شی جینپینگ در جریان سخنرانی در نشست با سران کشورهای آسیای مرکزی خواستار آن شد که چین و کشورهای این منطقه پتانسیلشان در زمینه تجارت، همکاری اقتصادی و همکاری در حوزه زیرساخت را “به طور کامل به کار بگیرند.”

مدیرپایانه مرزی لطف‌آباد خراسان رضوی گفت: تردد ناوگان حمل و نقل باری تجاری از این پایانه مرزی طی ۹ ماهه سال ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۳ درصد افزایش داشته است.

محسن رکنی اظهار کرد: تردد ناوگان حمل و نقل باری تجاری از این پایانه مرزی طی ۹ ماهه سال ۱۴۰۱ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۳ درصد افزایش داشته است.

مدیرپایانه مرزی لطف‌آباد خراسان رضوی افزود: بیش از ۶۴ هزار و ۲۶۳ دستگاه ناوگان، اعم از پر و خالی، حامل ۹۴۳ هزار و ۲۴۸ تن کالا ‌از طریق پایانه مرزی لطف‌آباد خراسان رضوی تردد داشته‌اند.

وی ادامه داد: از بین آمار تردد، تعداد ۳۵ هزار و ۶۸۲ دستگاه حامل ۷۰۹ هزار و ۸۶۵ تن کالا از کشور خارج شده که ۱۱ هزار ۹۷۵ دستگاه، حامل ۲۶۱ هزار و ۶۴۵ تن کالا در بخش صادرات و ۲۳ هزار و ۴۲۸ دستگاه کامیون، حامل ۴۴۸ هزار و ۲۲۰ تن کالا در حوزه ترانزیت خروجی بوده است.

رکنی گفت: موقعیت استراتژیک پایانه مرزی لطف‌آباد به عنوان یکی از مهم‌ترین مسیرهای ترانزیتی ایران به کشورهای آسیای مرکزی و روسیه دارای اهمیت فراوان است.

مدیر پایانه مرزی لطف آباد درگز اظهار داشت : در این بازه زمانی عمده کالاهای صادراتی شامل سنگ‌های ساختمانی، پلی‌اتیلن و میوه بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۷ درصد کاهش داشته است، با این حال ترانزیت خروجی از این پایانه مرزی با رشد ۱۴۵ درصدی نسبت به سال گذشته همراه بوده است که میانگین آن ۳۳ درصد شده است.

دبیرکل شورای همکاری کشورهای خلیج فارس در سفر به ترکمنستان با مقامات این کشور دیدار و یادداشت تفاهم همکاری بین دو طرف به امضا رسید.

 «نایف فلاح مبارک الحجرف» دبیر کل  شورای همکاری کشورهای عربی خلیج فارس در یک سفر دوره‌ای به آسیای مرکزی وارد ترکمنستان شد و با «رشید مرداف» معاون نخست وزیر و وزیر خارجه این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.

در این دیدار که در منطقه گردشگری آوازه انجام شد، چشم اندازهای توسعه بیشتر روابط ترکمنستان و شورای همکاری کشورهای عربی خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفت.

بر اساس این گزارش، در نشستی که با حضور مدیرکل سازمان حمل و نقل و ارتباطات زیرمجموعه هیئت وزیران و معاونان نخست وزیر ترکمنستان در امور مجتمع سوخت و انرژی، بازرگانی و خدمات برگزار شد، بر مشارکت مثمر ثمر با کشورهای عربی خلیج فارس در قالب دوجانبه و چندجانبه تاکید گردید.

در ادامه تصریح گردید که همکاری ترکمنستان با کشورهای عربی خلیج فارس یکی از اولویت‌های سیاست خارجی این کشور است.

 در این گفت‌وگو اهمیت زیادی به گسترش همکاری های متقابل سودمند و تقویت روابط دوستانه بین کشورها و مردم منطقه داده شد.

طرفین همچنین بر اهمیت تشدید همکاری ها در حوزه حمل و نقل، لجستیک،گسترش همکاری در بخش انرژی و خدمات و افزایش حجم مبادلات تجاری متقابل تاکید کردند.

 در این دیدار یادداشت تفاهمی بین وزارت امور خارجه ترکمنستان و دبیرخانه شورای همکاری کشورهای عربی در حوزه خلیج فارس درباره سازوکار مشورتی امضا شد.

خاطر نشان می شود که شورای همکاری کشورهای عربی خلیج فارس که مقر آن در ریاض، عربستان سعودی است یک اتحادیه منطقه ای، بین دولتی، سیاسی و اقتصادی است که شامل کشورهای  بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی است. این سازمان ، در ۲۵ می ۱۹۸۱ تأسیس شد.

 دبیرکل این شورا قرار است در سفر دوره ای خود از تاجیکستان، قرقیزستان، ازبکستان و قزاقستان نیز بازدید کند.

 رییس کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی گفت: با توجه به باز شدن مرزهای ترکمنستان از اردیبهشت ماه امسال، رفع مشکلات و موانع در خصوص حمل‌ونقل و صادرات کالا در این مسیر مطالبه بخش خصوصی است.

حمد زمانیان یزدی افزود: هم اکنون سه مسیر (کریدور) ترانزیتی با هدف تسهیل در این حوزه از سوی ترکمنستان ایجاد شده است، این مسیرها شامل “قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان و ایران” و دیگری “تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان” و همچنین “ایران، ترکیه” است.

وی خاطر نشان کرد: همچنین ترکمنستان، ایران و عمان برای ترانزیت آزمایشی کالا به توافق رسیده‌اند. این اتفاقات بدان معناست که ترکمنستان اقداماتی را در راستای افزایش ترانزیت از مسیر خود آغاز کرده است.

زمانیان ادامه داد: از روز گذشته، مرز میلک پس از ۲۳ روز بازگشایی شد و هرچند فعالیت‌ها در این مرز به‌ کندی انجام می‌گیرد؛ اما امیدواریم به مرور زمان و در روزهای آتی، مرز به روال گذشته بازگردد و دیگر شاهد تعطیلی و کندی ترددها نباشیم.

رییس کمیسیون حمل‌ و نقل و ترانزیت اتاق بازرگانی خراسان رضوی گفت: این کمیسیون در هفته‌های آتی، موضوعاتی همچون حذف عوارض ۱.۵ دلاری ترکمنستان به ازای هر کیلومتر از کامیون‌های ایرانی، مکاتبه با وزارت امور خارجه برای پوشش بیمه‌ای بار، رفع کاهش ظرفیت محدود بارها در مرز امیرآباد، صدور روادید ترکمنستان برای شرکتهای تجاری و حمل‌ونقلی و کاهش هزینه‌های ریلی بار را پیگیری خواهد کرد.

عضو هیات نمایندگان و رییس شورای نظارت راهبردی کمیسیون‌های اتاق بازرگانی خراسان رضوی نیز در این نشست گفت: تحرکات و رفت‌وآمدها در آسیای میانه افزایش یافته و نیاز به مسیر ایران، پررنگ‌تر شده است. اگر ایران ارتباط خوبی با دیگر کشورها داشته باشد، می‌توانیم از این فرصت به‌وجود آمده استفاده کنیم.

محمود امتی با اشاره به اینکه زیرساخت‌های دولتی در زمینه افزایش نقش آفرینی ترانزیتی ایران نگران کننده است، تاکید کرد: با رفع مشکلات موجود و تقویت زیرساخت‌ها فرصت مناسبی به وجود آمده که می‌توانیم از آن استفاده کنیم. بخش دولتی و زیرساخت‌ها در این میان دارای اهمیت بسیاری است؛ اما این سوال وجود دارد که آیا بندر “امیرآباد” این قابلیت را دارد که حجم بار زیادی را تحویل و آن را حمل کند یا خیر؟

این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی خراسان رضوی با اشاره به کاهش حجم بار صادراتی به افغانستان گفت: یکی از علل این موضوع، مشکلات موجود در مرز است. کنترل‌های مرزی در مرزهای میلک و دوغارون ادامه‌دار است و بایستی از افزایش آن جلوگیری شود.

در ادامه ابراهیم عطایی، نایب رییس کمیسیون حمل‌ونقل و ترانزیت اتاق بازرگانی خراسان رضوی بیان کرد: بایستی مکاتبات لازم با مرزها صورت گیرد تا زیرساخت‌های مورد نیاز جهات افزایش ترانزیت فراهم شود و مرزها نسبت به این موضوع آمادگی داشته باشند.

مرتضی سرادار قندچی، رییس اتحادیه کارگزاران گمرکی استان نیز در این نشست گفت: امروز باتوجه به موقعیت‌ جغرافیایی کشور و وضعیت بازارهای مناسب در کشورهای اطراف، زمینه خوبی برای صادرات کالا از کشورمان وجود دارد؛ اما قوانین مزاحم سبب بی بهره ماندن از این شرایط شده است؛ به طوریکه مکاتبات و بوروکراسی اداری، بخش خصوصی را در انبوهی از فشار و مشکلات قرار داده است.

مقرون به صرفه نبودن هزینه‌های حمل و نقل 

عضو هیات مدیره شرکت خاور زمین نیز در این نشست گفت: با بازگشایی مرز ایران و ترکمنستان باز هم ناوگان ایرانی نمی‌توانند از این مرز عبور کنند؛ چرا که هزینه‌های حمل‌ونقلی مقرون به‌صرفه نیست. ناوگان‌هایی که از این مرز تردد کرده‌اند، از سمت ترکمنستان و ازبکستان بوده است.

مجید صباغی افزود: اختلافات میان ترکمنستان و ازبکستان، سبب ایجاد مشکلات متعدد برای کانتینرهای بخش خصوصی شده و بار در مرز بلاتکلیف مانده است. حتی در مواردی بار در کشور ترکمنستان ناپدید شده که با مراجعه به دادگاههای آن کشور هم موضوع حل نمی‌شود.

وی بیان کرد: به دلیل عدم صدور ویزای فعالان اقتصادی برای حضور در کشور هدف، در راستای انعقاد قرارداد با شرکت‌های کشور مقابل، چنین اتفاق‌هایی رخ می‌دهد و سرمایه فعال اقتصادی از دست می‌رود. امروز تنها براساس اعتماد و دوستی میان دو کشور است که بار صادر می‌شود؛ اما ضمانتی برای آن وجود ندارد.

صباغی با بیان اینکه افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل اهمیت بازشدن مرز ترکمنستان را کم کرده است، گفت: هفته گذشته در سیستم گمرک افغانستان اعلام شد که ضمانت باری برای مرزهای افغانستان صادر خواهد شد که با این امر مشکل ضمانت‌بار و ماشین‌های ترانزیتی حل خواهد شد. این درحالی است که در مرزهای ترکمنستان با این مشکلات مواجه هستیم.

نایب رییس کمیسیون حمل‌ونقل و ترانزیت اتاق خراسان رضوی در بخش دیگری از این نشست به مشکل کندی پذیرش کامیون‌های افغانستانی در مرز دوغارون پرداخت.

ابراهیم عطایی بیان کرد: مشکل مرز دوغارون، برخی نهادهای اجرایی در این مرز است. عدم تمایل به حل مشکلات موجود در مرزها به معضلی برای بخش خصوصی تبدیل شده؛ اما این شلوغی مرز، منافع برخی را تامین می‌کند.

پوشش بیمه‌ای بار، صدور روادید ترکمنستان برای شرکت‌های تجاری و حمل‌ونقلی و کاهش هزینه‌های ریلی، از مهم‌ترین محورهای بحث بیست‌وسومین جلسه کمیسیون حمل‌ونقل و ترانزیت اتاق بازرگانی خراسان رضوی بود.

در نشست پنج کشور آسیای میانه در «چلپون آتا» قرقیزستان، پیش‌نویس سندی مطرح شد که طبق آن سران این کشورها متعهد می شوند درمقابل هرگونه تهدید علیه استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی علیه این کشورها، از یکدیگر حمایت کنند اما به گفته کارشناسان، این هدف در عمل چندان امکان پذیر نیست.

پیش نویس معاهده دوستی، حسن همجواری و همکاری برای توسعه آسیای مرکزی در قرن بیست و یکم در ۲۱ ژوئیه در چهارمین نشست مشورتی سران کشورهای آسیای میانه در چلپون آتا قرقیزستان از طرف رئیس جمهوری قزاقستان به سران این کشورها برای بررسی و  امضا پیشنهاد شد.

در توضیح این پیش نویس که توسط  رئیس جمهور قزاقستان تهیه شده بود، آمده است: در شرایط آشفتگی ژئوپلیتیک، تنش در عرصه بین الملل و  افزایش خطرات امنیت جهانی، تعمیق همکاری کشورهای آسیای مرکزی اهمیت فزاینده ای پیدا می کند.

بر اساس این سند هر پنج کشور آسیای میانه متعهد می شوند که «برای تقویت صلح، ثبات و امنیت در منطقه از نزدیک همکاری کنند. اول از همه، در توسعه همکاری در زمینه های نظامی و نظامی-فنی برنامه ریزی شده است.

در صورت لزوم، طرفین متعهد می شوند که برای جلوگیری از تهدید استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی خود از یکدیگر حمایت و کمک های متقابل همه جانبه کنند. در عین حال، آنها باید “از توسل به زور یا تهدید به زور در روابط بین دولتی خودداری کنند آنها همچنین متعهد شوند که وارد اتحادهای نظامی، بلوک ها یا سایر انجمن های دولت ها علیه طرف های متعاهد نشوند. ”

این سند به شدت آنها را از شرکت در اقداماتی که علیه هر یک از آنها انجام می شود منع می کند. کشورهای مورد توافق، موضوعات مورد مناقشه را بین خود «به طور انحصاری در چارچوب گفت‌وگو با ابزارهای دیپلماتیک صلح‌آمیز، از جمله از طریق ایجاد مکانیسم‌های مناسب برای تعامل در صورت لزوم، حل خواهند کرد».آنها متعهد می شوند که از استفاده کشورهای ثالث از سرزمین ها، سیستم های ارتباطی و سایر زیرساخت های خود به ضرر حاکمیت، امنیت، ثبات و تمامیت ارضی یکدیگر جلوگیری کنند.

پیش‌نویس معاهده همچنین تشدید همکاری‌های سودمند متقابل بین طرف‌ها در زمینه‌های تجاری، اقتصادی، لجستیکی، فرهنگی و بشردوستانه و همچنین در بخش‌های دفاع مدنی، انرژی و گردشگری را پیش‌بینی می‌کند.

نویسندگان پیش نویس این سند ابراز اطمینان کرده اند که این معاهده به عنوان مبنای محکمی برای تعمیق بیشتر همکاری‌های سودمند متقابل بین کشورهای آسیای مرکزی، ایجاد مدل بهینه روابط با جامعه جهانی و توسعه رویکردهای مشترک در قبال چالش‌ها و تهدیدهای مدرن و همچنین به توسعه کمک خواهد کرد.»

شوکرجان خاکیموف کارشناس سیاسی تاجیکستان در گفت و گو با آسیاپلاس از دستیابی به چنین توافقی استقبال، اما در عین حال خاطرنشان می کند که «این ایده جدید نیست، آن را نورسلطان نظربایف، رئیس جمهور سابق قزاقستان در سال های اولیه استقلال توسط کشورهای این کشور پیشنهاد کرد اما پس از آن این ایده از نظر قانونی رسمیت پیدا نکرد،

خاکیموف توضیح داد که آسیای مرکزی در منطقه منافع قدرت های پیشرو جهانی قرار دارد که به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه، ظرفیت های عظیم اقتصادی از جمله وجود ذخایر عظیم منابع طبیعی است.

وی اطمینان دارد که آسیای مرکزی متحد می تواند در مقابل هر نیروی خارجی ایستادگی کند و به آنها اجازه ندهد بدون در نظر گرفتن منافع کشورهای منطقه مشکلی را در آینده حل کنند یا به اهداف خود دست یابند.

این استاد دانشگاه افزود: نمونه‌های کافی داریم که برخی از مراکز قدرت بدون بحث و گفتگو با ما در مورد مسائل خاصی برای ما تصمیم گرفتند و حاکمیت و استقلال ما را محدود کردند.

در عین حال یک کارشناس سیاسی معروف تاجیکستان که ترجیح داد نامش فاش نشود هم به آسیاپلاس گفت: «اتحاد پیشنهادی» را آشکارا غیرقابل دفاع می داند زیرا مشکلات زیادی را در روابط دوجانبه بین کشورهای منطقه می بیند.

وی گفت: «امضا کردن برخی از اوراق در مورد دوستی و همسایگی خوب یک چیز است، این که واقعاً یک دوست خوب، یک همسایه خوب باشید و فوراً در زمان مناسب به کمک بیایید چیز دیگری است.»

وی تصریح کرد: «اگر مرز بین تاجیکستان و قرقیزستان بیش از یک سال بسته بماند و هر از چند گاهی در مناطق مرزی یکدیگر را بکشیم، از چه نوع دوستی و حسن همجواری می توان صحبت کرد؟ همچنین مسائل مرزی حل نشده بین قرقیزستان و ازبکستان و تناقضات خاصی بین قرقیزستان و قزاقستان وجود دارد.»

سردار بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان روز پنجشنبه در سخنرانی خود در اجلاس سران آسیای میانه در شهر چولپون آتا در قرقیزستان گفت که لازم است مجمع تجاری هدفمند در کشورهای آسیای مرکزی راه اندازی شود.

بردی محمداف با اشاره به اهمیت همکاری تولید آسیای مرکزی گفت: «کشورهای ما دارای منابع طبیعی گسترده و پتانسیل صنعتی و فناوری قوی هستند. گرد هم آوردن آنها و ایجاد خطوط مشارکت تولیدی و “کریدورهای یکپارچه سازی” موضوع مهمی است. به گزارش رسانه رسمی ترکمنستان، وی افزود که تجارت خصوصی در اینجا نقش مهمی دارد. رئیس ترکمنستان اظهار داشت که راه اندازی این مجامع تجاری بستری را برای کارآفرینان آسیای مرکزی فراهم می کند تا به طور مستقیم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و به طور مستقل طرح های مشارکتی را در جایی که برای آنها سودآور و مصلحت است ایجاد کنند. بردی محمداف در این اجلاس گفت: “در این راستا، ما پیشنهاد می کنیم به ایده ای که در آخرین نشست مشورتی ایجاد شورای همکاری تجاری کشورهای آسیای مرکزی بیان شد، بازگردیم.” رئیس جمهور ترکمنستان همچنین با بیان اینکه موسسات تجاری و مالی بین المللی به آسیای مرکزی علاقه مند هستند، گفت: «آنها پتانسیل و ارزش ژئواکونومیکی آن را درک می کنند». رئیس جمهور بردی محمداف افزود: “ما همه فرصت ها را داریم تا محیطی راحت برای کارآفرینی ایجاد کنیم، آن را از موانع غیرضروری و اغلب منسوخ رها کنیم تا آسیای مرکزی را برای سرمایه گذاری جدی و بلندمدت جذاب کنیم.

بردی محمداف گفت: «به همراه شرکای خود، ما آماده بررسی فرصت هایی برای افزایش چشمگیر منابع انرژی و گسترش پیکربندی ترانزیت آنها هستیم. بردی محمداف تاکید کرد که عشق آباد به دنبال ادامه و گسترش همکاری ها در حوزه انرژی است. وی در عین حال اظهار داشت که کشورهای منطقه در حال حاضر تجربه اجرای پروژه بزرگ انرژی – خط لوله گاز ترکمنستان – ازبکستان – قزاقستان – چین را دارند.

” چهارمین نشست مشورتی سران کشورهای آسیای مرکزی با حضور رئیس جمهور ترکمنستان، صدیر جپاروف رئیس جمهور قرقیزستان، شوکت میرضیایف رئیس جمهور ازبکستان، قاسم جومارت توکایف رئیس جمهور قزاقستان و امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان برگزار شد. آنها پس از این اجلاس بیانیه مشترکی را تصویب کردند.

نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور آسیای مرکزی در سفر کاری به عشق آباد، با مقامات ارشد این کشور دیدار و در مورد توسعه همکاری‌ در زمینه‌های امور پارلمانی، فناوری و اطلاعات و محیط زیست گفت و گو کرد.

«سردار بردی محمداف» رئیس جمهور ترکمنستان با «تری هاکالا» نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور آسیای مرکزی که برای یک سفر کاری وارد عشق آباد شده دیدار کرد.

در این دیدار، طرفین پروژه‌های اجرا شده در زمینه قانون‌گذاری، آموزش، توسعه فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، کشاورزی و مدیریت آب، کمک به اجرای کنوانسیون‌های بین‌المللی حفاظت از محیط‌زیست و تغییرات اقلیمی بحث و تبادل نظر کردند.

در این دیدار دیدگاه‌هایی در مورد چشم انداز همکاری بین ترکمنستان و اتحادیه اروپا در زمینه‌های کلیدی مورد بررسی قرار گرفت.

طرفین همچنین بر اهمیت همکاری‌های بشردوستانه و فرهنگی تأکید کردند و آن را تجربه خوبی از اقدام مشترک برای تقویت بیشتر روابط سنتی دانستند.

نماینده ویژه اتحادیه اروپا در آسیای مرکزی همچنین امروز از پارلمان این کشور بازدید و با روسای هر دو مجلس دیدار کرد.

در دیدار با «قربانقلی بردی محمداف»، رئیس خلق مصلحتی ترکمنستان، طرفین در خصوص چشم انداز گسترش گفت وگوهای بین پارلمانی با اتحادیه اروپا گفت و گو کردند.

طرفین بر این عقیده بودند که در شرایط دنیای مدرن، همکاری‌های بین پارلمانی به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارها برای پیشبرد گفت و گوی سازنده، حفظ پیوندهای دوستی و درک متقابل بین کشورها و مردم است.

بردی محمداف با اشاره به اینکه سال‌هاست که اتحادیه اروپا کمک‌های فنی به ترکمنستان را در چارچوب همکاری‌های فنی به این کشور ارائه می‌کند، تاکید کرد: ما از سطح به دست آمده همکاری‌های دوجانبه قدردانی می‌کنیم و آن را مبنایی برای توسعه روابط در درازمدت می‌دانیم.

در این دیدار، علاقه متقابل برای تشدید گفت و گوهای بین پارلمانی در چارچوب مکانیسم‌های مشارکت به ویژه کمیته مشترک «اتحادیه اروپا – ترکمنستان» ابراز شد.

طرفین با اشاره به اهمیت حمایت قانونی از توافقات اخیراً بین ترکمنستان و اتحادیه اروپا، از گسترش تبادل تجربیات در زمینه قانون گذاری، برگزاری منظم جلسات بین پارلمانی و رایزنی‌های دوجانبه تاکید کردند.

نماینده ویژه اتحادیه اروپا دیدار نیز با «گلشاد محمدوا»، رئیس مجلس ملی ترکمنستان داشت.

در این دیدار بر لزوم تعمیق بیشتر روابط بین پارلمانی تاکید شد که تاثیر بسزایی در توسعه روابط ترکمنستان و اتحادیه اروپا، برای رساندن آنها به یک سطح کیفی جدید خواهد داشت.

خاطر نشان می‌شود که نمایندگی اتحادیه اروپا در ترکمنستان در سال ۲۰۱۹ افتتاح شد. در حال حاضر، همکاری‌های دوجانبه در چارچوب مکانیسم‌هایی مانند کمیته مشترک اتحادیه اروپا و ترکمنستان، گفت و گوی بین پارلمانی، گفت و گوی حقوق بشر، نشست‌های مشورتی بین وزارتخانه‌های خارجه و در زمینه‌های خاص همکاری در حال توسعه است. علاوه بر این، ترکمنستان و اتحادیه اروپا در سطح منطقه‌ای از جمله در چارچوب گفت و گوی «اتحادیه اروپا – آسیای مرکزی» همکاری می‌کنند.