برنامه جامع توسعه اقتصادی و اجتماعی استان مرو ترکمنستان (2025-2019)

 

دولت ترکمنستان درتاریخ 6 فوریه 2019 در حاشیه «برنامه کلان توسعه اقتصادی و اجتماعی این کشور برای سال‏های 2019 الی 2025 میلادی»، برنامه جامع توسعه اقتصادی و اجتماعی استانهای 5 گانه این کشور شامل استان‌های (آخال، بالکان، داش آغوز، لباب و مرو) را نیز بصورت جداگانه تدوین و به وزارتخانه‌های ذیربط بویژه مراجع استانی آنها ابلاغ نمود. بر اساس برنامه مذکور 105 میلیارد منات (نرخ رسمی هر دلار آمریکا 3.5 منات می‏باشد. تقریبا معادل 30 میلیارد دلار) سرمایه ‏گذاری از جمله بیش از 96 درصد از سرمایه‏ گذاری جهت توسعه صنایع تولیدی و 4 درصد دیگر نیز جهت اهداف اجتماعی برای استان ماری به مرکزیت شهر مرو جدید در نظر گرفته شده ‏است.

به موجب برنامه تدوینی، ارتقاء سطح زندگی و معیشتی ساکنان استان ماری، توسعه اقتصادی، صنعتی، اجتماعی و فرهنگی  استان ماری، توسعه همه جانبه مناطق دور مسکونی، دامداری و کشاورزی، توسعه صنعت دامداری و کشاورزی، طیور،احداث واحدهای جدید صنعتی و تولیدی، بازسازی و تجهیز واحدهای صنعتی و تولیدی موجود،  ساختمان سازی،  ایجاد اشتغال، توسعه سیستم حمل و نقل و ترانزیت، بهبود محیط زیست، توسعه میادین نفت و گاز و مراکز پتروشیمی واقع در استان ماری، کاهش و یا جایگزین کالاهای وارداتی، گسترش خصوصی سازی، جاده سازی، توسعه صنایع تبدیلی صنعتی و کشاورزی، ارتقاء سطح سواد و قانون سالاری، جذب بیشتر فناوری نوین در عرصه‏های مختلف در زندگی مردم استان و غیره از مهمترین اهداف برنامه توسعه 6 ساله استان ماری می‏باشد که از سوی هیات دولت ترکمنستان تهیه، تدوین و تصویب شده‏ است و قرار است تا سال 2025 میلادی محقق شود.

قبل از ورود به اجزاء و بخشهای مختلف توسعه ای استان مرو در برنامه مذکور، لازم است نگاهی گذارا به آخرین شاخص های آماری اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان مذکور (آمار مربوط به سالهای  2017 و 2018 و سه ماهه نخست 2019 ) داشته باشیم.

 

 الف) شاخص های آماری اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان ماری

(بخش عمده آمار مربوط به سالهای 2017 و 2018 و 2019و سه ماه نخست 2019است)

  • استان «ماری» با مرکزیت « مرو جدید» دارای مساحت 87.38 هزار کیلومتر مربع بوده و 17.8 درصد از مساحت کل کشور ترکمنستان را تشکیل می‏دهد.
  • استان ماری متشکل از11 ناحیه (District) بوده و دارای 8 شهر، 14 شهرک، 143 روستا و 329 ده یا دهکده است.
  • جمیعت استان ماری 22.8 درصد از جمیعت کل کشور( با مبنا قرار دادن آخرین گزارش صندوق جمعیت سازمان ملل متحد UNFPA در ژوئن 2019) که جمعیت ترکمنستان را حدود 6 میلیون نفر تخمین زده و معتقد است تا پایان قرن به دو برابر (12 میلیون) بالغ خواهد شد، حدود جمعیت استان ماری را باید یک میلیون و سیصد هزار تفر تخمین زد. علت قید «تخمین» نیز آن است که از سال 2014 تا کنون هیچگونه سرشماری رسمی جمعیت در این کشور صورت نپذیرفته است.
  • استان ماری یکی از استان‏های غنی از نظر منابع طبیعی و انسانی است.
  • صنایع استان ماری به صورت پایدار در حال رشد و توسعه است و صنایع انرژی برق، صنایع تولید گاز طبیعی، صنایع شیمایی، صنایع ماشین سازی، صنایع فلزات، صنایع سبک و سنگین، صنایع غذایی و ساختمان از مهمرین بخش‏های اقتصادی این استان است.
  • در سال 2012 میلادی بر روی رودخانه «قره‏ قوم» پل جدید و مدرن به طول 215 متردر مسیر جاده «ماری – عشق‏آباد» احداث شد.
  • در سال 2013 میلادی در استان ماری در میدان بزرگ گازی «گالکینیش»سه مجتمع جدید تهیه و تقویت فشار گاز به ظرفیت 30 میلیارد متر مکعب هر کدام از آنها،  با سرمایه‏گذاری بیش از 10 میلیارد دلار به بهره‏برداری رسید.
  • علاوه بر این در سال‏های اخیر در استان ماری سه کارخانه تولید آسفالت هرکدام به ظرفیت 120 تن در ساعت و نیز چندین مجتمع سیلو گندم به ظرفیت‏های 30 الی 50 هزار تن در سال  نیز احداث شده ‏است.
  • همچنین در استان مرو سه نیروگاه به شرح ذیل وجود دارد:
  •  نیروگاه بزرگ زمان شوروری سال 1973 (ماری گریس با ظرفیت 1685مگاوات) که بار اصلی تامین برق شهر را بر عهده دارد .
  • نیروگاه کوچک گازی سال 2014 با ظرفیت 146.7مگاوات برای تامین و تقویت برق مورد نیاز تصفیه خانه آب شهر
  • نیروگاه کاملا جدید ومدرن سیکل ترکیبی گاز و بخار که سال گذشته (2018) در جوار نیروگاه قدیمی مرو با ظرفیت 1574مگاوات(MWt) با مشارکت جنرال موتور آمریکا راه اندازی شد و با راه اندازی آن نه تنها مرو بلحاظ برق مورد نیاز به خودکفایی رسید، بلکه اضافه تولید خود را به افغانستان نیز صادر می‌کند.
  • در استان ماری همچنین یک مجتمع تولید کود شیمیایی به ظرفیت 400 هزار تن آمونیاک و 640 هزار تن کود «اوره» احداث شده و در حال بهره‏برداری است.
  • تا سال 2025 میلادی در شهر ماری، قرار است یک تصفیه خانه آب به ظرفیت 30 هزار متر مکعب در شبانه روز و نیز خط هوایی انتقال برق به ظرفیت 500 کیلوات اجرا شود.
  • در قلمرو استان ماری چندین میدان بزرگ گازی موسوم به میدان گازی «شاتلیق»، «دولت‏آباد»، «قاراچوپ» و بزرگترین آنها «گالکینیش» و چندین معدن مصالح ساختمانی و ذخایر سرشار آنها، موجود می‏باشد.
  • در سالهای آخیر در ناحیه «ساکارچاگه» کارخانه نوشابه سازی به ظرفیت 4 هزار لیتر در ساعت و سردخانه به ظرفیت 500 تن همزمان و نیز کارخانه ریسندگی پنبه به ظرفیت 40 هزار تناحداث شده‏ است.
  • در سال‏های 2008 الی 2017 میلادی در استان ماری 24 مدرسه جدید ورزشی، 65 مدرسه متوسطه، 56 مهد کودک، 25 واحد خانه بهداشتی و درمان، 19 بیمارستان، 17 مرکز فرهنگی، مسکن به میزان 1549 متر مربع، 420 مدرسه شبانه روزی، 19 استادیوم و تاسیسات ورزشی و 284 ساختمان مسکونی جداگانه احداث شده و بهره‏برداری رسیده ‏است.
  • همچنین بنا به آمار سال 2017 میلادی (آخرین آمار) در استان ماری 396.3 هزار هکتار زمین قابل کشت و آبیاری بوده و 165 هزار هکتار از آنها زیر کشت پنبه رفته و 180 هزار هکتار زمین زیر کشت گندم و 4.4 هزار هکتار زیر کشت سبزیجات و 2.75 هزار هکتار زمین نیز زیر کشت سیب زمینی رفته است.

 

ب) بخشهای مختلف توسعه ای

  • صنعت نفت و گاز

براساس برنامه مذکور با راه ‏اندازی خط لوله گاز «ترکمنستان – افغانستان – پاکستان -هند» (پروژه «تاپی) تولید میزان گاز استان ماری در سال 2025 میلادی 77 میلیارد متر مکعب بوده و تولید گاز طبیعی نسبت به سال 2019 میلادی، 2.7 برابر افزایش خواهد یافت.

 

  • ساخت و ساز، انرژی برق و خدمات شهری

در این برنامه آمده ‏است که با توجه به روند رو به رشد اجرای پروژه‏های متعدد، برنامه مستلزم افزایش تولید مصالح ساختمانی است که در این زمینه ذخایر سرشار معدن مواد خام  ساختمانی (شن ماسه) موسوم به «گوشغی»، «کالایمور» و «ساریازی» کشف شده‏است و مورد استفاده قرار می‏گیرد.

در این زمینه تولید ساختمان‏های بتونی در سال 2025 میلادی، 51 هزار متر مربع، تولید مصالح تزئینات دیواری 219میلیون عدد، آجر، مصالح غیر معدنی 2340 هزار متر مکعب،  خاک رس 20هزار متر مکعب، اسفالت بتونی  به میزان 622 هزار تن برآورد می‏شود.

با توجه به راه ‏اندازی نیروگاه جدید ترکیبی در کنار نیروگاه موجود، ظرفیت تولیدی انرژی برق استان ماری تا 1574 مگاوات(MWt) قابل افزایش و باعث صرف جویی سالانه 1.1 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی خواهد شد. به این ترتیب این امر باعث می‏شود که علاوه بر تامین مصرف داخلی، میزان صادرات برق نیز افزیش یابد.

بنا به پیش بینی برنامه مذکور، میزان تولید انرژی برق تا سال 2025 میلادی 11.2 میلیارد کیلوات ساعت(kWt/s) خواهد رسید و این رقم نسبت به سال 2019 میلادی 14.6 برابر افزایش خواهد یافت.

 

  • صنایع

استان مرو در زمینه توسعه صنعت شیمایی از ظرفیت‏های عظیمی‌برخوردار می‏باشد و  با راه‏اندازی کارخانه کود شیمیایی «اوره»، میزان تولید کود «آزوت» در این استان تا سال 2025 میلادی 710 هزار تن خواهد رسید.

قرار است در سال 2022 میلادی در شهر مرو کارخانه جدید به ظرفیت سالانه 300 آمونیاک نیترات و 450 هزار تن اوره آغاز شده و در سال 2026 میلادی این کارخانه راه‏اندازی شود.

در سال 2025 میلادی میزان تولید پشم شسته سالانه به 4 هزار تن، نخ پنبه 18 هزار تن، پارچه نخی 50 میلیون متر مربع، محصولات دوزندگی و تریکو به ارزش 529 میلیون منات، محصولات قالی و فرش به 113 هزار متر مربع خواهد رسید.

علاوه بر این در قالب برنامه کلان مذکور، قرار است دهها واحدهای جدید صنعتی، تولیدی، فناوری نوین، واحدهای تبدیلی، خدماتی، اقتصادی، تجاری و غیره، هم در بخش خصوصی و هم در بخش دولتی احداث و به بهره‏برداری برسد.

 

  • کشاورزی

کشاورزی از مهمترین بخش‏های اقتصاد ملی در استان ماری می‏باشد که تعمیم و بکارگیری از فناوری نوین کشاورزی، آبیاری هوشمند، تاسیسات گلخانه‏ای و سایر اقدامات نو آورانه، افزایش چشمگیر محصولات کشاورزی و تبدیلی آن‏ها، در برنامه مذکور پیش بینی و قید شده‏ است.

بیش از 72درصد از جمیعت استان ماری در مناطق روستایی زندگی می‏کنند و بخش کشاورزی برای ساکنان این استان خیلی مهم و حیاتی می‏باشد.

قرار است در  سال 2025 میلادی تولید گوشت و محصولات گوشتی  به 24 هزار تن، لبنیات 100 هزار تن،تولید روغن مایع 30 هزار تن، شیرینی جات 12 هزار تن، تولید آرد 158 هزار تن، تولید جو 13 هزار تن، تولید کنسرو میوه و سبزیجات 73 میلیون عدد، تولید نوشابه 2300 هزار دکا لیتر dl/s، تولید شکر 11.4 هزار تن برنامه‏ ریزی ‏شود.

بر اساس پیش بینی برنامه، مساحت اراضی کشاورزی استان ماری تا سال 2025 میلادی به 424 هزار هکتار زمین خواهد رسید. مهمترین بخش‏های کشاورزی گندم کاری، پنبه کاری، تاکستان، سبزیجات، دامداری، مرغداری و غیره می‏باشند.

همچنین بموجب این برنامه تولید گندم استان ماری در سال 2019 میلادی 380 هزارت تن در سال 2020 میلادی تا 2025 میلادی  سالانه 345 هزار تن گندم، تولید پنبه در سال 2019 میلادی 313 هزار تن بوده و تا سال 2025 میلادی  سالانه 365 هزار تن افزایش می یابد.

در سال 2025 میلادی میزان تولید چغندر قند سالانه 200 هزار تن،80 هزار تن سیب زمینی،200 هزار تن سبزیجات،  67 هزار تن صیفی جات، 30 هزار تن میوه جات، خشک بار 33 هزار تن در نظر گرفته شده است.

 با توجه به تمهیدات و اقدامات و برنامه ریزی انجام شده صنعت دامداری استان مرو متحول خواهد شد و به موجب برنامه مذکور، تا سال 2025 میلادی راس دام درشت ( گاو و شتر)522 هزار راس خواهد رسید که این میزان نسبت به سال 2019 میلادی 1.7 درصد بیشتر می‏باشد.

علاوه بر این روش جدید مدیریت در زمینه توسعه کشاورزی نیز به کار گرفته شده‏ است که زمین به مدت 99 سال در اختیار کشاورزان نمونه و توانمند قرار داده می‏شود.

 

  • حمل و نقل و ارتباطات

صنعت حمل و نقل و ارتباطات نقش مهمی را در توسعه اقتصاد استان ماری ایفا می‏کند. تا سال 2025 میلادی حجم حمل کالا 6.8 درصد افزایش یافته به 118 میلیون تن خواهد رسید. همچنین جا به جایی مسافران نیز حدود 6 درصد افزایش یافته  206 میلیون نفر برآورد می‏شود.

در سال 2018 میلادی خط راه آهن «سرحدآباد - تورغوندی» (افغانستان) پس از بازسازی، به بهره‏برداری رسید.

تا سال 2025 میلادی در استان ماری 113 هزار شبکه تلفن، و 97 هزار شبکه تلفن ثابت برای شهروندان  بیش از 1 میلیون تلفن همراه پیش بینی شده‏ است.

در سال 2018 میلادی عملیات اجرای خط فیبرنوری و خط انتقال برق «ترکمنستان -افغانستان - پاکستان» آغاز شد که با راه‏اندازی این دو خط، استان ماری به یکی از منطقه مهم و راه رو و هاب اروپا، آسیای جنوبی و آسیای شرقی تبدیل خواهد شد.

 بخش تجارت و خدمات

میزان تولید کالاهای مصرفی در استان ماری تا سال 2025 میلادی به ارزش 3.8 میلیارد منات خواهد رسید.

در این استان همچنین اتوبان «عشق‏آباد - ترکمن‏آباد» نیز عبور خواهد کرد و آن را شرکت «ترکمن اتوبان» متعلق به بخش خصوصی ترکمنستان اجرا خواهد نمود.

 

بخش‏ اجتماعی

بر طبق برنامه ملی توسعه کشور در سال‏های 2019 الی 2025 میلادی در استان ماری 8 بیمارستان جدید، 13 واحد بهداشتی و درمانی، 37 مهد کودک، 44 مدرسه، 6 خانه فرهنگی،107 هزار متر مربع مسکن،  احداث و یا بازسازی خواهد شد.

گازرسانی به مناطق مسکونی و احداث خطوط لوله گاز در استان ماری، بر عهده شرکت ملی «ترکمن گاز» گذاشته شده ‏است.

قرار است در در شهر ماری یک بیمارستان مجهز 500 تختخوابی، یک بیمارستان ویژه بیماری‏های انکولوژی با 200 تخت خواب، 6 واحد بهداشتی و غیره تا سال 2025 میلادی احداث  شود.

 در حال حاضر در استان ماری 197 واحد مهد کودک فعال است که تا سال 2025 میلادی قرار است 37 مهد کودک جدید به آنها اضافه شود.

در استان ماری هم اکنون 405 مدرسه فعال بوده و تا سال 2025 میلادی 44 مدرسه جدید به این فهرست اضافه خواهد شد.

علاوه بر این، در استان ماری 7 مرکز آموزش حرفه‏ای و 8 موزه، 44 کتابخانه،206 خانه فرهنگی فعال هستند که قرار است طبق برنامه ملی مذکور به فهرست آنها نیز چند واحد و مراکز جدید افزوده شود.

با توجه به وفوری اماکن تاریخی در استان ماری، تعداد توریست‏های که قرار است به این استان سفر و بازدید بکنند، تا سال 2025 میلادی به 7.3 هزار نفر در سال افزایش خواهد یافت.

طبق برنامه ملی توسعه طرح دولت الکترونیک در ترکمنستان تا سال 2025، قرار است اقدمات گسترده در این زمینه نیز در استان ماری انجام شود.

 

ج ) بخش‏های اصلی توسعه شهرها و نواحی مهم استان ماری

  • شهر مرو

شهر ماری و یا مرو مرکز استان ماری و یکی از بزرگترین شهر ترکمنستان می‏باشد. مساحت این شهر 66.46 کیلومتر مربع بوده 11.2 درصد از جیمعت کل استان ماری در شهر مرو زندگی می‏کنند.

در شهر ماری 24 کارخانه صنعتی بوده و کارخانه دستگاه سازی، کارخانه بافندگی، کارخانه پوست، کارخانه دوزندگی لباس «ینیش»، کارخانه پشم، کارخانه رسیندگی پنبه، مجموعه سیلو از مهمترین مراکز و واحدهای تولیدی شهر مرو هستند.

صنایع انرژی برق، صنعت شیمایی، ساخت تجهیزات و دستگاه‏ها، صنایع بافندگی و دوزندگی، صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی از مهمترین بخش‏های ترکیبی اقتصاد شهر مرو می‏باشد که برطبق برنامه ملی توسعه مذکور، به تعداد این واحدهای تولیدی و مراکز صنعتی افزوده خواهد شد.

تا سال 2025 میلادی قرار است در شهر مرو 22.56 هزار متر مربع مسکن از جمله 55.7 درصد آن را قرار است بخش خصوصی احداث شود.

 

  • شهر «بایرام علی»

شهر «بایرام علی» واقع در 25 کیلومتری شمالی شهر مرو مستقر بوده و مساحت آن 24.65 کیلومتر مربع  بوده، جمیعت آن  4.8 درصد از جمیعت استان مرو، در این شهر زندگی می‏کنند.

در شهر بایرام علی 7 کارخانه بزرگ از جمله کارخانه تولید روغن و روغن کشی از پنبه، کارخانه تبدیلی پنبه، شرکت سهامی «بایرام علی»، کارخانه  بتون، کارخانه ناشنوایان و نابینایان، کارخانه بافندگی و کارخانه تولید انواع مختلف نان فعال می‏باشند.

 

  • ناحیه بایرام علی (District)

 ناحیه و یا حومه «بایرام علی» در جنوب – شرقی استان ماری مستقر است و مساحت کلی آن 14.92 هزار کیلومتر و 9.8 درصد از جمیعت استان ماری را تشکیل می‏دهد.  مرکز این ناحیه شهر «بایرام علی» است و در فاصله 38 کیلومتری شهر ماری  قرار دارد. در ترکیب ناحیه بایرام علی 3 شهرک، 15 ده و 53 روستا قرار دارد.

در این ناحیه دو کارخانه بزرگ یعنی کارخانه تبدیلی پنبه «قره‏قوم» و شرکت خدماتی و تعمیراتی دولتی فعال هستند.

در قلمرو این ناحیه بنا به اطلاعات سال 2017 میلادی 41 هزار و 263 هکتار مزرعه بوده،19500 هکتار از آن زیر کشت گندم،20450 هکتار زیر کشت پنبه، 212 هکتار زمین زیرکشت سبزیجات، 350 هکتار زمین زیر کشت سیب زمینی،330 هکتار سیفی جات،284 هکتار باغ ،137 هکتار تاکستان و غیره کشت می‌شود.

 

  • ناحیه «وکیل بازار»

ناحیه و یا اطراف «وکیل بازار» در شمالی شرقی استان ماری قرار داشته و مساحت آن 2.63 هزار کیلومتر مربع است و جمیعت آن 10.3 درصد کل جمیعت استان ماری را تشکیل می‏دهد.

مرکز این ناحیه شهرک «ملانفس» بوده و در فاصله  12 کیلومتری شهر مرو قرار دارد. در ترکیب این ناحیه دو شهرک ، 14 ده و 33 روستا می‏باشد. در ناحیه 5 واحد صنعتی به خصوص کارخانه بافندگی پنبه، کارخانه بتون، کارخانه مصالح ساختمانی، پایانه باری و تجاری، کارخانه ریسندگی پنبه و کارخانه تبدیلی پنبه فعال هستند.

 بنا به اطلاعات سال 2017 میلادی در این ناحیه 35616 هکتار اراضی کشاورزی زیر کشت پنبه، گندم، سبزیجات، باغ و غیره رفته است.

 

ناحیه «یولوتان»

ناحیه «یولوتان» در جنوب استان مرو در کنار رودخانه «مرغ آب» قرار گرفته و مساحت آن 10.38 هزار کیلومتر مربع بوده و جمعیت آن حدود 10 درصد از کل جمعیت استان ماری را تشکیل می‏دهد. 

ناحیه «یولوتان» در فاصله 61 کیلومتری از شهر مرو قرار گرفته و در ترکیب آن یک شهر،17 روستا و 51 ده قرار دارد.

در ناحیه «یولوتان» در مجموع 5 کارخانه و یا مرکز صنعتی و تولیدی است که کارخانه تبدیلی پنبه، کارخانه دوزندگی و تولید لباس «بزگ»، شرکت سهامی «مرغ آب»، کارخانه شراب، کارخانه تعمیراتی فنی و مهندسی و غیره فعال است.

در ناحیه «یولوتان» 27227 هکتار زمین قابل آبیاری و زیر کشت پنبه، گندم، سیب زمینی، چغندر قند، سبزیجات، میوه و غیره موجود می‏باشد.

در ناحیه یولوتان میدان بزرگ گازی «گالکینیش» قرار دارد و هم اکنون 3 پالایشگاه بزرگ گاز طبیعی در این میدان در حال فعالیت هستند.

 

ناحیه «قره ‏قوم»

ناحیه «قره‏قوم» در منطقه شمالی استان مرو قرار دارد و مساحت آن 2.08 هزار کیلومتر مربع بوده و  جمیعت آن 3.8 درصد از کل جمیعت استان ماری را تشکیل می‏دهد. مرکز این ناحیه روستای «یاغتی یول» است و فاصله آن با شهر ماری 55 کیلومتر می‏باشد. در حاشیه این ناحیه 1 شهرک، 7 روستا و 18 ده وجود دارد. در این ناحیه تنها یک کارخانه صنعتی فعالیت می‏کند ودر این ناحیه در مجموع 42706 هزار هکتار زمین زیر کشت پنبه، گندم، سیب زمینی، میوه و غیره وجود دارد.

 

ناحیه «سرحدآباد»

ناحیه و یا منطقه «سرحد‏آباد» در جنوب استان ماری در نزدیکی مرز با کشور افغانستان قرار دارد و مساحت آن 9.2 هزار کیلومتر مربع بوده و جمیعت آن 2.1 درصد از کل جمیعت استان ماری را تشکیل می دهد و آن در 312 کیلومتر از شهر ماری قرار دارد. در ترکیب این ناحیه یک شهر، 5 ده و 8 روستا موجود می‌باشد. در این ناحیه تنها یک کارخانه صنعتی به عبارت دیگر کارخانه معدن مصالح ساختمانی «گالایمور» فعالیت می‏کند. در این ناحیه 670 هکتار زمین زیر کشت پنبه، گندم، میوه، انگور و غیره رفته است. این ناحیه از نظر دامداری نیز یکی از مناطق فعال دامداری محسوب می‏شود.

 

ناحیه «ماری»

ناحیه «ماری» در منطقه شمال – غربی استان ماری قرار دارد و مساحت آن 8.77 هزار کیلومتر مربع بوده و ساکنان آن 11.3 درصد از کل جمیعت استان ماری را تشکیل می‏دهد. در ترکیب این ناحیه 8 کارخانه صنعتی از جمله نیروگاه برق مرو، کارخانه تولید شکر، کارخانه «ماری انرگو گورلوشیق»(تعمیر تاسیسات برقی)، کارخانه «دمیر مکانیکا»، مجتمع سیلو گندم، کارخانه کود شیمیایی «ماری آزوت»، کارخانه کود شیمایی اوره و شرکت ساختمان سازی و غیره می‏باشد. در اطراف این ناحیه 39 هزار هکتار زمین زیر کشت پنبه، گندم، سیب زمینی، میوه و غیره می‏باشد.

 

ناحیه «مرغآب»

ناحیه «مرغآب» در جنوب استان ماری قرار گرفته در 17 کیلومتری شهر مرو قرار دارد و مساحت آن 5.56 هزار کیلومتر بوده و جیمعت آن بیش از 10 درسد استان ماری را تشکیل می دهد.

در ترکیب این ناحیه 1 شهر، 18 ده و 32 روستا قرار دارد. در این ناحیه 1 کارخانه صنعتی آن هم کارخانه تبدیل پنبه فعالیت می‏کند. در این ناحیه 45784  هکتار زمین زیر کشت پنبه، گندم،میوه، سیب زمینی، انگور رفته و بخش عمده از ساکنان نیز علاوه بر کشاورزی مشغول دامداری هم هستند.

 

 ناحیه «آغوزخان»

ناحیه «آغوزخان» در شمال غربی استان ماری و در 95 کیلومتری از شهر مرو قرار داشته و مساحت آن 2.36 هزار کیلومتر مربع بوده و جمیعت آن 2.2 درصد جمیعت کل استان ماری را تشکیل می‏دهد.

در ترکیب این ناحیه 1 شهر،4 شهرک،9 ده و 12 روستا وجود داشته و دارای 5 کارخانه صنعتی می‏باشد که کارخانه  صنایع گاز، مجتمع سیلو، کارخانه تبدیلی پنبه، کارخانه صنعت نفت و غیره می‏باشد.

این ناحیه دارای 31699 هکتار زمین قابل کشت پنبه، گندم، میوه و سبزیجات بوده و ساکنان این ناحیه علاوه بر کشاورزی به صورت فعال با دامداری و مرغداری نیز مشغول می‏باشند.

 

 ناحیه «ساکارچاگه»

ناحیه «ساکارچاگه» در منطقه غرب استان مرو در 19 کیلومتری از شهر مرو قرار داشته  و در ترکیب آن 1 شهر،17 ده و 28 روستا قرار دارد و جیمعت آن بیش از 10 درصد از جمیعت استان ماری را تشکیل می دهد.

در ناحیه ساکارچاگه 2 کارخانه صنعتی از جمله مجتمع تبدیلی پنبه و کارخانه تولید بذر پنبه فعال هستند.

در این ناحیه بیش از 45 هزار زمین قابل آبیاری و کشت موجود می‏باشد که در آنها پنبه، گندم، میوه ،سبزیجات و غیره کاشت، داشت و برداشت می‌شود.

 

ناحیه «تخته بازار»

ناحیه «تخته بازار» در منطقه جنوب شرقی استان مرو (در نزدیکی مرز با افغانستان) در 240 کیلومتری اشهر مرو قرار داشته با مساحت 13 هزار کیلومتر مربع 6.2 درصد از جمیعت استان ماری را تشکیل می‏دهد.

در این ناحیه 3 کارخانه صنعتی به عبارت دیگر 2مجتمع تبدیلی پنبه، کارخانه شراب سازی موجود می‏باشد. در این ناحیه 6100 هکتار زمین زیر کشت پنبه، گندم، سبزیجات و غیره بوده اهالی این ناحیه علاوه بر کشاورزی مشغول دامداری هم هستند.

 

 ناحیه «ترکمن قلعه»

ناحیه «ترکمن قلعه» در جنوب شرقی استان مرو در فاصله 70 کیلومتری از شهر مرو قرار داشته و جمیعت آن 7.8 درصد از کل جمیعت استان مرو را تشکیل  می‏دهد.

در قلمرو این ناحیه 1 شهر،1 شهرک،12 روستا و 43 ده و بیش از 31 هزار هکتار زمین کشاورزی پنبه، گندم، سبزیجات، میوه و غیره  موجود  می‏باشد.

در ترکیب این ناحیه 4 کارخانه صنعتی از جمله مجتمع تبدیلی پنبه، مجتمع تولید آرد و سیلو،کارخانه ریسندگی و بافندگی پنبه فعال هستند.

دولت ترکمنستان قصد دارد اجرای طرحهای مذکور را از طریق منابع زیر تامین مالی نماید :

  1. از محل بودجه دولتی ترکمنستان
  2. از محل منابع سازمان و نهادهای که خودشان درآمدزا هستند (بخشهای استراتژیک نفت، گاز، برق، پتروشیمی و ...)
  3. از محل جذب منابع بخش خصوصی
  4. از محل جذب منابع سهامداران (بازار بورس عشق آباد)
  5. از محل منابع اسپانسرها (Donors)
  6. از محل جذب کمک‏های خارجی و بین‏المللی عمدتا کمکهای توسعه ای و سرمایه گذاری خارجی
  7. از محل سایر منابع که طبق قوانین ترکمنستان ممنوعیت نداشته باشند

 

د)  زمینه همکاری‏ بین استان مرو با حمهوری اسلامی ایران بویژه استانهای همجوار

با توجه به موارد مطروحه در فوق ، بدیهی است که اجرای موفقیت ‏آمیز این طرح‏ ، برای شرکتهای دولتی و غیردولتی جمهوری اسلامی ایران بویژه در استانهای همجوار (استان خراسان رضوی، شمالی، جنوبی و گلستان)، می تواند با توجه به  اشتراکات فراوان تاریخی و فرهنگی و نیز جغرافیایی و بویژه دانش بالای اجرای پروژه‌های عمرانی در خارج از کشور، تعاملات موفقی را با ترکمنستان بخصوص استان مرو داشته باشند.

بالا