استقلال آماده میشود.
به گزارش روزنامه «ترکمنستان بیطرف»، گلخانه شرکت مذکور یک هکتار مساحت دارد و مجهز به تجهیزات پیشرفته وارداتی است. در این گلخانه یک سیستم منحصر بفرد “مه مصنوعی” وجود دارد که به عنوان ابزاری برای تنظیم رطوبت هوا به کار می رود.
صادرات باتری خودرو توسط یک شرکت ترکمنی
بنا بر گزارش رسانههای رسمیکشور ترکمنستان ، شرکت ترکمنی “Kökçi” مبادرت به صادرات بیش از ۱۱.۴ هزار باطری خودرو به افغانستان نموده است که این تعداد ، تقریباً معادل نیمی از تولید شرکت از ابتدای سال جاری تاکنون است.
در طول دوره گزارش، این شرکت به همراه کارخانه مواد شیمیایی ترکمن آباد واقع در ولایت لباب در شرق ترکمنستان، ۲۳.۵ هزار باتری خودرو تولید کرده است. شرکت مذکور ۷ نوع باتری با ظرفیت های ۶۰، ۶۵، ۷۵، ۹۰، ۱۰۰، ۱۹۰ و ۲۰۰ آمپر ساعت برای خودروهای سبک و سنگین تولید میکند.
این شرکت ترکمنی از طریق بازیافت باطریهای فرسوده، مواد اولیه لازم برای تولید را استحصال نموده و در تولید محصولات استفاده میکند.
واردات گندم از قزاقستان
بنا به گزارش آژانس نظارتی قزاقستان Energyprom.kz، ترکمنستان در بازه زمانی ژانویه تا جولای سال جاری، بالغ بر ۲۱۷.۹ هزار تن گندم و مِسلین (مخلوطی از گندم و چاودار) به ارزش تقریبی ۷۸.۷ میلیون دلار از قزاقستان وارد کرده است.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
رونق بازارچه باجگیران با بهبود مراودات مرزی با ترکمنستان
تعطیلی بازارچه باجگیران و محدودیتهای اعمال شده از سوی ترکمنستان، با تلاش سفارت ایران، حمایت وزارت امور خارجه کشورمان و پیگیری مسوولان خراسان رضوی، پایان یافته و بازگشایی این بازارچه افقهای تازهای را به روی بازرگانان و تجار منطقه گشود.
استان خراسان رضوی دارای ۲ بازارچه مرزی مشترک با کشورهای افغانستان و ترکمنستان است. این استان با کشور ترکمنستان از طریق سه مرز رسمی سرخس، لطف آباد و باجگیران ارتباط دارد که باجگیران شهری در شهرستان قوچان است و فاصله آن تا مشهد حدود ۲۰۰ کیلومتر و تا عشق آباد ترکمنستان ۵۵ کیلومتر است.
گمرک مرزی باجگیران در نقطه صفر مرزی ایران و ترکمنستان، از قدیمی ترین گمرک های خراسان بزرگ با قدمتی بیش از ۱۰۰ سال به شمار می رود و نزدیکی به عشق آباد، پایتخت ترکمنستان، از مزیتهای آن است.
نام باجگیران با تاریخ گمرک آن گره خورده است، در دوره قاجار امتیاز گمرک این منطقه به بلژیکی ها داده شد و آنان برای برقراری قوانین خود در مرز چندین باجگیر تفنگدار اسبسوار گماشتند و این موضوع باعث شهرت این منطقه به “باجگیران” شد، انبارهای قدیمی گمرک باجگیران در دهستان دولتخانه که با کمک آلمانی ها ساخته شده، هنوز برقرار است و به عنوان میراث تاریخی منطقه از آن یاد می شود.
بازارچه مرزی باجگیران نیز به عنوان تنها بازارچه رسمی بین ۲ کشور ایران و ترکمنستان، به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال یافتن جمهوری های آسیای میانه در سال ۱۳۷۵ تاسیس شد، این بازارچه با بازارچه گودان در ترکمنستان به صورت کاملا مشترک و قرینه با غرفه ها و سطح دسترسی یکسان فعالیت دارند.
تاریخ مبادلات تجاری در باجگیران به زمان استقرار شوروی سابق بازمی گردد، پس از فروپاشی شوروی و استقلال ترکمنستان، فعالیتهای صادراتی و ترانزیتی در باجگیران با ترکمن ها ادامه یافت اما دولت ترکمنستان در سال ۱۳۹۰ با استناد به پروتکل ۸ نوامبر ۱۹۶۸ میلادی برخی محدودیتهای ترانزیتی در گمرک باجگیران ایجاد کرد و این موضوع مشکلاتی را در صدور کالا به ترکمنستان و کشورهای آسیای میانه برای ایران به وجود آورد، که با شیوع کرونا در سال ۱۳۹۸، ترکمنستان محدودیتهای جدیدی اعمال کرد و این وضعیت، گمرک و بازارچه باجگیران را عملا به حالت تعطیل درآورد.
گمرک و بازارچه باجگیران تا شهریور امسال تقریبا تعطیل بودند و تردد مسافری و کالایی زیادی در این ۲ بخش انجام نمی گرفت تا اینکه کشور همسایه به کاهش محدودیتهای خود در مرز با ایران رضایت داد که این امر منجر به بازگشایی بازارچه مرزی باجگیران شد.
گمرک باجگیران تقریبا نیمهفعال
کاهش محدودیتهای گمرکی ترکمنستان در مرز باجگیران، تنها به فعالیت در بازارچه مرزی آن اختصاص دارد و هنوز بخش تردد کامیونی و مسافری این گمرک با محدودیت مواجه است.
مدیر گمرک باجگیران گفت: تاکنون ترکمنستان درهای مرزی خود را در اینچه برون، سرخس و لطف آباد به روی ایران گشوده و در باجگیران فقط بازارچه مرزی بازگشایی شده است، اما هنوز تردد کامیونی در مرز باجگیران انجام نمی شود و محدودیتهای اعمال شده از سوی ترکمنستان پابرجاست.
امیر فتاحی با بیان اینکه اداره گمرک باجگیران کاملا مستقل و مجهز است، افزود: تجهیزات گمرک باجگیران شامل ایکس ری چمدانی می شود که نیاز به اورهال دارد و چندین سال است که تمدید قرارداد با شرکت پشتیبان آن انجام نگرفته است، از سوی دیگر در حوزه تجهیزات کنترلی، سگ موادیاب نیاز است، قبل از شیوع کرونا، سگ موادیاب وجود داشت اما با شیوع این ویروس و بسته شدن مرزهای ترکمنستان، سگ موادیاب به گمرک دوغارون منتقل شد.
وی ادامه داد: زیرساختهای لازم در گمرک باجگیران وجود دارد اما در صورت برداشته شدن کامل محدودیتها از سوی کشور ترکمنستان و بازگشایی سطح تجاری – کامیونی این مرز، استقرار “ایکس ری” کامیونی در آن ضرورت پیدا می کند.
فتاحی با بیان اینکه بخش مسافری گمرک باجگیران نیز تا چند روز آینده بازگشایی می شود، افزود: هم اکنون فقط دیپلماتهای ایرانی و دیپلماتهای کشورهای دیگر که در سفارتخانه های ترکمنستان حضور دارند، از طریق مرز باجگیران تردد می کنند.
مدیر گمرک باجگیران درباره وضعیت بازارچه این منطقه نیز گفت: روزانه ۵۰۰ نفر از اهالی ترکمنستان در بازارچه باجگیران تردد دارند و از کالاهای غرفه داران و پیله وران این بازارچه خریداری و به ترکمنستان منتقل می کنند، حمل و تبادل کالا در بازارچه مرزی باجگیران در حال انجام است اما چون این بازارچه روی تپه قرار گرفته و فضای کمی را در اختیار دارد، لازم است برای توسعه فعالیت آن ۲ هزار مترمربع دیگر به وسعتش افزوده شود که این موضوع در طرح توسعه بازارچه باجگیران دیده شده است.
فتاحی اظهار داشت: طرح توسعه بازارچه مرزی باجگیران توسط استانداری خراسان رضوی مطرح شده و قرار است که با اجرای آن ظرفیت پذیرش پیله وری و بار در این بازارچه افزایش یابد.
وی اظهار داشت: استانداری خراسان رضوی پیگیر تامین بودجه برای منطقه باجگیران است تا بتوان از این طریق هم طرح توسعه بازارچه باجگیران را اجرا کرد و همه سطح تجهیزات گمرک را افزایش داد.
فتاحی، به کمبود نیروی انسانی این اداره در صورت از سرگرفتن ترددهای کامیونی در مرز اشاره و بیان کرد: هم اکنون تنها بازارچه مرزی باجگیران فعال است و کمبود نیروی انسانی چندان احساس نمی شود اما در صورت بازگشایی بخش تردد ریلی و ورود و خروج مسافر، گمرک باجگیران با مشکل کمبود نیروی انسانی نیز مواجه خواهد شد.
تراز مثبت تجاری در بازارچه مرزی و افزایش متقاضیان سرمایهگذاری
با ازسرگیری فعالیتها در بازارچه مرزی باجگیران، شرایط اقتصادی این منطقه رو به بهبودی گذاشته و تا آنجا پیش رفته است که اکنون سرمایه گذاران زیادی تقاضای سرمایه گذاری در این بازارچه را دارند اما زیرساختها، به ویژه فضای بازارچه جوابگوی نیازها نیست.
مدیر بازارچه مرزی باجگیران گفت: از دوم شهریورماه و زمان بازگشایی بازارچه باجگیران تاکنون تراز تجاری آن مثبت بوده و فعالیتش رونق گرفته است، به طوری که از آن تاریخ تاکنون ۷۳۵ هزار و ۶۰۴ دلار کالا به وزن ۳۰۴ تن و ۶۱۸ کیلوگرم از این بازارچه صادر شده است که عمده آن فرش ماشینی، موکت، شوینده، منسوجات شامل حوله و روتختی و روفرشی، قابلمه و برخی مواد غذایی به میزان کاملا محدود بوده است.
علی رحمتی، میزان واردات کالا به بازارچه مرزی باجگیران از دوم شهریورماه تاکنون را ۱۸۱ هزار و ۵۵۷ دلار به وزن ۴۰ تن و ۳۴۶ کیلوگرم ذکر و بیان کرد: همان ۶ قلم کالای وارداتی که دولت ایران برای مرزنشینان مجاز اعلام کرده و شامل روفرشی، پارچه متقال و لی و نخی، انواع حوله و پتوهای مسافرتی است، به بازارچه وارد می شود، که روزانه ۲۰۰ نفر و هر نفر تا سقف ۲۰۰ دلار می توانند از محل واردات کالا به بازارچه سود ببرند.
وی اظهار داشت: کل گستره بازارچه مرزی باجگیران حدود یک هکتار است که از این میزان ۲ هزار مترمربع توسط مرزنشینان در قالب ۳۴ غرفه اشغال شده که همه آنها فعال است و با توجه به بازگشایی بازارچه باجگیران، هم اینک بیش از ۳۰۰ نفر متقاضی غرفهداری در بازارچه هستند که فضای لازم برای اختصاص به آنها وجود ندارد، اگر هم هر یک از غرفه های موجود را به سه متقاضی اختصاص دهیم، باز هم تنها جوابگوی نیمی از متقاضیان خواهد بود.
مدیر بازارچه مرزی باجگیران گفت: غرفه داران بازارچه همه از اهالی باجگیران هستند، بیکاری در باجگیران بالا است، هنوز محدودیتهای مرزی ترکمنستان در مرز باجگیران به صورت کامل برداشته نشده است که می توان با توسعه بازارچه و بازگشایی بخش کامیونی و مسافری گمرک، میزان بیکاری در این منطقه را کاهش داد.
رحمتی اضافه کرد: در مقابل بازارچه باجگیران، بازارچه مرزی “گودان” در ترکمنستان فعال است و این بازارچه ها به صورت مشترک مدیریت می شوند، روزانه ۶۰۰ تا ۷۰۰ ترکمن مجوز ورود به بازارچه مرزی باجگیران را گرفته و کالاهای مورد نیاز خود را خریداری کرده و به کشورشان بازمی گردند، متقابلا ایرانی ها نیز روزانه به بازارچه مرزی کشور همسایه رفته و پس از خرید کالای مورد نظر خود به کشور برمی گردند.
وی به آماده شدن طرح توسعه بازارچه باجگیران اشاره و بیان کرد: در صورت اجرایی شدن این طرح، هم طرف ایرانی و هم طرف ترکمن از منافع آن بهره مند می شوند و ۲۰ تا ۳۰ غرفه به این بازارچه اضافه می گردد.
آمادهسازی شهر باجگیران، مهمتر از بازارچه
حال که نخستین گامها برای رونق دوباره مرز باجگیران برداشته شده است، باید دید که شهر باجگیران تا چه میزان مهیای پذیرایی از مهمانان خارجی و کامیونداران است، این پرسشی است که مسوول بازارچه های مرزی استان به آن پاسخ می دهد.
مسوول هماهنگی بازارچه های مرزی و روابط خارجی استانداری خراسان رضوی در این خصوص گفت: از آنجا که بازارچه ترکمنستان و نیز بازارچه ایران در مرز باجگیران کاملا یک شکل و فعال هستند، مشکلی در فعالیت آنها وجود ندارد و محوطه و غرفه های آنها نیز ساختار خوبی دارند.
هادی حقیقی افزود: مشکل اصلی بازارچه باجگیران، کوچک یا محدود بودن فضای فعالیت تجار و مرزنشینان است، در این راستا در حال پیگیری و مذاکره با طرف مقابل هستیم تا بتوانیم به وسعت بازارچه مرزی باجگیران افزوده و تعداد غرفه های آنرا افزایش دهیم.
وی بیان کرد: از آنجا که بازارچه ها به صورت قرینه در ۲ سوی مرز ساخته شده اند، در صورتی که طرف ترکمنستانی مشکلی برای توسعه بازارچه نداشته باشد، ما توسعه بازارچه باجگیران را در طرف خود عملیاتی خواهیم کرد.
مسوول هماهنگی بازارچه های مرزی و روابط خارجی استانداری خراسان رضوی گفت: از آنجا که عملیات نظارت و کنترل در بازارچه باجگیران باید به صورت مکانیزه انجام شود، سالها قبل یک واحد ایکس ری چمدانی در گمرک باجگیران مستقر شده است، که اکنون نیاز به بهسازی دارد تا بتواند نظارت کاملی را بر صدور کالا داشته باشد، در صورتی که سطح تجهیزات کنترلی در گمرک باجگیران ارتقا یابد، می توان به طرف مقابل ترکمنستانی نیز خدمات بیشتری در خصوص تعرفه ها داد.
حقیقی اظهار داشت: با توجه به اینکه مرز و گمرک باجگیران چندین سال غیرفعال بوده است، با بازگشایی مرز و فعال شدن گمرک باید زیرساختهای پذیرش مسافر در شهر باجگیران نیز فراهم شود، به این معنا که سطح ارایه خدمات عمومی از جمله اتوبوس برای رفت و آمد مردم، رستوران ها و مراکز اقامتی مناسب در باجگیران ارتقا یابد، زیرا به دلیل تعطیلی چندین ساله این مرز، امکانات این منطقه نیز که متروکه مانده بود، دچار فرسودگی شده است، اما در خود بازارچه مرزی کار عقب افتاده ای جز توسعه فضای آن نداریم.
چقدر می توان به توسعه روابط تجاری با ترکمنستان امید داشت؟
درست است که بازارچه باجگیران فعال شده، اما رونق فعالیت در آن به فعال شدن کامل گمرک و ازسرگیری ترددهای کامیونی و مسافری بازبسته است، ترکمنستان پس از فروکش کردن شیوع کرونا، کاهش محدودیتها را آغاز کرده و اکنون مرزهای ایران با آن کشور تقریبا باز شده است، اما آیا می توان به تداوم این رویکرد امید داشت.
سفیر ایران در عشق آباد گفت: اصولاً ترکمنستان در مناسبات بینالملل کشور بیطرفی است و ۲ بار هم این بیطرفی را در سازمان ملل اعلام و بر آن تأکید کرده است که وارد هیچ گروهبندی بینالمللی، سیاسی و امنیتی نمیشود.
غلامعباس ارباب خالص افزود: به همین خاطر، رهبر انقلاب نیز فرمودند که مواظب مداخلات بعضی از کشورها باشید. قطعاً طرف ترکمنستانی روی این موضوع کار خواهد کرد. آنها هم میدانند که حساسیت ما نسبت به چه کشورهایی است.
سفیر ایران در ترکمنستان ادامه داد: ترکمنها قائل به حفظ مناسبات همسایگی مثبت و امن با ما هستند. رئیس جمهور قبلی ترکمنستان، امنیت ما را امنیت کشور خود و امنیت آن کشور را امنیت ما خوانده و تاکید داشت که آگاهیم شما نسبت به چه کشورهایی حساسیت دارید و ما بهتناسب سیاست خارجیمان ارتباطاتی با دنیا داریم، اما مطمئن باشید که ارتباطات ما با آنها تهدیدی را متوجه شما نخواهد کرد.
ارباب خالص افزود: همجواری ما با ترکمنستان ظرفیتهای ما را در حوزه ترانزیت بسیار بالا برده است. ما چهار گذرگاه مرزی داریم و تمام تجارت ترانزیت منطقهای ایران با آسیای مرکزی از طریق ترکمنستان انجام میشود و در مقابل نیز تمام تجارت منطقه ای ترکمنستان از مسیر خاک جمهوری اسلامی ایران به غرب یا به جنوب ختم میشود.
مسوول هماهنگی بازارچه های مرزی و روابط خارجی استانداری خراسان رضوی پیشنهادی را برای توسعه مراودات اقتصادی در مرز باجگیران عنوان کرد و گفت: موضوع “پذیرش خالی بار” از این مرز به عنوان پیشنهاد استان خراسان رضوی به وزارت راه و شهرسازی اعلام شده است تا در نشست کمیته مشترک اقتصادی ۲ کشور ایران و ترکمنستان مطرح شود که در صورت تحقق آن، موضوع به نفع تجار و بازرگانان هر دو طرف تمام خواهد شد.
حقیقی در تشریح این پیشنهاد گفت: بر اساس این طرح ناوگان حمل و نقل و ترانزیتی که برای را از ایران به سمت ترکمنستان می برد، وقتی خالی به ایران باز می گردد دیگر مجبور نخواهد بود حتما از مرز سرخس یا درگز وارد ایران شود بلکه می تواند از مرز باجگیران نیز استفاده کند که تحقق این مهم مصرف سوخت و قیمت تمام شده کالای صادراتی را کاهش خواهد داد.
وی افزود: در گام نخست اگر بتوان “پذیرش خالی بار” را در مرز باجگیران محقق کرد، روزانه حداقل ۲۰۰ تا ۳۰۰ خودرو وارد باجگیران می شوند و این موضوع می تواند آغاز خوبی برای رونق منطقه باجگیران باشد.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
فعالیت مسافری و تجاری خواسته ایران از ترکمنستان برای مرز باجگیران است
ناظر گمرکات خراسان رضوی گفت: یکی از خواستههای جمهوری اسلامی ایران از کشور ترکمنستان فعالیت مسافری و تجاری در مرز باجگیران است که آمادگی ۱۰۰ در صد برای گمرک ایران وجود دارد تا اگر این اتفاق رخ دهد خدمات به مسافران و تجار ارائه شود.
جواد جعفری با اشاره به آخرین وضعیت مرز مشترک ایران و ترکمنستان در باجگیران اظهار کرد: طی توافقهای صورت گرفته میان گمرک و مقامهای دو کشور بازارچه مرزی باجگیران از مدتی پیش آغاز به کارکرده و پس از چند سال تعطیلی در حال حاضر بر اساس ظرفیت و سهمیههای پیشبینیشده مشغول خدماترسانی است.
وی ادامه داد: تبادلات در حوزه صادرات و واردات بر اساس سهمیه تعیینشده توسط غرفهداران و مرزنشینان در حال انجام است بهطوریکه پیشازاین، تردد در مرز باجگیران کم بود و حتی برخی از ساکنان اقدام به مهاجرت کرده بودند اما هماکنون روند فعالیت مناسبی انجام میشود.
ناظر گمرکات خراسان رضوی یکی از خواستههای ایران از ترکمنستان را فعالیت تجاری و مسافری در مرز باجگیران دانست و خاطرنشان کرد: این مسئله طی دیدار رؤسای گمرک دو کشور مطرحشده است تا علاوه بر فعالیت بازارچه تبادلات تجاری و تردد مسافری هم انجام شود و این آمادگی در گمرک ایران وجود دارد تا هر زمان که اعلام آغاز تبادلات در حوزه تجاری و مسافری صورت بگیرد خدمات باکیفیت به مسافران و تجار ارائه شود.
جعفری با اشاره به میزان صادرات و واردات انجامشده از مرزهای سهگانه خراسان رضوی با ترکمنستان طی هفتماهه ابتدایی سال جاری، بیان کرد: میزان صادرات از مرز سرخس ۳۹ میلیون دلار و از مرز لطفآباد ۲۴ میلیون دلار بوده که در مرز باجگیران این رقم به ۱۶۰ هزار دلار در حوزه بازارچهای میرسد و درزمینه واردات هم سرخس دارای ۹۷ میلیون دلار و لطفآباد یکمیلیون دلار واردات کالایی بوده است.
وی با یادآوری این موضوع که طی دیدارهای انجامشده میان رؤسای گمرک ایران و ترکمنستان در تهران و لطفآباد خواستههایی توسط ایران از طرف مقابل مطرحشده است، تصریح کرد: یکی از موضوعات کاهش عوارض جادهای یا همان تن کیلومتر بود زیرا این رقم برای ناوگان ایرانی حدود ۱.۵ دلار محاسبه میشد و شرکتهای حملونقل تمایلی برای انتقال بار به مقصد ترکمنستان یا کشورهای آسیای میانه نداشتند و همین امر موجب توقف موقت شده بود
ناظر گمرکات خراسان رضوی افزایش پذیرش کامیونهای ایرانی و ساعت کاری به همراه فعالیت تجاری و مسافری در مرز باجگیران و فعال شدن بازارچه لطفآباد را از دیگر خواستههای ایران از ترکمنستان برشمرد و افزود: پس از دیدارهای انجامشده عوارض جادهای کاهشیافته و همانند نرخ معمول سایر کشورها برای ایران اعمال میشود و در حال حاضر شرکتهای ایرانی راغب برای استفاده از خاک ترکمنستان بهمنظور ترانزیت کالا به آسیای میانه هستند.
جعفری با تأکید بر این مطلب که سقف پذیرش کامیون برداشتهشده و در ساعت پروتکلهای بین مرزی بدون هیچ سقفی پذیرش و تبادل انجام میشود، گفت: میزان خواب کامیونها پشت مرز به حداقل رسیده و در حال حاضر روان شده است بهطوریکه پیشازاین در روز ۱۲۰ تا ۱۳۰ دستگاه تبادل در مرز سرخس صورت میگرفت اما امروز میزان ورودی و خروجی این مرز به ۷۰۰ دستگاه رسیده است.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
بیانیه مشترک ترکمنستان و امارات متحده عربی
بیانیه مشترک ترکمنستان و امارات متحده عربی
سفر رسمی سردار بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان به امارات. -گسترش همکاریهای دوجانبه در زمینههای کلیدی اقتصادی. تعامل بین بنادر بین المللی ترکمنستان
خبرگزاری ترکمن پورتال: در تاریخ ۲۱ لغایت ۲۲ نوامبر ۲۰۲۲ میلادی، به دعوت جناب شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس جمهور امارات متحده عربی، سفر رسمی سردار بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان به امارات انجام شد.
رؤسای جمهور ترکمنستان و امارات متحده عربی در این سفر در خصوص گسترش همکاریهای دوجانبه در زمینههای کلیدی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و همچنین دستور کار منطقه ای و بین المللی مورد علاقه دوجانبه، تبادل نظر کردند.
با اشاره به اهمیت تعامل در حوزه اقتصادی، تمایل خود را برای تقویت همکاریهای اقتصادی با در نظر گرفتن منافع دوجانبه اعلام کردند. چشماندازهای این مسیر را مورد بحث و بررسی قرار دادند و همچنین اعلام کردند که قصد دارند تلاشهای مشترک را در حوزههای اولویتدار نفت و گاز، پالایش نفت، صنایع شیمیایی و انرژیهای تجدید پذیر افزایش دهند.
طرفین به کارآفرینان دو کشور در اجرای پروژههای مشترک به منظور تقویت مشارکت سرمایه گذاری کمک خواهند کرد.
طرفین بر نقش مهم ارتباطات حمل و نقل در تقویت همکاریهای اقتصادی دوجانبه تاکید کردند و در این راستا بر لزوم تعامل بین بنادر بین المللی ترکمنستان و امارات تاکید کردند.
روسای جمهور با پذیرفتن نقش مشارکت بشردوستانه به عنوان مهمترین ابزار برای نزدیک کردن مردم به یکدیگر، تعمیق درک متقابل بین آنها، غنی سازی متقابل فرهنگ ها، توسعه روابط دوستانه، بر تشویق و تعمیق تبادلات فرهنگی و همچنین گسترش همکاریها در حوزه گردشگری، ورزش، علم و آموزش توافق نمودند.
رؤسای جمهور ترکمنستان و امارات متحده عربی به تقویت نقش مرکزی سازمان ملل متحد در رسیدگی به مسائل جهانی امنیت بین المللی و توسعه پایدار، پیشگیری و جلوگیری از درگیریها اهمیت ویژه ای می دهند. رهبران دو کشور تروریسم، جنایات فراملی، مواد مخدر و روانگردان را از جمله تهدیدهای اصلی صلح و امنیت در کره زمین دانستند و بر آمادگی خود برای توسعه همکاریها در مبارزه با این چالش ها تاکید کردند.
رهبران بر اهمیت همکاری بین المللی در جهت منافع صلح، امنیت و پیشرفت به عنوان رویکردی که همکاری در مبارزه با افراط گرایی را در همه مظاهر، احترام متقابل، درک و مدارا ترویج میکند، اشاره کردند.
در این راستا، رهبران بر تمایل دو کشور برای ایجاد و حفظ فضای اعتماد و تفاهم متقابل در مقیاس منطقهای و بینالمللی تاکید کردند و همچنین بر لزوم حل و فصل مسالمتآمیز مسائل بینالمللی منحصراً از راههای دیپلماتیک تاکید کردند.
ابتکارات بین المللی مطرح شده توسط دو کشور در سطوح بین المللی و منطقه ای در خدمت تقویت صلح، توسعه پایدار و ارزش های جهانی خواهد بود.
رئیس جمهور ترکمنستان از نقش امارات متحده عربی به عنوان یکی از اعضای غیردائم شورای امنیت سازمان ملل برای سال های ۲۰۲۲-۲۰۲۳ میلادی بسیار قدردانی کرد. رئیسجمهور امارات متحده عربی با اشاره به تلاشهای رئیسجمهور ترکمنستان در توسعه روابط در سطوح منطقهای و جهانی، ابتکارات برای تصویب قطعنامههای مجمع عمومی سازمان ملل متحد، به نقش و اهمیت سیاست بیطرفی در حفظ و نگهداری تقویت صلح بین المللی، امنیت و توسعه پایدار، “۲۰۲۱ – سال بین المللی صلح و اعتماد اشاره نمود.
جناب سردار بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان ضمن تشکر صمیمانه از جناب شیخ محمد بن زاید آل نهیان رئیس جمهور امارات متحده عربی به دلیل استقبال گرم و میهمان نوازی در سطح عالی از حضرتعالی برای سفر رسمیبه ترکمنستان دعوت کرد. دعوت با سپاس پذیرفته شد.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
چرا موقعیت ژئوپلیتیکی ایران برای آسیای میانه مهم است؟
اهمیت ژئوپولیتیکی ایران و اجماع منطقهای و افزایش سرمایهگذاری متمرکز بر کریدور شمال- جنوب و بنادر جنوبی از طرفی دیگر، این زمینه را برای ایران به عنوان یک قطب مهم ترانزیت منطقه ای و جهانی فراهم کرده، بطوری که این موقعیت راهبردی مورد توجه جدی بسیاری در آسیای میانه و قفقاز قرار گرفته است.
کشورهای آسیای میانه محصور در خشکی هستند و برای اینکه بتوانند به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند، یکی از مسیرهای خوب و قابل اعتماد، مسیر ایران است تا بتوانند به آبهای آزاد خلیج فارس متصل شوند و برای صادرات و واردات از این مسیر استفاده کنند.
توسعه و کمال تمدن بشری ارتباط مستقیمی با جاده ها دارد. راه ها به قدری مهم هستند که سطح فرهنگ هر منطقه و میزان توسعه آن می تواند تعیین کننده نزدیکی آن به جاده ها باشد. آسیای مرکزی سرزمینی است که دسترسی به دریا ندارد از این روست که از قدیم الایام به دلیل عدم دسترسی به دریای آزاد، دولتمردان کشورهای این منطقه به فکر ایجاد مسیرهای نزدیک، امن و اقتصادی برای رفت و آمد و تجارت افتادند.
و موقعیت جغرافیایی ایران از این لحاظ برای آنها اهمیت حیاتی دارد.
آسیای مرکزی از شرق و جنوب با کوه های چین، افغانستان و ایران همسایه است. این منطقه که از شمال توسط بیابان ها و استپ ها و از غرب با دریای خزر احاطه شده است، دارای حوزه های آبخیز متعددی است. ترکمنستان و قزاقستان تنها کشورهایی هستند که از طریق دریای خزر ارتباط دریایی دارند.
رسانه کاسپین وستنیک (CASPIAN VESTNIK)می نویسد: ایران دارای پیوندهای تاریخی و اقتصادی محکم با آسیای میانه است که پایهای نیرومند برای ایجاد روابط با یکدیگر را فراهم میکند. از اینرو دیپلماتهای هر دو طرف نیز بارها بر شباهت فرهنگی آنها به عنوان زمینه مشترک برای تقویت همکاریها تأکید میکنند. بنابراین با توجه به جایگاه سرزمینی ایران و محصور بودن اسیای مرکزی در خشکی، این ویژگیها همه موقعیت ترانزیتی ایران را برای آسیای مرکزی مضاعف کرده است.
خبرگزاری آکی پرس قرقیزستان نیز در گزارشی نوشت: با اجماع منطقهای و افزایش سرمایهگذاری متمرکز بر گذرگاه شمال جنوب (INSTC )و بنادر جنوبی ایران بخصوص چابهار، این زمینه برای ایران فراهم شده است تا خود را به یک قطب ترانزیت و تجاری مهم بخصوص برای کشورهای اسیای میانه و قفقاز از جمله روسیه تبدیل کند که درآمدهای مالیاتی قابلتوجهی و همچنین اهرم استراتژیک برای خود به دست میآورد. این تغییرات تا حد زیادی به حفاظت از منافع ایران و رهایی ایران از قید تحریم های غرب کمک خواهد کرد.
این رسانه آسیای میانه با یادآوری اینکه اهمیت راهبردی ایران بر بندر چابهار و کریدور شمال جنوب تمرکز یافته است، نوشت: ظهور و توسعه بندر چابهار در هرمزگان راه حلی برای برخی از این مسائل ایجاد کرده است زیرا این مسیر باعث کاهش ۴۰ درصدی زمان حمل و نقل و کاهش ۳۰ درصدی هزینه های لجستیکی و همچنین برخورداری از ظرفیت ذخیره سازی و پهلوگیری برتر نسبت به سایر بندرهای ایران می شود.
علاوه بر این، ایران در تلاشهای خود برای توسعه زیرساختها برای رهایی از وابستگی به تنگه هرمز به عنوان یک مسیر مواصلاتی، گامهای قابل توجهی برداشته است.
با خط لوله جدید و تأسیسات بندری ارتقا یافته در سواحل جنوبی هم مرز با خلیج عمان، ایران صادرات نفت خود را از وابستگی به تنگه هرمز جدا کرده است و به ایران این امکان را می دهد که مسیر متنوعی را برای صادرات خود ایجاد کند. این قابلیت جزء لاینفک استراتژی بلندمدت ایران برای کاهش و دور زدن تاثیر تحریم های ایالات متحده است. این تحولات به نفع ایران بوده است که چشم انداز درآمد پایدار از مالیات بر تجارت از طریق کریدور سمال – جنوب (INSTC ) و درآمد از بندر چابهار را ایجاد کند.
موقعیت راهبردی و ژئوپلتیکی جمهوری اسلامی ایران همواره مورد توجه سایر کشورهای جهان قرار داشته است از این رو میتوان سهم قابل توجه ای از ترازیت کالا را با استفاده از توسعه زیرساختهای ریلی جادهای به خود اختصاص داد. این کریدور یکی از مهم ترین گذرگاههای ارتباطی نیمکره شرقی است که با ابتکار سه کشور ایران روسیه و هند تاسیس شد و سپس با پذیرفتن ۱۱ کشور دیگر شامل جمهوری آذربایجان، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه، اوکراین، بلاروس، عمان، سوریه و بلغارستان، خود را به عنوان مسیری جایگزین و قابل اعتماد به اثبات رسانده است.
کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه بارها بر راه اندازی و تکمیل هر چه سریعتر کریدور شمال جنوب تاکید کرده و گفته است: تنها خلاء این مسیر در کشورمان خط راه آهن رشت- آستارا به طول ۱۶۴ کیلومتر است که در رایزنی با مسئولان متولی بارها اعلام کرده ام که تکمیل این مسیر از «نان شب هم واجب تر» است.
مدیرکل ترانزیت سازمان راهداری در گفتوگو با ایرنا نیز تصریح کرد روابط ترانزیتی ایران با کشورهای آسیای میانه بخصوص از طریق کریدور شمال – جنوب اغاز شده است.
«جواد هدایتی» مدیرکل حمل و نقل بینالملل و ترانزیت سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای با بیان اینکه تسهیل شرایط عبور مرزی ناوگان باری ایران از کشورهای آسیای میانه از مسیر دیپلماسی مورد پیگیری قرار گرفت، گفت: تردد عادی مرزی بین ایران و ترکمنستان پس از ۳۲ ماه وقفه برقرار شد.
با ورود یک دستگاه ناوگان ترکمنستانی ماه گذشته به پایانه مرزی اینچهبرون، تردد مرزی بین کشور ایران و ترکمنستان از طریق این پایانه پس از قریب به ۳۲ ماه وقفه بهصورت عادی برقرار شد.
جواد هدایتی درباره اینکه آیا این دستاورد از نتایج نخستین اجلاس وزرای ایران با نمایندگان شش کشور آسیای میانه درباره همکاریهای ترانزیتی است که مهرماه امسال در تهران برگزار شد، اظهار داشت: تسهیل شرایط عبور مرزی از موضوعات جدی ایران در اجلاس ترانزیتی آسیای میانه بود که محقق شد.
وی توضیح داد: ایران با کشورهای حوزه آسیای میانه در سالهای قبل به ویژه پس از فروپاشی شوروی سابق، روابط تجاری دو جانبه و ترانزیتی خوبی داشت.
به گفته هدایتی کشورهای آسیای میانه کشورهای محصور در خشکی هستند و برای اینکه بتوانند به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند، یکی از مسیرهای خوب و قابل اعتماد برایشان مسیر ایران است تا بتوانند به آبهای آزاد خلیج فارس متصل شوند و برای صادرات و واردات از این مسیر استفاده میکردند.
هدایتی گفت: در چند ماه گذشته نشستها و مذاکرات متعددی را برای فعالسازی کریدور شمال – جنوب با کشور فدراسیون روسیه و جمهوری آذربایجان داشتیم که ناظر بر شاخه غربی دریای خزر میشود؛ در اجلاس ترانزیتی آسیای میانه مسیر شرق دریای خزر را به موازات مسیر غربی فعال میکنیم؛ چون ظرفیت مرزی بیشتری داریم و امکان اتصال ریلی را در چند نقطه مثل سرخس و اینچهبرون همراه با امکان حمل و نقل ترکیبی داریم.
مدیرکل حمل و نقل بینالملل و ترانزیت سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای تاکید کرد: عمده دستاوردی که برای این اجلاس در نظر داریم فعالساز مسیر کریدور شمال به جنوب اعم از بندرعباس و یا بندر چابهار به سمت کشورهای آسیای میانه و نهایتاً روسیه خواهد بود که این میتواند زمینهساز اتصال به کشور چین هم باشد و ما بتوانیم با امتداد کریدور محور شرق به غرب را هدف قرار دهیم و از طریق چین اتصال به کشورهای آسیای میانه بتوانیم شاخه جنوبی کریدور شرق به غرب یا چین به اروپا را فراهم کنیم.
هدایتی درباره اینکه گام نخست اجرای بیانیه اجلاس ترانزیتی ایران و ۶ کشور منطقه چه بود، ادامه داد: گام نخست تعریف یکسری نظامات تعرفهای و برداشتن موانع بود. مهمترین مسایلی که در حوزه حمل و نقل جادهای گریبانگیر و کند کننده ترانزیت است سه محور اصلی یعنی ویزا، مجوزها و نظام تعرفهای است. اکنون در بخش تعرفه قدم مثبتی برداشته شد و کاهش قابل ملاحظهای از سوی ترکمنستان داده شد؛ اما باز هم به نوعی جا دارد که روی این موضوع کار شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی ایران نیز از آمادگی ایران برای افزایش ترانزیت کالا با کشورهای آسیای میانه خبر داد. شهریار افندی زاده با تشریح موقعیت استراتژیک جغرافیایی و مزیت های لجستیکی ایران در همایش بین المللی لجستیک و مزیت های آن در توسعه ارتباطات حمل و نقل بین تاجیکستان و کشورهای منطقه، گفت: ترانزیت کالاهای چینی از طیف تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان به ایران و سپس به ترکیه و اروپا انجام شود.
وی در ادامه افزود: روابط ایران و تاجیکستان نقش مهمی برای دو کشور در زمینه ارتباط سایر کشورها در مسیر ترانزیت کالا، صادرات و واردات دو کشور مانند ازبکستان، ترکمنستان و افغانستان دارد.
در تاریخ ۸ تا ۹ اکتبر، نمایندگان روسیه، جمهوری آذربایجان، ایران و کشورهای آسیای میانه – قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان در کنفرانس دو روزه در تهران که به توسعه همکاری ها در زمینه ترانزیت کالا اختصاص داشت، شرکت کردند.
رسانه روسی نزاویسمیا درباره اهمیت کریدورهای حمل و نقلی می نویسد: سازمان همکاری شانگهای در حال تبدیل شدن به یک سازمان جدی است که بزرگترین قدرت های جهانی و منطقه ای اروپایی-آسیایی – روسیه، چین، هند، پاکستان، ایران و همچنین کشورهای منطقه – قزاقستان، ازبکستان و تاجیکستان را متحد می کند. بنابراین، شکلگیری ارتباط متقابل حملونقل در چارچوب سازمان همکاری شانگهای بین اعضای آن یکی از وظایف اصلی سازمان است.
موقعیت راهبردی چابهار
دسترسی به آب های گرم در جنوب ایران بیشترین سود را برای کشورهای آسیای میانه به همراه دارد. مسیرهای دریایی ایران می تواند به کشورهای آسیای میانه دسترسی به دریای آزاد بدهد. این کشورها در سال های اخیر توجه ویژه ای به جاده های جنوب ایران به ویژه کریدور ترانزیتی بین المللی شمال – جنوب داشته اند. بندر چابهار در جنوبی ترین نقطه ایران با موقعیت استراتژیک خود نزدیک ترین جاده در دسترس به کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه است، بنابراین این بندر از اهمیت بالایی برخوردار است. تمایل زیادی برای ساخت و سرمایه گذاری در این منطقه در سطح محلی و بین المللی وجود دارد. به عنوان مثال، قزاقستان به عنوان بزرگترین اقتصاد آسیای مرکزی با تولید ناخالص داخلی ۱۶۰ میلیارد دلار، تمایل خود را برای سرمایه گذاری در چابهار اعلام کرده است.
قزاقستان نیز با استفاده از بندر چابهار در حال گسترش روابط با هند است. اتصال شبکه ریلی قزاقستان به شبکه ریلی ایران و دسترسی ارزان و سریع به بندر استراتژیک چابهار برای قزاقستان مهم است. یکی از اهداف اصلی قزاقستان برای دسترسی به چابهار، صادرات محصولات کشاورزی است، از این رو این کشور قصد دارد ساخت انبارها و طاقچه ها در بندر چابهار ایران را در دستور کار خود قرار دهد. مشارکت در پروژه جاده ابریشم چین نیز فرصت دیگری برای قزاقستان در این زمینه است. ترکمنستان نیز به نوبه خود برای سرمایه گذاری در منطقه چابهار با هدف صادرات کالا به نقاط مختلف جهان از طریق چابهار ابراز علاقه کرد.
مقامات دولتی این کشور بر اهمیت بندر چابهار برای دسترسی عشق آباد به بازارهای جهانی تاکید دارند. در حال حاضر ترکمنستان از طریق دو گذرگاه مرزی سرخس و اینچه برون که دروازه ورود کشورهای آسیای میانه است به شبکه راه آهن ایران متصل است.
ازبکستان به دنبال سرمایه گذاری و استفاده از موقعیت ویژه منطقه آزاد اقتصادی چابهار از طریق کریدور ترانزیتی و حمل و نقل بین المللی «ازبکستان-ترکمنستان-ایران-عمان» است. در مورد چابهار، ایران و ازبکستان برنامه هایی مانند اتصال راه آهن ازبکستان به افغانستان و دسترسی به ایران از این مسیر دارند. تاجیکستان و قرقیزستان به ویژه نیاز به استفاده از بندر چابهار دارند، زیرا این کشورها اقتصاد ضعیفی دارند، در آسیای مرکزی محصور در خشکی هستند و خواهان تنوع بخشیدن به اقتصاد خود هستند.
به طور کلی می توان گفت که بندر چابهار برای کشورهای آسیای میانه مزیتی برای ترانزیت و صادرات کالاهای خود از طریق خطوط ریلی متصل به سیستم حمل و نقل ایران فراهم می کند. منطقه آزاد اقتصادی چابهار به عنوان تنها بندر دریایی ایران، کشورهای آسیای میانه را به دریای آزاد متصل می کند و آنها را از حفره ژئوپلیتیک و اقتصادی بیرون می کشد.
راجیف نارایانان، کارشناس سیاست هند و عضو اندیشکده مؤسسه خدمات متحد هند درباره اهمیت بندر چابهار در این کشور گفت: این بندر به نفع همه کشورهای منطقه از جمله کشورهای آسیای میانه، ایران و افغانستان است. آسیای مرکزی. سرمایه گذاری در بندر چابهار فرصتی است که کشورهای آسیای میانه برای توسعه اقتصاد خود ارائه می کنند.
یکی دیگر از ویژگی های چابهار عدم درگیری بین غرب آسیا و خلیج فارس در این منطقه است. رویدادهایی که در غرب آسیا رخ می دهد بیشترین تأثیر را بر خلیج فارس به دلیل ارتباط آن با این منطقه دارد. اما بندر چابهار خارج از این تحولات است. به گفته جاوید منتظران، کارشناس علوم سیاسی، وابستگی ایران به خلیج فارس در طول جنگ ایران و عراق باعث شکست ایران شد.
اهمیت استراتژیک اقتصادی و ژئوپلیتیکی بندر چابهار در اندیشکده های جهان نیز نمود پیدا کرده است. مرکز تحلیلی آمریکایی مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی می نویسد: به لطف دو بندر چابهار و گوادر، منطقه جنوب شرق ایران و منطقه جنوب غرب پاکستان به عرصه های همکاری استراتژیک بین دو مقام منطقه یعنی هند و ایران تبدیل شده است. چین با کشورهای منطقه، به هر حال، چابهار در کریدور آسیای جنوبی قرار دارد که از طریق هند و میرجاوه در ایران می گذرد و آسیای جنوب شرقی را به اروپا وصل می کند هند، ایران و افغانستان در تلاش برای توسعه زیرساخت های ارتباطی از جمله بنادر، شبکه های جاده ای و ریلی هستند. کشورهای شرق آسیا به ویژه ژاپن به ویژه در مقایسه با چین به دنبال استفاده از چابهار در حوزه های اقتصادی و ترانزیتی برای بهره مندی از این حوزه ها هستند.
علاوه بر این، کریدور حمل و نقل بین المللی شمال به جنوب نیز در منطقه آزاد اقتصادی چابهار در حال تقویت است. این پروژه روابط اقتصادی بین بلاروس، قزاقستان، تاجیکستان، آذربایجان، ارمنستان، اوکراین، بلغارستان و قرقیزستان را گسترش خواهد داد. این کریدور با صرفه جویی ۳۰ تا ۴۰ درصدی در هزینه ها و زمان حمل، سالانه ۲۰ تا ۳۰ میلیون تن بار را حمل می کند.
کریدور شمال-جنوب اقیانوس هند و خلیج فارس را از طریق ایران به دریای خزر و سپس از طریق روسیه در سن پترزبورگ به اروپای شمالی متصل می کند که امکان حمل بار از بندر بمبئی در هند به بنادر بندرعباس و چابهار را فراهم می کند. کالاها از طریق راه آهن به بنادر دریای خزر منتقل می شوند، سپس به سایر بنادر دریای خزر و از آنجا از طریق ولگا به فدراسیون روسیه و شمال اروپا به فنلاند می روند. اگرچه کشورهایی مانند چین و پاکستان به دنبال سازوکارهایی موازی با سازوکارهای بندر چابهار هستند، اما پتانسیل چابهار می تواند منجر به همکاری سازنده بین ایران و پاکستان شود. به عنوان مثال، با ایجاد خط لوله نفت از پاکستان به چین و جبران پروژه ناتمام خط لوله گاز میر، ایران می تواند به خط چین و پاکستان متصل شود. این می تواند مسیرهای تجاری جدیدی را برای ایران باز کند و عنصر مهمی در افزایش تجارت ایران با چین و آسیای مرکزی باشد.
منبع: ایرنا
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
وضعیت فعال ترانزیت ایران و ترکمنستان، امیدواری به همکاری گسترده در کریدورهای مشترک
وضعیت فعال ترانزیت کالا میان ایران و همسایه شمالی اش ترکمنستان افق جدیدی را برای همکاریهای منطقهای دو کشور هم در قالب کریدور عشق آباد و هم کریدور شمال – جنوب فراهم میکند.
ترکمنستان یکی از بازارهای اصلی صادرات ایران به شمار میآمد و مسیر دسترسی کشورمان به آسیای میانه است. ترکمنستان دارای چهار گذرگاه مرزی سرخس، لطف آباد، باجگیران و اینچه برون با ایران است که عمده ترددهای تجاری ریلی و جاده ای به ترتیب از طریق سرخس، لطف آباد و اینچه برون انجام می شود.
اخیرا جواد هدایتی، مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بینالمللی سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای کشور از ساری و جاری بودن تردد در ۳ مرز از ۴ مرز ایران و ترکمنستان خبرداده است. بنا به اظهارات وی تنها مرز باجگیران در حال حاضر غیرفعال است. ترکمنستان و در ادامه قزاقستان و روسیه کریدور شاخه شرقی دریای خزر و کریدور شمال –جنوب محسوب میشود
کشور ترکمنستان هم مرز با خراسان رضوی و یکی از ۱۰ مقصد اصلی صادرات این استان و دروازه ورود به کشورهای آسیای میانه محسوب میشود.
لغو تعرفه حمل و نقل ترانزیتی ایران به ترکمنستان
مهرماه سال جاری محسن رکنی، مدیر پایانه مرزی لطف آباد خراسان رضوی گفته بود که کشور ترکمنستان با هدف تسهیل در روند حمل و نقل کالا، عوارض سنگین حمل کالای ترانزیتی توسط ایران برپایه “پیمایش تن کیلومتر” از این مرز زمینی و دیگر مرزها را لغو کرده است.
بر اساس توافق دو کشور از اوایل مهرماه، ترکمنستان عوارض حمل کالای ترانزیت توسط ناوگان ایرانی بر پایه “پیمایش” یعنی ۱.۵ دلار به ازای هر کیلومتر حمل کالا در قلمرو آن کشور را، اختصاصا برای ناوگان ایرانی لغو نموده است. براساس آمار اعلام شده از سوی گمرک ترکمنستان، در ۵ ماهه اول سال جاری ایران جزو ۱۰ کشور اول طرف معامله با ترکمنستان بوده است. این آمار نشان دهنده مساعی دو طرف برای تسهیل مناسبات تجاری دو جانبه است.
با توجه به وقایع اخیر حوزه قفقاز، درگیری نظامی روسیه و اوکراین و کمبودهای شناور در دریای خزر، لغو تعرفه حمل و نقل ترانزیتی ایران به ترکمنستان میتواند گامی به سوی رونق مسیر آلترناتیو شرق دریای خزر در جهت توسعه کریدور شمال- جنوب و موافقتنامه عشقآباد باشد
این اقدام از سوی ترکمنستان موجب کاهش مناسب هزینههای صادرات و حمل و نقل در مسیر کشورهای حوزه آسیای میانه میشود. شکی نیست این تصمیم مثبت عشق آباد قطعا از بروز خسارات به کالاها و بارگیرها که طی سه سال اخیر و پس از پاندومی کرونا و بنا به درخواست دولت ترکمنستان در مرزهای مشترک جابهجا میشدند، جلوگیری میکند و باعث از سرگیری حمل یکسره، تسهیل تردد و همچنین کاهش اعتراضات صاحبان کالا، شرکتها و رانندگان حملونقل بینالمللی میشود.
این مساله می تواند با توجه به اتفاقات اخیر در حوزه قفقاز، درگیری نظامی روسیه و اوکراین و کمبودهای شناور در دریای خزر گامی به سوی رونق مسیر آلترناتیو شرق دریای خزر در جهت توسعه کریدور شمال- جنوب و موافقتنامه عشقآباد باشد.
با توجه به سیاستهای راهبردی دولت سیزدهم مبنی بر توسعه همکاریهای اقتصادی، تجاری و حمل و نقلی با کشورهای همسایه و منطقه، ایران نیز در قالب رفتار متقابل همین نوع تعرفه ها را بر ناوگان ترکمنستان وضع خواهد کرد.
پایانه مرزی لطف آباد در نقطه صفر مرزی ایران و ترکمنستان در ۳۰۰ کیلومتری شمال مشهد و ۱۱۰ کیلومتری جنوب عشق آباد پایتخت ترکمنستان قرار دارد. خراسان رضوی از شمال و شمال شرق به طول تقریبی ۵۳۱ کیلومتر دارای مرز مشترک با ترکمنستان است که این مرز در محدوده شهرستانهای قوچان، درگز، کلات، سرخس و صالحآباد قرار دارد.
افزایش دو و نیم برابری تردد ناوگان تجاری با ترکمنستان از مرز سرخس
مهرماه سال جاری نیز حسن نوری زاده، سرپرست فرمانداری سرخس اعلام کرد که تردد ناوگان تجاری از مرز جاده ای سرخس در خراسان رضوی با کشور ترکمنستان طی چند هفته گذشته در مقایسه با ماه های قبل دستکم ۲.۵ برابر افزایش یافته است.
تا شهریور امسال ورود و خروج ناوگان صادراتی و ترانزیتی از مرز جاده ای سرخس روزانه بین ۱۷۰ تا ۲۰۰ دستگاه بود، اما در حال حاضراین تردد به ۵۳۰ تا ۵۵۰ دستگاه کامیون در روز افزایش یافته است.
در پی توافقات میان دو کشور مبنی بر رفع محدودیتهای کرونایی و تسهیل تردد ناوگان، اکنون کامیونهای ترانزیتی به صورت مستقیم از خاک ترکمنستان عبور می کنند حال آنکه قبلا بواسطه محدودیت کرونایی باید بار خود را تحویل کشنده ترکمنستانی می دادند.
پایانه مرزی سرخس در شمال شرقی خراسان رضوی، در نقطه صفر مرزی ایران و ترکمنستان قرار دارد و اکنون به کانون توجه تبادلات تجاری منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل شده است.
سال گذشته ۳.۲ میلیون تن از مبادلات تجاری خارجی کشور شامل صادرات، واردات و ترانزیت به ارزش ۵.۶ میلیارد دلار از مرزهای جاده ای و ریلی این شهرستان انجام شد، بر این اساس ۱.۷ میلیون تن از این اقلام ترانزیت ورودی و حدود ۷۰۰ هزار تن نیز ترانزیت خروجی است که بیشتر آن از طریق مرز ریلی سرخس و بقیه از مرز جاده ای صورت گرفته است.
سرخس با موقعیت ژئواکونومیک، زیرساختهای مرزی و حمل و نقلی و همچنین قرار گرفتن میان کشورهای محصور در خشکی، تبدیل به گرانیگاه تجارت در آسیای مرکزی شده است
برخورداری از موقعیت ژئواکونومیک، زیرساختهای مرزی و حمل و نقلی و همچنین قرار گرفتن میان کشورهای محصور در خشکی، شهرستان سرخس در خراسان رضوی را به گزینه نخست تبدیل شدن به گرانیگاه تجارت و ترانزیت در آسیای مرکزی و یا قلب زمین در منطقه “اوراسیا” تبدیل کرده است.
صاحبنظران عبور ۲ طرح “یک کمربند – یک جاده” و “کمربند اقتصادی راه ابریشم” از این محدوده محصور در خشکی و نیز سرمایه گذاری قدرتهای جهانی از جمله چین در این طرح ها را از عوامل تاثیرگذار بر تجارت آینده بزرگترین پهنه خشکی زمین، یعنی اوراسیا، ارزیابی می کنند
صاحبنظران عبور ۲ طرح “یک کمربند – یک جاده” و “کمربند اقتصادی راه ابریشم” از این محدوده محصور در خشکی و نیز سرمایه گذاری قدرتهای جهانی از جمله چین در این طرح ها را از عوامل تاثیرگذار بر تجارت آینده بزرگترین پهنه خشکی زمین، یعنی اوراسیا، ارزیابی می کنند.
هرچند سرخس نزدیکترین واحد سرزمینی ایران به قلب زمین در خشکی اوراسیا است، اما ارزیابی مختصری از حجم تبادلات تجاری کشورمان با همسایگان نشان می دهد این پایانه مرزی پتانسیل و ظرفیت ترازیتی به مراتب بیشتر اط حجم کنونی با کشور ترکمنستان دارد.
البته خبرهای دیگری نیز از توسعه تجارت و ارتقای موقعیت لجستیکی سرخس به گوش می رسد که بخشی از آن با افزایش فعالیت اقتصادی چین در محدوده آسیای مرکزی گره خورده است.
براساس اعلام تلویزیون دولتی چین، شهر “هورگوس” در استان شرقی سینگیانگ چین، که به عنوان گذرگاه ریلی و جاده ای بین چین و کشورهای آسیای مرکزی و اروپا شناخته می شود، از سال ۲۰۲۰ تاکنون چندین هزار قطار باری حامل اقلام صادراتی و وارداتی از مبدا چین و از طریق این گذرگاه به مقصد کشورهای آسیایی و اروپایی در رفت و آمد بوده اند.
این مسیر ریلی و جاده ای که بخش مهمی از پازل طرح “کمربند و جاده” چین است، در مسیر خود به خطوط جاده ای و ریلی ترکمنستان وصل می شود، که همسایگی سرخس با ترکمنستان، امیدها به افزایش نقش آنرا در این تبادلات پررنگ تر کرده است.
البه لازم به ذکر است که در پی همه گیری بیماری کرونا مرزهای ایران و ترکمنستان به مدت ۹ ماه بسته شد و پس از بازگشایی نیز میزان پذیرش کالا بسیار اندک بود و ناوگان ایرانی اجازه ورود به ترکمنستان را نداشت، تا اینکه دولت ترکمنستان مصوبهای را تصویب و اجازه عبور ناوگان ایرانی را بر اساس این مصوبه با شرایط خاص داد.
رونق ترانزیت کالا از مرز اینچه برون
در استان گلستان ۱۴۴ کیلومتر خط ریلی وجود دارد که از سال ۱۳۹۳، گرگان به راه آهن کشور ترکمنستان و قزاقستان و چین از طریق اینچهبرون گنبدکاووس برای جابجایی کالا متصل شده و ترانزیت کالا از طریق اینچهبرون هم از ابتدای امسال با تقویت دیپلماسی دولت سیزدهم شدت گرفته است. اینچه برون تنها گمرک زمینی و ریلی استان گلستان در مرز ایران و ترکمنستان است.
اوایل آبان ماه امسال سید ابراهیم حسینی، مدیرکل گمرکات گلستان گفت که با پیگیری استانداری گلستان محدودیت تردد کامیونهای ایرانی به مقصد ترکمنستان از مرز زمینی اینچهبرون پس از سه سال در پی شیوع ویروس کرونا برداشته شد.
از اول سال جاری تا مهرماه افزون بر ۱۱ هزار و ۸۴۱ تن انواع کالا به ارزش ۲۳ میلیون و ۶۹۴ هزار و ۹۷۹ دلار از طریق گمرک مرزی اینچهبرون وارد استان گلستان شده است که به لحاظ وزنی ۱۸ درصد بیشتر و به لحاظ ارزش دلاری ۲۵ درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل است.
منطقه اینچه برون به گواه بسیاری از کارشناسان، مسوولان و نیروهای نظامی و امنیتی استانی و ملی از مناطق مرزی بسیار امن کشور است، وجود گمرک و پایانه مرزی اینچه برون، وجود منطقه ویژه اقتصادی اترک، خط ریلی بین المللی ایران – ترکمنستان – قزاقستان که از اینچه برون میگذرد، برخورداری از راههای ارتباطی مناسب، نزدیکی به فرودگاه بین المللی گرگان و بندر و اسکله چند شهر ساحلی استان از مهمترین زیرساختهای موجود توسعه در این خطه است.
البته به نظر میرسد تاکنون به نحو مطلوب از زیرساختهای موجود منطقه اینچه برون خصوصا خط ریلی بین المللی آن که در آذر ۹۳ با حضور روسای جمهوری سه کشور همسایه یعنی “ایران، ترکمنستان و قراقستان” افتتاح شد، استفاده نشده است. با تصویب هر چند با تاخیر هفت ساله منطقه آزاد تجاری – صنعتی اینچه برون در اردیبهشت امسال، نگاهها به سمت توسعه هرچه بیشتر این منطقه است.
به زعم کارشناسان، منطقه آزاد اینچه برون گلستان دارای ظرفیت و پتانسیلی منحصر به فرد برای توسعه و رونق اقتصادی استان گلستان است و در صورت ایجاد زیرساختهای مناسب، این منطقه میتواند فرصتی کم نظیر برای اقتصاد ملی و تعمق روابط فرهنگی ایران با ترکمنستان و سایر کشورهای آسیای میانه رقم زند.
یکی از مهمترین کمبودهای زیرساختی منطقه آزاد تجاری – صنعتی اینچه برون ایجاد یک خط ریلی جدید از مسیر اینچه برون به گنبدکاووس – آزادشهر – شاهرود است تا از آن مسیر به کریدور ریلی شمال – جنوب اتصال یابد. اگرچه در وضعیت فعلی اینچه برون از طریق خط ریلی به گرگان – ساری – گدوگ و گرمسار با کریدور شمال – جنوب ارتباط دارد اما به گفته مدیرکل گمرکات گلستان این خط ریلی دارای مشکلاتی است.
از جمله مزایای اجرای خط آهن اینچه برون – گنبدکاووس – آزادشهر – شاهرود میتوان به کوتاهتر شدن مسیر رسیدن به راه آهن شمال – جنوب، کاهش هزینههای ترانزیت و حمل بار و عبور آسان واگنهای کشورهای آسیای میانه و چین از خطوط ریلی ایران اشاره کرد.
با اجرای این مسیر علاوه بر برخورداری برخی شهرهای منطقه از خط راه آهن، امکان صادرات از این شهرها به کشورهای آسیای میانه از طریق مرز اینچه برون میسر میشود ضمن اینکه خط فعلی راه آهن اینچه برون – گرمسار به دلیل برخی مشکلات فنی، طولانی بودن مسیر و نیز کوهستانی بودن و ارتفاع کم تونلهای آن، امکان عبور واگنهای تاج دار کشور ترکمنستان، قزاقستان و چین را ندارد.
در پی مذاکرات فشرده میان روسای راه آهن ایران و ترکمنستان در روزهای چهارم و پنجم آبان ماه سال جاری در حاشیه شانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی، بازرگانی، علمی و فرهنگی بین دو کشور، دو طرف تفاهم نامه همکاری های مشترک ریلی را امضا کردند که شرایط تجارت زمینی و ریلی را تسهیل می کند. بر این اساس ظرفیت تبادل واگن های حامل بار در گمرگ اینچه برون با افزایش دوبرابری به ۱۰۰ واگن در روز افزایش یافت.
دیپلماسی فعال اقتصادی ایران و ترکمنستان
فقدان دیپلماسی فعال اقتصادی یکی از دلایل اصلی فاصله حجم ترانزیت کالا میان ایران و ترکمنستان با سطح مطلوب مورد نظر است. دیپلماسی فعال اقتصادی از سوی ایران قطعا موجب رونق بیشتر مراودات تجاری و ترانزیتی با همسایگان و سایر کشورهای جهان می شود که موجب خلاصی ایران از تنگناها و رکود اقتصادی ناشی از تحریم های یک جانبه غرب است.
به همین منظور لازم است ایران تمام مساعی خود را در این زمینه به کار گیرد و ضمن رفع موانع موجود برای گسترش ترانزیت و حذف قوانین دست و پا گیر احتمالی زمینه را برای استفاده حداکثری از پتانسیل پایانه های مرزی با ترکمنستان و جهش روابط تجاری و ترانزیتی هموار کند.
همچنین به دلیل مشکلات سخت افزاری در بنادر، پروسه حمل کالاهای ترانزینی در زمان افزایش بار بسیار زمان بر می شود. از سوی دیگر وضعیت نامناسب جادهها و عدم زیر ساخت مناسب در زمینه ترانزیت و فرسودگی ناوگان حمل و نقل نیز به مشکلات موجود در زمینه ترانزیت دامن میزند.
لازمه ناوگان بین المللی توانایی رقابت با ناوگان های کشورهای همسایه است. فرسودگی کامیونها و ناوگان حمل و نقل موجب افزایش کرایه حمل شده و بهای تمام شده کالای تزانزیتی و صادارتی را گرانتر کرده است که لازم است در این خصوص تدابیر لازم اندیشیده شده و سازمان و ارگان های مربوطه نسبت به نوسازی ناوگان های بین المللی هر چه سریع تر اقدام کنند تا ایران با استفاده از کریدورهای ریلی و جاده ای خود و هم چنین موقعیت استثنایی ژئوپلیتیک خود بتواند از طریق ترانزیت کالا خصوصا از مبدا کشورهای آسیانه میانه محصور در خشکی که به آب های بین المللی دسترسی ندارند نسبت به ارز آوری و انباشت بیشنر ثروت ملی اقدام کند.
نتیجه
ایران با اتکاء به ویژگیهای ممتاز جغرافیایی، منابع سرشار طبیعی و نیروی کار متخصص میتواند به جایگاه واقعی خود در اقتصاد جهانی برسد. موقعیت ویژه ژئوپلیتیک ایران در مسیر کریدور شمال –جنوب، شرایط جغرافیایی ایران و سایر کشورهای آسیای میانه محصور در خشکی و همچنین کریدور شرق به غرب که چین را به آسیای میانه و در نهایت از طریق ایران به اروپا متصل میکند، نعمتی خدادادی است که باید از آن کمال بهره را برد، همان گونه که ناوگان ترکمن هم اکنون از مسیرهای ایران برای ترانزیت به سمت ترکیه استفاده میکنند.
ایران در منطقه جغرافیایی قرار دارد که سرشار از منابع تولیدی (صنعتی و کشاورزی) و ذخایر زیرزمینی و معدنی است، ضمن اینکه حلقه واسط یک غول اقتصادی مانند هندوستان با آسیای مرکزی و همچنین حلقه واسط یک غول اقتصادی مانند چین با منطقه غرب آسیا و اروپا است.
حوزه ژئوپلیتیک(جغرافیای سیاسی) کشور که آن را به حوزه ژئوکومی وصل میکند و میتواند قطبی باشد برای ارزآوری، تولید و پیوندهای منطقهای حتی فراتر از مساله اقتصادی و صنعتی استفاده کنیم تا پایانه های مرزی با کشورهای آسیای میانه از جمله ترکمنستان را به عنوان یکی از مناطق تولید محور و صادرات گرا در نقطه تماس اقتصاد ایران با اقتصاد حوزه اوراسیا نه فقط ترکمنستان داشته باشیم.
با توجه به دولتی بودن اقتصاد ترکمنستان قطعا دولت ایران نیز باید ورود عمیق تر و جدی تری به بحث تبادلات تجاریو ترانزیتی با همسایگان شمالی خصوصا ترکمنستان داشته باشد . کاهش هزینه های حمل و نقل ریلی توسط راه آهن و ایجاد مرکز ویژه بررسی اتاق بازرگانی برای رصد تحولات اقتصادی و سیاسی ترکمنستان نیز باید در دستور کار مقام های مربوطه قرار گیرد.
منبع: بازار
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
وضعیت تجارت خراسان رضوی با ترکمنستان
گمرک و گذرگاه مرزی سرخس در انتهاییترین منطقه شمال شرق ایران در استان خراسان رضوی ۱۸۵ کیلومتری شمال شرق مشهد و هممرز با ترکمنستان واقعشده است و از مبادی مهم تجارت و ترانزیت خارجی کشور بهویژه با کشورهای آسیای مرکزی محسوب میشود.
ازآنجا کشورهای آسیای میانه کشورهای محصور در خشکی هستند و برای اینکه بتوانند به بازارهای جهانی دسترسی پیدا کنند یکی از مسیرهای خوب و قابلاعتماد برایشان مسیر ایران است تا بتوانند به آبهای آزاد خلیجفارس متصل شوند و برای صادرات و واردات از این مسیر استفاده میکردند.
با اپیدمی کرونا باسیاستی که ترکمنستان درباره بستن مرزهای مشترک داشت عملاً دسترسی ایران به ۴ کشور ماورای ترکمنستان فقط از مسیر این کشور فراهم بود و بعد از یک سال روش تبادل یدک که عملاً کارآمد هم نبود، جایگزین شد و فقط این امکان را فراهم میکرد که جریان حملونقل بدون تماس مستقیم بین دیگران و اتباع ترکمنستانی اتفاق افتد.البته ترکمنستان علاوه بر محدودیت تردد خودروهای ایرانی با مشکلاتی از جمله عوارض متعدد دسترسی ناوگان ایرانی به منطقه آسیای میانه را محدود کرد.
محدودیتهای تجاری
ترکمنستان ممنوعیت و محدودیت را تا آنجا پیش برد که تنها اجازه تردد ۳۰ دستگاه کامیون در طول روز از مرز سرخس و لطفآباد را به ایران می داد.
ایجاد محدودیت تردد اتباع کشور ترکمنستان از مرز سرخس، اخذ عوارض اضافی از رانندگان کامیونهای ایرانی، عدم پذیرش محمولههای صادراتی ایران به مقصد تاجیکستان از سوی ترکمنستان، برگشت کامیونها تنها بخشی از بهانهجوییهای این کشور در طی یکی دو سال اخیر بوده است.
ترکمنستان بعد از عراق و افغانستان سومین بازار صادراتی ایران به شمار میآمد و مسیر دسترسی کشورمان به آسیای میانه است لذا بسته شدن مرز ترکمنستان در طی دو سال گذشته، برای بخش خصوصی، دغدغههایی جدی را رقم زد و موجب شد تا بخشی از بازار فعالان حوزه تجارت خارجی ما به همین واسطه از دست برود.
اگرچه در این مدت تلاشهای زیادی برای برگشت به شرایط گذشته صورت گرفت و ترانزیت ریلی بازگشایی شد و پس از آن ترانشیپ آزمایشی از مرز سرخس وارد فاز اجرا گردید و حتی در مرز لطفآباد نیز این اتفاق محقق شد؛ اما مجموع این اقدامات نتوانست مراودات تجاری را به گذشته بازگرداند و لذا روند تجارت و ارتباط ما با بازار آسیای میانه، همچنان محدود و پر مشکل باقی ماند.
آغاز مراودات تجاری
موانع توسعه مراودات تجاری در نهایت با توسعه روابط دیپلماسی و سفر رئیسجمهور به تاجیکستان و ترکمنستان منجر به گشایشهای زیادی در روابط اقتصادی و تجاری با آن کشورها شد و در توسعه روابط با قزاقستان و قرقیزستان نیز مؤثر بود و خوشبختانه این مسیر برای صادرات هموار شد.
با ورود یک دستگاه ناوگان ترکمنستانی در آبان ماه سال جاری به پایانه مرزی اینچهبرون، تردد مرزی بین کشور ایران و ترکمنستان از طریق این پایانه پس از قریب به ۳۲ ماه وقفه بهصورت عادی برقرار شد.
هم چنین ترکمنستان در طی یک ماه گذشته با کاهش عوارض جادهای برای کامیونهای ایرانی در مرزهای خراسان رضوی به یکسوم نرخ گذشته و از ۱.۵ دلار در هر تن- کیلومتر به ۵۰ سنت در هر تن- کیلومتر بر بهبود روابط تجاری جامه عمل پوشاند و لذا این اتفاقات موجب خرسندی بسیاری از تجار ایرانی و شرکت های حمل و نقل ترانزیتی در خراسان رضوی شده است.
پیش از این هر کامیون ناگزیر بود بار خود را به کشنده ترکمن تحویل دهد اما اکنون رانندگان کامیونهای ایرانی میتوانند کالای خود را، بهجز عشقآباد، بدون دخالت کشنده ترکمن به نقاط مختلف حمل کنند.
پس از کاهش عوارض جاده ای حالا خبر هیا خوش دیگری نیز مبنی بر افزایش ساعت کاری در گمرک و مرز نیز به گوش می رشد. بنا بر اظهارات سرپرست اداره کل گمرک سرخس برای نخستین بار پس از بازگشایی مرز سرخس با ترکمنستان و از ۲۵ سال گذشته تاکنون ترکمنستان برای توسعه تبادلات تجاری درخواست افزایش ساعات کاری گمرک مرزی را داده است.
درحالیکه اکنون فعالیت گمرک مرز سرخس از ساعت هفت صبح تا ۱۴:۳۰ است اما طرف ترکمنستانی خواستار افزایش ساعت کاری از هفت صبح تا ۱۷ است.
بنا بر گفته سرپرست اداره کل گمرک سرخس در پی توافقات دوجانبه و تسهیل ترددها از ابتدای شهریورماه، ترددهای زمینی طی یک ماه گذشته حدود ۷۰ درصد افزایش داشته و تجارت خارجی شامل صادرات، واردات و ترانزیت کالا از گذرگاههای ریلی و جادهای مرز سرخس با ترکمنستان طی هفت ماه گذشته به مرز ۱.۵ میلیون تن رسیده که از این میان صادرات و ترانزیت به ترتیب ۱۳ و ۶۲ درصد افزایش داشته است.
افزایش مراودات تجاری با آسیای میانه
رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بابیان اینکه خوشبختانه پس از مدتها محدودیت و کاهش صادرات کالا به ترکمنستان در حال حاضر با آمار افزایشی تردد کامیونهای تجاری روبرو هستیم به بازار گفت: بهرغم محدودیتهایی که در طی چند سال گذشته و بهویژه پس از شیوع بیماری کرونا برای تردد کامیونهای ایرانی به ترکمنستان روبرو بودیم در حال حاضر شرایط ترانزیت کالا به این کشور با توجه به رایزنیهای انجامشده و اقدامات دولت در راستای توسعه مراودات سیاسی و تجاری تسهیل شده است.
محمدعلی امیر فخریان بازگشایی بازارچه باجگیران در مرز ترکمنستان را نیز یکی دیگر از اتفاقات خوب در طی ماههای اخیر دانسته و عنوان کرد: این بازارچه علاوه برافزایش مراودات تجاری نقش قابلتوجهی در معیشت و اشتغال افراد محلی دارد.
وی همچنین با اشاره به اقدامات دولت در بحث پیمان شانگهای و تجارت با کشورهای آسیای میانه نیز گفت: این اقدام نوید بهبود و افزایش مراودات تجاری با کشورهای آسیای میانه را دارد.
وی اذعان کرد: در این راستا واردات برخی از کالاها که به ایران ممنوعیت داشت که با پیوستن ایران به اتحادیه اوراسیا و توافقاتی که ایران با کشورهای عضو این اتحادیه داشت، میسر شد لذا افزایش مراودات با کشورهای آسیای میانه در ماههای آینده دور از انتظار نخواهد بود.
رئیس اداره بازرگانی خارجی اداره کل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بیان کرد: در هفت ماهه امسال به ترتیب میزان صادرات کالا از خراسان رضوی به افغانستان به عنوان شریک نخست تجاری استان ۲۴۸ میلیون دلار، ترکمنستان ۱۰۰ میلیون دلار، تاجیکستان ۵۵ میلیون دلار، عراق ۵۳ میلیون دلار، ازبکستان ۴۵ میلیون دلار، امارات متحده عربی ۲۸ میلیون دلار، پاکستان ۲۶ میلیون دلار، قرقیزستان ۲۲ میلیون دلار، اسپانیا ۲۰ میلیون دلار و روسیه ۱۵.۵ میلیون دلار بوده است که این کشورها در زمره ۱۰ کشور اول صادراتی استان به شمار می روند.
فخریان میزان صادرات کالا از خراسان رضوی به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا در هفتماهه امسال را به میزان ۵۵ میلیون دلار عنوان کرد و گفت: این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تغییری نداشته اما میزان واردات کالا از آن کشورها به خراسان رضوی ۱۴ میلیون دلار بوده که ۲۶۳ درصد رشد داشته است.
وی بابیان اینکه حجم تجارت خراسان رضوی با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا در این مدت ۷۰ میلیون دلار بوده است بیان کرد: میزان صادرات کالا از خراسان رضوی به روسیه ۱۵ میلیون دلار بوده که رشد ۲۵۰ درصدی داشته است، به ارمنستان چهار میلیون دلار با رشد ۱۳۴ درصدی همراه بوده و به کشورهای قرقیزستان به میزان ۲۲ میلیون دلار و قزاقستان ۱۳.۵ میلیون دلار بوده است.
امیر فخریان میزان صادرات کالا از خراسان رضوی به کشورهای قزاقستان و قرقیزستان در مدت هفتماهه امسال را نسبت به مدت مشابه پارسال کاهشی دانست و افزود: دلیل این کاهش تغییر مسیر ترانزیتی کالای خراسان رضوی از مرز سرخس به کشورهای ترکمنستان و قزاقستان و جایگزین شدن آن با مسیر دریای خزر بوده است، ضمن اینکه خراسان رضوی میتواند کالاهای خود را از بندر امیرآباد در استان مازندران بهطور مستقیم به بندر اکتائو در قزاقستان نیز ارسال کند.
منبع: بازار
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
رفع ممنوعیت تردد کامیون ها ایرانی و ترکمنی به عمق خاک دو کشور/ افزایش ۱۰۰ درصدی تردد کامیون ها از گمرک سرخس به ترکمنستان
رفع ممنوعیت تردد کامیون ها ایرانی و ترکمنی به عمق خاک دو کشور/ افزایش ۱۰۰ درصدی تردد کامیون ها از گمرک سرخس به ترکمنستان
♦️با تحقق مصوبات نشست روسای کل گمرکات ایران و ترکمنستان در شهریور ماه سال جاری و تسهیلات و اقدامات در نظر گرفته شده حجم تردد کامیون ها در مرزهای گمرکی مشترک دو کشور افزایش ۱۰۰ درصدی یافت.
♦️به گزارش روابط عمومی گمرک ایران، با رفع محدویت ها و ممنوعیت هایی که از زمان همه گیری بیماری کرونا اعمال شده بود، بعد از ۳ سال کامیون های حامل کالاهای ترانزیتی، صادراتی و وارداتی می توانند به عمق خاک ۲ کشور وارد شوند.
♦️این گزارش می افزاید: در این راستا و با تحقق مصوبات نشست روسای گمرک دو کشور در شهریور ماه سال جاری در محل گمرک مرزی لطف آباد ایران و آرتیق ترکمنستان، اولین کامیون ترکمنستانی وارد خاک ایران شد.
این گزارش حاکیست با این اقدام کامیون های دو طرف می توانند به صورت حمل یکسره، ترانشیپمنت مستقیم و غیر مستقیم وارد اماکن گمرکی و عمق خاک دو کشور شوند.
♦️این گزارش در خصوص دستاوردهای دیگر نشست طرفین در شهریور ماه سال جاری را حذف دریافت متقابل خط سیر عبور کامیون های ایرانی و ترکمنی در داخل خاک دو کشور از آبان امسال به ازای هر کیلومتر ۱/۵ دلار ذکر کرد و می افزاید: این امر سبب کاهش هزینه ها و افزایش حجم مبادلات تجاری خواهد شد.
♦️ این گزارش با اشاره به اینکه طرف ترکمنستانی هیچ محدودیت و ممنوعیتی در تعداد ناوگان ورودی و خروجی اعمال نمی کند، می افزاید: با توجه به علاقمندی طرف ترکمنستانی به افزایش حجم مبادلات بین کشور، مقامات گمرکی ترکمنستان خواهان افزایش ساعت کاری گمرک دو طرف هستند تا تشریفات گمرکی با سرعت بیشتری انجام شود.
براساس این گزارش محدودیت های کرونایی هم که بیش از این، طولانی شدن عملیات گمرکی را در پی داشت، برداشته شده است.
♦️این گزارش در خصوص افزایش میزان ترانزیت و صادرات کالا از گمرک مرزی سرخس می افزاید: در ۷ ماهه سال جاری میزان ترانزیت از گمرک سرخس ۶۲ درصد و وزن صادرات ۱۳ درصد افزایش یافت.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان