اخبار اقتصادی ترکمنستان- عشق آباد/هفته اول دی۱۴۰۲
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکمنستان در هفته اول دی ماه ۱۴۰۲ به نقل از رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد:
بورس دولتی کالا و مواد خام ترکمنستان در هفته گذشته
بنا به اعلام رسانههای ارتباط جمعی ترکمنستان در هفته گذشته ارزش مجموع مزایدههای بورس کالا و مواد اولیه ترکمنستان بالغ بر ۵۰ میلیون و ۸۶۳ هزار دلار گردید.
در همین راستا، کارآفرینانی از کشورهای امارات متحده ، ترکیه و افغانستان مازوت محصول شرکت دولتی “ترکمن نفت” و کاربامید تولید «ترکمن شیمی» را معامله کردند. علاوه بر این، تجاری از کشورهای امارات متحده، آذربایجان و قرقیزستان انواع منسوجات، پارچه جین و نخ پنبه را خریداری نمودند.
همچنین کارآفرینان ترکمنی نیز برای بازار داخلی مقادیری ضایعات پنبه، اسیدهای چرب خام، انواع منسوجات، فرش دستباف و ابریشم خام را به ارزش بیش از ۱۶ میلیون و ۷۲۵ هزار منات خریداری کردند. شایان ذکر است، هفته گذشته ۲۹ معامله در بورس کالا و مواد اولیه ترکمنستان به ثبت رسید.
تلاش ترکمنستان برای تقویت روابط تجاری بین قاره ای
آقای آزاد آتامرادوف رئیس آژانس ریلی ترکمنستان در سخنانی که رسانههای ترکمنی اخیرا آنرا پوشش داده اند اعلام نمود که کشورش با ارائه خدمات حمل و نقل و لجستیک وارد بازار جهانی شده است. وی تاکید کرد که ترکمنستان با پیشنهاد استفاده از مسیرهای بسیار سودآور اقتصادی برای ترانزیت کالا، موجب افزایش روابط تجاری در منطقه خواهد شد و این امر به نوبه خود پیش نیاز قابل توجهی برای توسعه روابط تجاری بین قاره ای است و تاثیر مثبتی در ارتقای تجارت جهانی خواهد داشت.
آتامرادوف همچنین به اهمیت امضای موافقتنامه ایجاد کریدور حمل و نقل و ترانزیتی بین المللی بین دولت های ایران، عمان، ترکمنستان و ازبکستان در سال ۲۰۱۱ موسوم به «توافقنامه عشق آباد» اشاره کرده و اعلام نمود که قطر، قزاقستان و هند نیز بعداً به این پروژه پیوسته اند.
وی همچنین اظهار داشت:” آینده درخشانی برای «راه لاجورد» دیده میشود که افغانستان را به ترکیه و اروپا متصل میکند و توافقنامه آن در سال ۲۰۱۷ بین ترکمنستان، افغانستان، آذربایجان، گرجستان و ترکیه به امضا رسید و این کریدور ترانزیتی برای افزایش یکپارچگی اقتصادی منطقه و کمک به بهبود زندگی مردم افغانستان از طریق مشارکت این کشور در تجارت جهانی، طراحی شده است”.
مشارالیه در بخش دیگری از سخنانش تاکید کرد که: ” راه آهن قزاقستان-ترکمنستان-ایران که برای احیای جاده بزرگ ابریشم در قالبی جدید و توسعه تجارت بین کشورهای آسیای مرکزی، منطقه خزر و مناطق مجاور اهمیت راهبردی دارد، فرصتهای جدیدی برای افزایش گردش کالا بین کشورهای این حوزه ایجاد کرده و لذا ترکمنستان با در نظر گرفتن شرایط جهانی، پیشنهاد توسعه کریدور شمال-جنوب و اتخاذ تدابیری برای کاهش موانع موجود به منظور افزایش پتانسیل بخش حمل و نقل را مطرح نموده است “.
آتامرادوف همچنین خاطرنشان کرد که ترکمنستان فعالانه برای ایجاد یک شبکه لجستیک یکپارچه بین المللی کار میکند و این کشور اخیراً به توافقنامه کریدور بین المللی TRACECA نیز پیوسته است. وی تاکید کرد که نوسازیهای اساسی، زیرساخت های ریلی ترکمنستان به طور قابل توجهی گسترش یافته است. ۵۱۷۳ کیلومتر خط ریلی ارتباط مطمئن بین مناطق مختلف کشور را فراهم کرده و با بهبود فرصت های ترانزیتی، موجب رشد اقتصادی کشور میگردد.
ترکمنستان، آذربایجان و ترکیه در حال ایجاد مکانیسمی برای ساده سازی مبادلات تجاری
بنا بر اعلام وبسایت اداره گمرک ترکمنستان، در ماههای پایانی سال گذشته، نشست آنلاین سه جانبه ای با حضور نمایندگان اداره گمرک کشورهای ترکمنستان، کمیته دولتی گمرک جمهوری آذربایجان و وزارت بازرگانی جمهوری ترکیه برگزار شد.
این نشست به ابتکار طرف ترکمنی و با هدف اجرای یادداشت تفاهم بین دولت های سه کشور در مورد ایجاد گروه مشترک مشورتی در زمینه همکاریهای گمرکی برگزار شده بود.
شرکت کنندگان در این نشست، توافق کردند تا در آینده نزدیک در مورد اعضای گروه مشورتی تبادل اطلاعات کنند. آنها همچنین در خصوص اطلاع رسانی به یکدیگر در مورد کالاها و خودروهای عبوری از مرزهای گمرکی سه کشور به بحث و تبادل نظر پرداختند.
شایان توجه است که یادداشت تفاهم بین دول ترکمنستان، آذربایجان و ترکیه در مورد ایجاد کمیسیون مشترک مشورتی در زمینه همکاریهای گمرکی در اولین اجلاس سه جانبه روسای جمهور ترکمنستان، آذربایجان و ترکیه در ۱۴ دسامبر ۲۰۲۲ در شهر ترکمن باشی به امضا رسید.
بنا به اعلام رسانههای ارتباط جمعی ترکمنستان، به نقل از مقامات این کشور، هدف سند فوق الذکر ساده سازی رویههای گمرکی برای جابجایی سریع کالا بین سه کشور، تبادل اطلاعات متقابل و ایجاد شرایط مساعد برای توسعه تجارت و تقویت همکاریها است.
افزایش همکاری شرکت های گردشگری ترکمنستان و ازبکستان
در بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی گردشگری تاشکند تحت عنوان “گردشگری در جاده ابریشم” که در ازبکستان برگزار شد بالغ بر ۲۰ کشور جهان و از جمله جمهوری چک، مالزی، گرجستان، آذربایجان، تایلند، روسیه و غیره شرکت کردند.
لازم به ذکر است، ولایت بخارا نیز در نمایشگاه بین المللی گردشگری تاشکند غرفه داشت و از همان روز اول برگزاری، گردشگران خارجی و داخلی علاقه زیادی به این غرفه نشان داده و البته کارآفرینان ولایت موفق به انعقاد چندین قرارداد شدند.
به گزارش Turcic world، نمایندگان شرکت های گردشگری ترکمنستان در مورد برگزاری تورهای زیارتی “اتی پیر” (هفت پیر واقع در بخارا)، به توافقاتی با شرکت های گردشگری ازبکی دست یافته و مقرر شد تا در آینده نزدیک در این خصوص، جلسات بیشتری برگزار نمایند.
اتاق مشترک ایران و ترکمنستان
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
گواهینامه GOST در اصل توسط دولت اتحاد جماهیر شوروی تهیه و تدوین شد. کلمه GOST به معنی استاندارد و مخفف gosudarstvenny( استاندارد دولت روسیه ) است.
گواهینامه GOST برای جلوگیری از واردات محصولات نامرغوب به کشور روسیه می باشد. از سال ۲۰۰۰ میلادی با توجه به قطعنامه کمیته دولتی گمرک روسیه، تولید کنندگان خارجی جهت ورود به بازارهای روسیه باید استانداردهای کیفیت ملی کشور روسیه را تامین کنند.
این گواهینامه تضمینی برای محصولات تولیدی واحدهای صنعتی بوده و از جهت حضور در بازارهای جهانی، صادرات کالا ، افزایش فروش و رضایت هرچه بیشتر مصرف کنندگان مورد توجه این صنایع واقع شده است.
در این راستا فدراسیون کشور روسیه ( مؤسسه استاندارد )، مؤسساتی با زمینه فعالیت تست و آزمایش، بازرسی فنی و همچنین صدور گواهینامه های بین المللی محصول را به عنوان مراجع ذیصلاح تأیید نموده که مجاز خواهند بود تا پس از بررسی های لازم و اطمینان از انطباق مشخصات محصول با الزامات مربوطه ، اقدام به صدور GOST-R نمایند.
بدین ترتیب علامت GOST-R نشانگر انطباق محصول با استانداردها، قوانین و مشخصات تعریف شده کشور روسیه است و محصولی که موفق به اخذ این گواهینامه شود مجوز ورود به بازار کشورهای مذکور را اخذ کرده و می تواند در تمامی کشورها عرضه شود.
کشورهایی که استانداردهای GOST را مورد پذیرش قرار داده اند :
کشورهای زیر تمام یا برخی از استانداردهای GOST را علاوه بر استانداردهای خود، مورد پذیرش قرار داده اند. این کشورها عبارتند از :
- روسیه
- بلاروس
- اوکراین (DSTU)
- مولداوی
- قزاقستان
- آذربایجان
- ارمنستان
- قرقیزستان
- ازبکستان
- تاجیکستان
- گرجستان
- ترکمنستان
از آنجا که روسیه، بزرگترین و تاثیرگذار ترین عضو از کشورهای مستقل مشترک المنافع است، یک تصور غلط رایج به وجود آمده است که استاندارد GOST استانداردهای ملی روسیه است. در صورتی که سازمان EASC، مسئول توسعه و نگهداری استانداردهای GOST می باشد .
استانداردهای GOST به عنوان استاندارد منطقه ای طبقه بندی می شود و استانداردهای GOST-R توسط سازمان جهانی ISO به عنوان استانداردهای منطقه ای به رسمیت شناخته شده اند .
برخی از استانداردهای GOST-R :
GOST 7.67 : کدهای کشور
GOST 5284-84 : Tushonka (خورشتی کنسرو گوشت گاو)
GOST 7396 : استاندارد برای قدرت شاخه و پریز برق مورد استفاده در روسیه و کشورهای مستقل مشترک المنافع
GOST 10859 : برای رایانه، شامل non-ASCII/non-Unicode مورد نیاز در هنگام برنامه نویسی در زبان های برنامه نویسی.
GOST 16876-71 : یک استاندارد برای آوانگاری سیریلیک به لاتین
GOST 31108-2003 : مشخصات سیمان برای ساخت و ساز عمومی
GOST 10178-85 : مشخصات سیمان پرتلند و سیمان کوره ذوب اهن
GOST 30515-97 : مشخصات عمومی سیمان
اتاق مشترک ایران و ترکمنستان
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
اجرای طرح حمل یکسره ناوگان ترانزیتی ایرانی به ترکمنستان و سایر کشورهای آسیای میانه از اول آبان ماه
اجرای طرح حمل یکسره ناوگان ترانزیتی ایرانی به ترکمنستان و سایر کشورهای آسیای میانه از اول آبان
افزایش سهم حمل یکسره کالا به کشور ترکمنستان تا حد زیادی میتواند عقبماندگی و کاهش سهم ناوگان ایرانی در حملونقل ترانزیتی را جبران کند. براساس هماهنگیهای صورت گرفته و تصمیمات اتخاذ شده، مقرر شده است از تاریخ اول آبان سال جاری رویه حمل یکسره ناوگان ایرانی برای جابجایی کالاهای ترانزیتی در مرزهای سرخس و لطف آباد بهطور کامل جایگزین رویههای ترانشیپمنت و تبادل یدک شود.
در پاسخ به این سوال که آیا این تصمیم شامل کالاهای صادراتی نیز میشود،باید گفت: طبق بررسیها و توافقات صورت گرفته با گمرکات استان، رویه حمل یکسره برای ناوگان حامل کالای ترانزیتی در اولویت اجرا قرار دارد و تصمیمی در خصوص کالاهای صادراتی گرفته نشده است. قبل از شیوع کرونا شیوه تردد ناوگان ایرانی به ترکمنستان بهصورت حمل یکسره بوده و بعد از همهگیری کرونا با بسته شدن مرز،ترکمنستان رویه تبادل یدک را به عنوان تنها راه ارتباطی در بازگشایی مرز در دستور کار قرار داد و متاسفانه رایج شدن این شیوه در دو مرز سرخس و لطف آباد امروزه سبب بروز مشکلات و آسیبهایی در حوزه حملونقل بینالمللی شده و در بلند مدت میتواند جبران ناپذیر شود.
مهمترین مشکلات رویه تبادل یدک، وارد شدن آسیب و خسارت به محمولههای تجاری،کانتینرها،یدکها و عدم عودت به موقع و متعاقب آن افزایش شکایات و چالشهای روز افزون با همتایان ترکمنی،ازدحام یدکها و محمولات و ایجاد آشفتگی در محوطههای گمرکی و مرزی،تشریفات اداری مضاعف،احتمال بروز فساد به سبب تعدد ناگریز مراحل کنترل اسنادی و بهطور کلی منطبق نبودن بر رویههای نظاممند تجاری از مهمترین مشکلات رویه تبادل یدک هستند.
روش تعویض تریلر در حملونقل جادهای بینالمللی علاوه بر موارد فوق میتواند تأثیرات منفی بر رقابتپذیری مسیرهای ترانزیتی و سهم ترانزیتی ناوگان ایرانی داشته باشد.
کاهش شمار نهایی ناوگان خروجی از مرز و افزایش زمان رسیدن محموله به مقصد از تبعات بعدی این مشکلات است.
عمده مزایای اقتصادی حمل یکسره بسته به شرایط از جمله مسیرهای تجاری خاص،مقررات گمرکی و زیر ساختهای گذرگاههای مرزی در افق میانمدت و حتی بلندمدت حاصل میشود.
دست اندرکاران حوزه حملونقل بینالمللی باید علاوه بر توجه به منافع کوتاهمدت،کارایی بالقوه توسط حمل یکسره و بدون توقف را دنبال کنند تا در بلندمدت تأثیر اقتصادی آن در توسعه پایدار ترانزیت کشور نمایان شود.
با توجه به تداومبخشی رویه تعویض یدک در مرزهای ایران و ترکمنستان که منجر به حمل محمولات کانتینری و غیرکانتینری ایرانی توسط ناوگان ترکمن به مقصد ازبکستان شده است، بهدلیل مشکلات مربوط به مجوزهای تردد ثالث به ناوگان ترکمن حامل محمولات ایرانی از طرف ازبکستان، ضمن ایجاد اختلال در تردد،موجب توقف تعداد قابل توجهی از بارگیرهای ایرانی و مشکلات عدیدهای برای شرکتها و تجار ایرانی فراهم شده است.
توسعه حمل یکسره،عملیات لجستیک را ساده میکند و در نتیجه کارایی زنجیره تامین را افزایش و باعث تقویت روابط تجاری میشود که این امر در بلندمدت به نفع تجار و صاحبان کالا خواهد بود.
ضرورت استفاده بهتر از منابع و حمایت از ناوگان ملی همواره وجود داشته و حمل یکسره سبب تسهیل تردد ناوگان ایرانی در امر ترانزیت میشود و به رشد بلندمدت تجارت کشور کمک میکند.
در آخرین نشست کمیته مشترک حملونقل بینالمللی جادهای با ترکمنستان که در اسفند ماه سال گذشته به میزبانی مشهد برگزار شد، طرفین بر ضرورت افزایش سهم حملونقل یکسره در جایگزینی با تعویض تریلر و ترانشیپمنت تأکید داشته و در تفاهمنامه منعقد شده این موضوع لحاظ شده است و لذا طرفین مکلف به پیگیری اجرایی شدن موضوع هستند.
در این خصوص مشکلاتی در بخش صدور ویزا و همچنین هزینههای غیر رسمی وجود دارد که پیگیری و رفع آنها از اولویتهای بخش حاکمیتی است. الگوهای تجاری و شیوههای لجستیکی در دنیا به طور مداوم در حال تکامل هستند و در سیاستگذاری در حوزه ترانزیت کشور باید الزامات به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد و این عوامل برای تصمیمگیری آگاهانه در نظر گرفته شود.
اتاق مشترک ایران ترکمنستان
- نوشته شده در : اطلاعیه
بدون شناخت از بازارهای جهانی امکان پاسخگویی مناسب به نیاز کشورها و صادرات کالا به آنها نیست
مجید محمد نژاد رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان در گفت و گو با بازار گفت: در روابط تجاری و خارجی میان ایران و ترکمنستان محدودیت و موانعی وجود دارد اما باید رفع شده و زیرساختهای دو کشور تقویت گردد.
مجید محمد نژاد گفت:: دیپلماسی اقتصادی میان ایران و ترکمنستان بایستی به شکلی صحیح احیا شود و موانعی که سبب کاهش مراودات تجاری بین دو کشور می گردد، از طریق دیپلماسی رفع شود زیرا امروزه برنامهریزیهای کلان اقتصادی و رخدادهای جهانی بر تجارت بین کشورها سایه انداخته است.
مجید محمدنژاد با اشاره به این موضوع که بدون شناخت از بازارهای جهانی امکان پاسخگویی مناسب به نیاز کشورها و صادرات کالا به آنها نیست ادامه می دهد: نشست هیئت های تجاری و برگزاری نمایشگاه های مشترک کمک شایانی برای شناسایی نیازهای طرفین دارد.
وی با اشاره به تجارت دو میلیارد دلاری ایران با اوراسیا اذعان می کند: ظرفیت تعامل ایران با کشورهای آسیای میانه بیش از این رقمهاست و لذا ظرفیتهای بالقوهای وجود دارد که بایستی به فعلیت برسد و نبایستی از این موضوع غافل شد.
محمد نژاد با تاکید بر این موضوع که دیپلماسی اقتصادی میان ایران و ترکمنستان بایستی به شکلی صحیح احیا شود و موانعی که سبب کاهش مراودات تجاری بین دو کشور می گردد، از طریق دیپلماسی رفع شود می افزاید: امروزه برنامهریزیهای کلان اقتصادی و رخدادهای جهانی بر تجارت بین کشورها سایه انداخته است.
وی یادآور می شود: این وضعیت، حاکی از اهمیت برقراری دیپلماسی اقتصادی به منظور توسعه تعاملات تجاری با دیگر کشورهاست؛ زیرا امکان صادرات کالا در شرایط محدود وجود ندارد. بر همین اساس، برقراری دیپلماسی اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. وی با اشاره به تجارت دو میلیارد دلاری ایران با اوراسیا اذعان می کند: ظرفیت تعامل ایران با کشورهای آسیای میانه بیش از این رقمهاست و لذا ظرفیتهای بالقوهای وجود دارد که بایستی به فعلیت برسد و نبایستی از این موضوع غافل شد.
محمد نژاد با تاکید بر این موضوع که دیپلماسی اقتصادی میان ایران و ترکمنستان بایستی به شکلی صحیح احیا شود و موانعی که سبب کاهش مراودات تجاری بین دو کشور می گردد، از طریق دیپلماسی رفع شود می افزاید: امروزه برنامهریزیهای کلان اقتصادی و رخدادهای جهانی بر تجارت بین کشورها سایه انداخته است.
وی یادآور می شود: این وضعیت، حاکی از اهمیت برقراری دیپلماسی اقتصادی به منظور توسعه تعاملات تجاری با دیگر کشورهاست؛ زیرا امکان صادرات کالا در شرایط محدود وجود ندارد. بر همین اساس، برقراری دیپلماسی اقتصادی بسیار حائز اهمیت است.
دروازه ورود به اوراسیا
محمدنژاد با اشاره به اینکه ترکمنستان با ظرفیتهای خاص خود دروازهای امن برای ورود به اوراسیاست اذعان می کند: ایران نیز دروازه ورود ترکمنستان به آبهای آزاد میباشد. ما باید با تکیه بر این پتانسیل، به بهرهگیری از فرصتهای حملونقل و بازاریابی در کشورهای دوردست بیندیشیم.
رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان: ایران در زمینههای خدمات فنی و مهندسی و دانشبنیان ظرفیت زیادی دارد و میتواند نیاز ترکمنستان را پاسخ دهد و ترکمنستان نیز امکان تامین نیاز ایران در برخی کالاها و مواد اولیه همچون کود،گوگرد را دارد.
رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان اذعان می کند:ایران در زمینههای خدمات فنی و مهندسی، دام و طیور، دانشبنیان ظرفیت زیادی دارد و میتواند نیاز ترکمنستان را پاسخ دهد.
وی یادآور می شود:ترکمنستان نیز امکان تامین نیاز ایران در برخی کالاها و مواد اولیه همچون کود،گوگرد را دارد که بهزودی در اتاق مشترک ایران و ترکمنستان مسیرهای جدیدی در زمینه گسترش روابط تجاری بین دو کشور بررسی خواهد شد.
وی با بیان اینکه هم اکنون چین رغبت و تمایل زیادی برای صادرات و گسترش روابط اقتصادی با ترکمنستان دارد یادآور می شود:این در حالی است که ایران از این ظرفیت غافل مانده است.</p>
محمد نژاد بیان میکند:در حالی کشورهای دیگر برای حضور در بازارهای ترکمنستان رغبت نشان می دهند که جمهوری اسلامی ایران به دلیل هم مرزی، منافع و فرهنگ مشترک و تعاملات دو طرفه باید از این فرصت استفاده کند.
رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان با تاکید بر ضرورت تسهیل صدور ویزای ترکمنستان به منظور توسعه تعاملات دو طرف اذعان می کند:تجارت ایران با آسیای میانه از طریق ویزای ترانزیت صورت میگیرد و امیدواریم ترکمنستان نسبت به تسهیل صدور ویزا برای ایرانیان اقدام کند.
محمد نژاد می افزاید:اتاق مشترک ایران و ترکمنستان نیز در جهت تقویت و توسعه روابط تجاری و اقتصادی میان دو کشور تلاش میکند لذا تفاهمنامههای متعددی میان دو کشور تنظیم و منعقد میگردد که اتاق مشترک ایران و ترکمنستان تقاضای عملیاتیشدن این تفاهم نامهها را دارد.
- نوشته شده در : اطلاعیه
نجات دریاچه آرال، محور اجلاس سران آسیای مرکزی
سران کشورهای آسیای مرکزی هفته آینده برای نجات دریاچه آرال به عنوان مهمترین منبع آبی تغذیه کننده این منطقه که در حال خشک شدن است در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان گردهم خواهند آمد.
«سودیک امامی» معاون وزیر امور خارجه تاجیکستان در یک نشست خبری اعلام کرد که نشست شورای کشورهای آسیای مرکزی برای نجات دریاچه آرال با حضور امامعلی رحمان رئیس جمهوری این کشور و همچنین سران قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان و ازبکستان ۱۴ سپتامبر (۲۳ شهریور) در شهر دوشنبه برگزار خواهد شد.
پیش بینی می شود در این اجلاس سران کشورهای منطقه آسیای مرکزی درباره فعالیت های صندوق سرمایه گذاری نجات آرال، حفاظت از محیط زیست در حوزه دریای آرال، وضعیت همکاری های منطقه ای در مدیریت منابع آب و انرژی گفت و گو کنند.
صندوق بین المللی نجات دریای آرال در سال ۱۹۹۳ توسط سران کشورهای آسیای مرکزی به منظور غلبه بر بحران زیست محیطی و حل و فصل آن و بهبود وضعیت اجتماعی-اقتصادی در حوزه دریای آرال تأسیس شد.
براساس این گزارش، تاجیکستان ریاست صندوق بین المللی نجات دریای آرال (IFAS) را در این نشست به قزاقستان واگذار خواهد کرد.
معاون وزیر امور خارجه تاجیکستان گفت: در اجلاس آتی که به ریاست امامعلی رحمان رئیس جمهوری تاجیکستان و رئیس صندوق بین المللی نجات دریای آرال برگزار می شود، ریاست به شرکای قزاقستانی ما واگذار خواهد شد.
چرخش در ریاست صندوق سرمایه گذاری نجات آرال هر سه سال یکبار اتفاق می افتد. تاجیکستان در سال های۲۳-۲۰۲۰میلادی ریاست IFAS را بر عهده داشت.
دریای آرال یکی از بزرگترین مخازن ابی و یکی از دریاچه های بزرگ جهان بود. تا سال ۲۰۲۰ معادل ۶۰ میلیون نفر حدود ۸۰.۷ درصد از جمعیت منطقه آسیای مرکزی، در حوزه دریای آرال زندگی می کردند. در ابتدا دریای آرال به طور فعال توسط مردم استفاده می شد.
کشتی ها در آنجا حرکت می کردند، صنعت گردشگری رونق گرفته بود و ماهیگیران مقادیر زیادی ماهی صید می کردند.
تصاویر و عکس های باقی مانده گواه تنوع جانوری و گیاهی دریای آرال و حوضه آن است. در حوضه دریای آرال نیمی از تمام گونه های زیستی موجود در مرزهای اتحاد جماهیر شوروی زندگی می کردند. ساخت کانال های آبیاری بزرگ در دهه ۳۰ قرن گذشته در آسیای مرکزی آغاز شد.
از دهه ۱۹۶۰، سطح دریای آرال و حجم آب در آن به دلیل استفاده از رودخانه های اصلی تامین کننده آب آن مانند آمودریا و سیر دریا برای آبیاری به سرعت کاهش یافت. از سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۰ مساحت اراضی آبی در آسیای مرکزی از ۴.۵ میلیون به ۷ میلیون هکتار افزایش یافت، که یکی از دلایل اصلی کاهش آب دریای آرال است.
در سال ۱۹۸۹، این دریا به دو مخزن تقسیم شد: دریای آرال شمالی (کوچک) و جنوبی (بزرگ).تغییر در تعادل آبی رودخانه ها و همچنین افزایش کانی سازی آب در دریای آرال منجر به ناپدید شدن بیوسنوزهای نادر و چندین گونه بومی جانوری شد.
همچنین کاهش جریان آب در دریای آرال باعث تغییر برگشت ناپذیری در رژیم هیدرولوژیکی و هیدروشیمیایی دریا و اکوسیستم های آن شد. تغییر تعادل، نمک شوری دریا را سه برابر کرد و آن را به یک بیابان بیولوژیکی تبدیل کرد، و در نتیجه تلفات بیولوژیکی و تغییرات نمک در دریای آرال منجر به افول صنعت ماهیگیری و فرآوری آن شد.
با در نظر گرفتن شرایط موجود و با هدف حل بحران زیست محیطی و بهبود وضعیت اقتصادی اجتماعی حوزه دریای آرال که از سوی جامعه جهانی به عنوان یکی از بزرگترین بلایای قرن بیستم شناخته شده است، در سال ۱۹۹۳ سران کشورهای آسیای مرکزی صندوق بین المللی نجات دریای آرال را تأسیس کردند.
اتاق مشترک ایران و ترکمنستان
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
اخبار اقتصادی ترکمنستان – عشق آباد/هفته چهارم مرداد۱۴۰۲
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکمنستان در هفته چهارم مردادماه ۱۴۰۲ به نقل از رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد
بورس ترکمنستان در هفته گذشته
بنا به اعلام رسانههای ارتباط جمعی ترکمنستان در هفته گذشته ارزش مجموع مزایدههای بورس کالا و مواد اولیه ترکمنستان بالغ بر ۱۸ میلیون و ۳۰۷ هزار دلار گردید. در همین راستا، کارآفرینانی از کشورهای امارات متحده عربی، ترکیه، افغانستان و اوکراین سوخت هواپیما، گازوئیل و کاربامید محصول شرکت دولتی “ترکمن نفت” و “ترکمن شیمی” را معامله کردند.
علاوه بر موارد فوق الذکر ، تجاری از کشورهای چین، ترکیه ، امارات متحده، افغانستان و ازبکستان نخ پنبه، پارچه جین و پنبه ای و انواع منسوجات را خریداری کردند. همچنین تجار ترکمن برای بازار داخلی مقادیری قیر به ارزش ۱۵۰ میلیون منات خریداری کردند. شایان ذکر است، هفته گذشته ۴۵ معامله در بورس کالا و مواد اولیه ترکمنستان به ثبت رسید.
منبع:https://tdh.gov.tm/ru/post/36448/obshchaya-summa-sdelok-na-torgah-gtsbt-sostavila-svyshe-18-millionov-307-tysyach-dollarov-ssha
پیشنهاد تاسیس بانک ژنتیک در زمینه تولید بذر در ترکمنستان
پروفسور ایوان کوزمین معاون شورای هماهنگی بین دولتی تولید بذر سازمان کشورهای مشترک المنافع و رئیس انجمن «بذر» پیشنهاد تاسیس بانک ژنتیک در زمینه تولید بذر در ترکمنستان را داد. وی پس از بازدید از دانشگاه کشاورزی ترکمنستان در عشق آباد و در مصاحبه با رادیو «صدای CIS» این مطلب را اظهار کرد.
شایان ذکر است، پروفسور ایوان کوزمین یک چهره مشهور جهانی در بخش کشاورزی، عضو آکادمی علوم روسیه و برنده ۳۵ جایزه افتخاری دولتی از جمله نشان “بیطرفی” ترکمنستان، فردی است که تلاش فراوانی برای توسعه اصلاح نژاد و افزایش باردهی انواع مختلف محصولات کشاورزی نموده است.
مشارالیه در مصاحبه فوق الذکر اظهار داشت : ” از نقطه نظر توسعه همکاریهای علمی در زمینه تولید بذر، به عنوان یک دانشمند، به ترکمنستان پیشنهاد میکنم یک بانک ژنتیک در این کشور تاسیس شود چرا که با توجه به شرایط طبیعی این کشور ، این پروژه بسیار موثر خواهد بود. در این راستا، ترکمنستان از امکان همکاری مفید با مرکز ملی غلات آکادمی علوم فدراسیون روسیه نیز برخوردار خواهد بود. تا به امروز، این موسسه ۲۹۰ رقم گندم و ۴۵۰ نوع انواع غلات را توسعه داده است” .
وی همچنین افزود که در سال ۲۰۰۷ با یک پیشنهاد در قالب برنامه ای برای افزایش واقعی در حوزه تولید غلات به رهبری عالی ترکمنستان مراجعه کرده است. بر اساس تحلیل وی، در آن زمان، کشور در توسعه اصلاح بذر به عنوان ماده کاشت ، چندان فعال نبود. کوزمین تاکید کرد: ” رهبری کشور به من اعتماد کردند تا در توسعه این حوزه مشارکت فعال داشته باشم. در آن زمان، افراد کمی حرف من را جدی گرفتند که تا چند سال دیگر ترکمنستان به ردیف کشورهای صادرکننده گندم خواهد پیوست. اما پس از چهار سال، در نشست مصلحت خلق علناً اعلام شد که ترکمنستان شروع به صادرات غلات کرده است. این یک پیشرفت جدی بود “.
به گفته وی، اجرای این طرح از سال ۲۰۰۸ آغاز شد و ۱۰۰۰ تن از انواع بذرهای مرغوب با ویژگیهای ارزشمندی نظیر مقاومت در برابر بیماری، مقاومت در برابر گرما و سازگاری با شرایط اقلیمی وارد کشور شد که برای مراحل اولیه اصلاح نژاد بسیار مهم بود. سپس، بیش از ۵۰۰۰ هکتار زیر کشت رفته و تا ۸ تن در هکتار محصول با کیفیت برداشت شد. در طول سال ها، همکاری ثمربخشی شکل گرفته و در همین چارچوب، ۲۰۰۰۰ تن بذر مرغوب در سال ۲۰۲۲ تحویل داده شده است.
به گفته معاون شورای هماهنگی بین دولتی تولید بذر سازمان کشورهای مشترک المنافع، امسال برداشت خوبی از گندم در ترکمنستان به دست آمده است. ایوان کوزمین خاطرنشان کرد: ” من از مزارع بازدید کرده و محصول غنی آن را دیدم. با این حال، باید به فردا نیز فکر کرد. در این راستا، معتقدم که صلاح در این است میزان ذخیره بذر از محصول امسال برای کاشت بعدی افزایش یابد. برای این منظور باید یک ذخیره گاه مطمئن ایجاد کرده و شرایط نگهداری مطلوب از بذور نیز مهیا گردد “.
شایان توجه است که براساس مطالب مطرح شده توسط مشارالیه ، در سال جاری و سال آینده، سایر کشورهای تولید کننده غلات انتظار نمی رود عملکرد بالایی داشته باشند، زیرا شرایط اقلیمیبسیار دشواری در حال شکل گیری است. بنابر این، ذخایر بذر برای کاشت، نه تنها نباید کمتر از ۱۵ درصد کل نیاز باشد، بلکه باید بسیار بیشتر هم باشد.
منبع:https://turkmenportal.com/blog/63369/rukovoditel-mkss-sng-predlozhil-otkryt-v-turkmenistane-geneticheskii-bank-v-semenovodcheskoi-sfere
امضای اسناد همکاریهای اقتصادی بین محافل تجاری ترکمنستان و قرقیزستان
به گزارش پایگاه خبری «Akchabar»، نشست نمایندگان محافل تجاری قرقیزستان و ترکمنستان در اتاق بازرگانی و صنایع ترکمنستان برگزار شد و در پایان آن، بیش از ۲۰ سند همکاری در زمینههای مختلف امضا شد. این گردهمایی فعالان اقتصادی ترکمنستان و قرقیزستان توسط سفارت جمهوری قرقیزستان در ترکمنستان، آژانس سرمایه گذاری ملی وابسته به نهاد ریاست جمهوری قرقیزستان و اتاق بازرگانی و صنایع ترکمنستان برگزار شد.
از طرف قرقیزستان، نمایندگانی از ۱۷ شرکت دست اندر کار در حوزههای صنایع غذایی، صنعت نساجی و پوشاک، تولید مصالح ساختمانی، فناوری اطلاعات و پتروشیمی و از طرف ترکمنستان هم نمایندگان ۴۰ شرکت و کارآفرین فعال در زمینه تولید مصالح ساختمانی، حمل و نقل و لجستیک، صنایع غذایی، صنایع نساجی و فناوریهای IT در این رویداد حضور داشتند.
در این دیدار، توسعه روابط تجاری و اقتصادی دوجانبه به ویژه گسترش فرصت های صادراتی دو کشور و همچنین تعامل فعال بین اتاق های بازرگانی و صنعت قرقیزستان و ترکمنستان مورد بحث و بررسی قرار گرفت. همچنین در چارچوب این گردهمایی، دیدارهای دوجانبه بین کارآفرینان دو کشور برگزار شد.
منبع: https://turkmenportal.com/blog/63593/mezhdu-bizneskrugami-turkmenistana-i-kyrgyzstana-bylo-podpisano-bolee-20-dokumentov-o-sotrudnichestve
گردش مالی – تجاری میان ترکمنستان و ترکیه
بنا به اعلام رسانههای ترکمنی به نقل از خبرگزاری ترند ، گردش تجاری فیمابین ترکمنستان و ترکیه در سه ماهه اول ۲۰۲۳ برابر با ۵۴۱.۰۵ میلیون دلار آمریکا بوده است. این شاخص نسبت به سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ (۴۲۴.۶۷ میلیون دلار) ۲۷.۴ درصد بیشتر است. خبرگزاری «ترند» با اشاره به اطلاعات ارائه شده از سوی مؤسسه آمار ترکیه (TurkStat) ، در این باره گزارش داده است.
در این گزارش اشاره شده که ترکمنستان در دوره سه ماهه اول سال جاری میلادی ، کالاهایی به ارزش ۳۰۶.۰۶ میلیون دلار به ترکیه صادر کرده است که این امر در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۲۲۷.۴ میلیون دلار بوده و ۳۴.۶ درصد بیشتر میباشد. همچنین ترکمنستان در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۳ کالاهای ترکیهای را به ارزش کل ۲۴۳.۹۹ میلیون دلار وارد کرده که این شاخص نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۲ (۱۹۷.۲۷ میلیون دلار) ۱۹.۱ درصد افزایش داشته است.
حجم تجارت فیمابین ترکمنستان و ترکیه در سال ۲۰۲۲ از مرز ۲.۰۶۷ میلیارد دلار گذشت و این رقم ۲۱.۹ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۱ است.
منبع: https://business.com.tm/tm/post/10256
انجام ۷۰ نوبت سفر به آذربایجان توسط کشتیهای ترکمنستانی در دریای خزر
در چهار ماهه اول سال جاری میلادی ، کشتیهای ترکمنستانی «برقرار» و «بختیار» ۷۰ نوبت سفر به آذربایجان انجام دادند. به گزارش روزنامه «ترکمنستان بیطرف»، این دو کشتی دهها هزار تن محموله ترانزیتی و وارداتی بارگیری شده در واگن و تریلی از جمله مصالح ساختمانی، سازههای فلزی، محصولات غذایی، کالاهای صنایع سبک، تجهیزات و ماشین آلات را منتقل کرده اند.
لازم به ذکر است، در مسیر رفت نیز واگنها، تریلیها و خودروهای سنگین بارگیری شده با بار ترانزیتی و داخلی ارسال میشوند. صادرات ترکمنستان شامل محصولات کشاورزی، محصولات نساجی، پلیمرها و کودهای معدنی شرکت دولتی “Turkmenhimiya” (ترکمن شیمی) و موارد دیگر است.
منبع:https://turkmenportal.com/blog/63495/s-nachala-2023-goda-turkmenskie-paromy-na-kaspii-sdelali-70-reisov-v-azerbaidzhan
عزم ترکمنستان برای افزایش صادرات برق تا سال ۲۰۲۵
بنا بر گزارش کمیته اجرایی شورای برق سازمان کشورهای مشترک المنافع، ترکمنستان در چهار ماهه اول ۲۰۲۳ میزان تولید و صادرات برق خود را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. بنا بر آمار وزارت انرژی ترکمنستان، نرخ رشد تولید برق در این کشور ۱۰۵.۸ درصد و صادرات آن ۱۰۶.۳ درصد بوده و برنامه تولید محصولات و کارهای انجام شده توسط این اداره نیز به میزان ۱۱۰.۱ درصد محقق شده است.
در همین راستا، پیش بینی میشود که تا سال ۲۰۲۵ ترکمنستان حجم صادرات برق را ۸.۷ درصد افزایش دهد. برای این منظور، مقامات ترکمنستان در نظر دارند نیروگاهها ، خطوط برق ، پست های ترانسفورماتور و تاسیسات مربوط به توزیع برق و انرژی جدیدی را در کشور، بسازند. در حال حاضر، ترکمنستان به کشورهای افغانستان، ایران، قرقیزستان و ازبکستان برق صادر میکند.
منبع:https://turkmenportal.com/blog/63596/k-2025-godu-turkmenistan-planiruet-uvelichit-obem-eksporta-elektroenergii-na-87
کشف جریان جدید گاز پرفشار در میدان گالکینیش ترکمنستان
به گزارش نشریه «Nebit-Gaz»، یک جریان پرفشار گاز طبیعی در میدان گالکینیش ترکمنستان در عمق ۴۵۱۸ تا ۴۳۳۳ متری به دست آمده است. این جریان از چاه گاز جدید به شماره ۲۷۱ که توسط متخصصان بخش Türkmengazburawlaýyş در کنسرن دولتی «ترکمن گاز» حفاری شده بود، به دست آمد.
شایان ذکر است، طول مخزن گاز ۱۰۵ متر میباشد. بنا به گزارش نشریه مزبور ، در حال حاضر، متخصصان در حال حفاری در چاههای دیگر این میدان هستند.
منبعhttps://turkmenportal.com/blog/63557/novyi-vysokonapornyi-pritok-gaza-poluchen-v-turkmenistane-na-mestorozhdenii-galkynysh
جذابیت بخش ترکمنی دریای خزر، برای سرمایه گذاری
سردار نوریاگدیف ژئوفیزیکدان ارشد کنسرن دولتی “Turkmengeologiya” در سخنانی که رسانههای ترکمنی آنرا را منتشر نموده اند ، اظهار داشت : ” ترکمنستان مالک بخشی از جنوب و مرکز دریای خزر است که پتانسیل عظیمی از منابع هیدروکربنی دارد” . بنا به اعلام مشارالیه : ” بخش ترکمنی دریای خزر به ۳۲ بلوک مجاز تقسیم میشود. کل منابع هیدروکربنی، طبق برآورد کارشناسان خارجی و زمین شناسان داخلی، معادل ۱۸.۲ میلیارد تن نفت است ” .
بنا به اعلام رسانههای ارتباط جمعی ترکمنستان ، وی به ارائه توضیحات مهمی در مورد بلوک های ۱۶ ( به مساحت ۱۸۱۰.۱۰ کیلومتر مربع و ۲۴ (به مساحت ۲۵۶۵.۹۶ کیلومتر مربع) در غرب بخش ترکمنی دریای خزر نیز پرداخته است .
افزایش ۲۰ درصدی صادرات گاز به چین توسط ترکمنستان
در ماه سوم سال ۲۰۲۳، ترکمنستان با افزایش چشمگیرصادرات، حدود ۲.۹ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی به چین ارسال کرده است. به گزارش خبرگزاری «Trend»، حجم گاز صادر شده توسط ترکمنستان به چین در اولین ماه بهار ۲۰.۸ درصد بیشتر از مدت مشابه سال ۲۰۲۲ (۲.۴ میلیارد مترمکعب) بوده است.
بنا به اعلام خبرگزاری ترند ، در حال حاضر، این کشور از طریق سه خط لوله که از ترکمنستان، ازبکستان و قزاقستان عبور میکند، گاز را به جمهوری خلق چین صادر میکند. مجموع ظرفیت انتقال خطوط لوله گاز ۵۵ میلیارد متر مکعب گاز در سال است.
شایان ذکر است، در فوریه سال گذشته، ترکمنستان با چین بر سر ساخت شاخه چهارم خط لوله گاز به توافق رسید. پیشبینی میشود پس از راهاندازی این انشعاب، حجم عرضه سالانه گاز ترکمنستان به چین به ۶۵ میلیارد متر مکعب افزایش یابد.
منبع:https://turkmenportal.com/blog/62887/turkmenistan-narastil-eksport-prirodnogo-gaza-v-knr-bolee-chem-na-20
مذاکرات ترکمنستان و پاکستان در مورد پیشبرد پروژههای مشترک در حوزه انرژی
رسانههای ترکمنی اعلام کردند که هیاتی از ترکمنستان در ماه گذشته ، به اسلام آباد سفر نموده و در خصوص اجرای پروژه خط لوله گاز تاپی (TAPI) و همچننی اجرای پروژه خط انتقال برق تاپ (TAP) به طرف های پاکستانی ، دیدار و گفتگو نمود.
در سفر هیات ترکمنی که به ریاست مقصد بابایف رئیس کنسرن دولتی «ترکمن گاز» و آناگلدی ساپاروف معاون وزیر انرژی ترکمنستان و هیات پاکستان به ریاست خرم دستگیرخان وزیر انرژی فدرال (حوزه برق) و مصدق مالک وزیر انرژی دولتی (حوزه نفت) در وزارت انرژی پاکستان برگزار شد.
در این دیدار، طرفین در مورد طیف گسترده ای از موضوعات همکاری دوجانبه در زمینه انرژی، به ویژه پروژههای ساخت خط لوله گاز فراملی ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند (TAPI) و خط برق و خط ارتباطی فیبر نوری ترکمنستان، افغانستان، پاکستان (TAP) گفتگو کردند. طرفین توافق کردند که پیشرفت قابل توجهی در اجرای عملی پروژه تاپی حاصل شده و کار احداث بخش ترکمنی خط لوله گاز تاپی به طول ۲۱۴ کیلومتر از میدان گالکینیش تا مرز ترکمنستان و افغانستان به پایان رسیده است.
خط انتقال برق TAP به موازات خط لوله گاز TAPI خواهد بود که نه تنها برق خط لوله گاز و تاسیسات آن را تامین میکند، بلکه نقش مهمی در تامین برق مسکونی و صنعتی در پاکستان خواهد داشت. طرف پاکستانی نیز تاکید کرد که دولت این کشور به طور کامل از پروژههای تاپی و تاپ حمایت میکند، زیرا این پروژهها عامل مهمی در شکوفایی اقتصادی-اجتماعی منطقه و تضمین امنیت انرژی در پاکستان هستند.
طرفین توافق کردند که تماس های منظم بین گروههای کاری فنی ترکمنستان و پاکستان در زمینه اجرای پروژههای مشترک انرژی را حفظ کنند.
دریافت یک محموله گاز مایع توسط پاکستان از ترکمنستان و ازبکستان
پاکستان یک محموله شامل ۲۱ تانکر گاز مایع (LPG) از ازبکستان و ترکمنستان دریافت کرد. روزنامه «Arab News» به نقل از یک مقام گمرک پاکستان گزارش داد که این خودروها از مرز تورخم بین پاکستان و افغانستان در استان خیبر پشتون خواه عبور کرده اند.
حامد علی افسر ارشد گمرک در مرز تورخم به «Arab News» گفت: تاکنون حداقل ۲۱ کامیون وارد پاکستان شده است. زرکیب شینواری نماینده گمرک پاکستان نیز اعلام کرده است که در حال حاضر ۱۵ تانکر LPG در پایانه وجود دارد. این مقام مسئول همچنین خاطرنشان کرد: طی هفته گذشته روزانه سه تانکر حامل گاز مایع وارد پاکستان شده است.
در همین راستا، یکی از مدیران ارشد شرکت پاکستانی Epic Energy Ltd گفت: ما ده کانتینر LPG از ازبکستان وارد کرده ایم. همچنین با ترکمنستان برای واردات ۵۰۰۰ تن دیگر LPG در آینده نزدیک قرارداد داریم. عرفان هوکار رئیس اتحادیه توزیعکنندگان LPG خاطرنشان کرد: اکنون انتقال گاز مایع به پاکستان از کوتاهترین مسیر یعنی از طریق افغانستان انجام میشود که باعث تثبیت قیمت آن در کشور میگردد.
به گزارش روزنامه مذکور، طبق توافق، روسیه و کشورهای آسیای میانه ماهانه دویست هزار تن گاز مایع به پاکستان صادر خواهند کرد.
منبع: https://business.com.tm/ru/post/10373/pakistan-poluchil-partiyu-szhizhennogo-gaza-iz-turkmenistana-i-uzbekistana
صادرات بنزین ترکمنستان به ازبکستان
به گزارش وبسایت «Газета.uz»، در چهار ماهه نخست سال جاری میلادی ، ترکمنستان ۲.۱۵ میلیون لیتر بنزین به ازبکستان صادر کرده است. براساس این گزارش ، در مجموع در دوره گزارش، ازبکستان ۳۳۵.۲ میلیون لیتر واردات داشته است که تقریباً ۲ برابر بیشتر از کل سال ۲۰۲۲ است.
تقریباً تمام این واردات (۳۲۷.۸ میلیون لیتر) از روسیه صورت گرفته است، ۲.۱۵ میلیون لیتر از ترکمنستان و ۲.۳۳ میلیون لیتر هم از بلاروس تامین شده است. در این گزارش آمده است که ازبکستان همچنین واردات بنزین (۲.۷۶ میلیون لیتر) از قرقیزستان را هم آغاز کرده است.
شایان ذکر است، در سال ۲۰۲۲، ازبکستان ۱۶۱.۶۸ میلیون لیتر بنزین وارد کرده که بخش اعظم آن یعنی ۱۴۲.۷ میلیون لیتر توسط روسیه انجام شده، ترکمنستان هم با ۱۶.۳۴ میلیون لیتر در جایگاه دوم قرار دارد.
منبع:https://turkmenportal.com/blog/62592/turkmenistan-postavil-v-uzbekistan-215-mln-litra-benzina-za-4-mesyaca-2023-goda
اتاق مشترک ایران و ترکمنستان
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
صادرات ۴ میلیون دلاری از بازارچه مرزی باجگیران و رونق اقتصادی در منطقه
از ابتدای سال جاری تاکنون حدود ۴ میلیون صادرات و قریب به ۱۳۰ هزار دلار صادرات از بازارچه مرزی باجگیران به مقصد ترکمنستان و کشورهای آسیای میانه صورت گرفته است.
بازگشایی مجدد بازارچه باجگیران از شهریور ۱۴۰۱با استقبال اهالی منطقه مرزی روبرو شده و با فعالیت بازارچه و دایر شدن ۴۳ غرفه در آن ۳۰۰ نفر بهصورت مستقیم مشغول به کار هستند.
از ۷۹ هزار و ۵۷۸ نفر متردد از این مرز ۶۹ هزار و ۷۸۵ نفر ترکمن بودند که نشان از استقبال خوب آنها از بازارچه مرزی باجگیران دارد. طی شش ماه دوم سال گذشته و پس از بازگشایی بازارچه بیش از ۳ میلیون دلار صادرات و قریب به ۲۰۹ هزار دلار واردات شش قلم کالای کشور ترکمنستان صورت گرفته است.
میزان صادرات در سال جاری نیز نسبت به مدت مشابه پیش از تعطیلی بازارچه دارای افزایش ۶۰ درصدی است و علاوه بر تردد ۳۰ هزار و ۳۸۷ ترکمن به بازارچه باجگیران و ۱۴ هزار و ۱۳۷ نفر به بازارچه ترکمنستان از ابتدای سال تاکنون، میزان صادرات به ۴ میلیون دلار و واردات به ۱۳۰ هزار دلار میرسد که نشان از مثبت بودن تراز دارد.
رونق اقتصادی و توسعه در مرز باجگیران و امیدآفرینی در میان مردم بسیار حائض اهمیت است . بیشترین کالای صادراتی از این مرز به مقصد ترکمنستان و کشورهای آسیای میانه همچون ازبکستان و تاجیکستان شامل فرش، موکت، کفش، پلاستیک جات و… بوده است و کالای وارداتی نیز حوله مسافرتی و روتختی را شامل میشود.
طرح توسعه بازارچه مرزی باجگیران به مسؤولین شهرستانی و استانی ارائهشده که در صورت بررسی میزان ثبات اقتصادی منطقه بهویژه ترکمنستان و اختصاص اعتبار، این طرح اجرایی میشود و بهطورقطع اشتغال و توسعه را به وجود میآورد.
اتاق مشترک ایران و ترکمنستان
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
سیاست منابع آب؛ آیا منازعات آبی در آسیای مرکزی به وقوع میپیوندد؟
تارنمای خبری «سابار آسیا» (cabar.asia) در گزارشی با توجه به یک کانال بزرگ آبیاری در حال ساخت بر روی رودخانه آمودریا (جیحون) توسط افغانستان که باعث کاهش شدید منابع آبی ترکمنستان و ازبکستان می شود، از احتمال وقوع درگیرهای آبی در این منطقه در آینده خبر داد.
«سابارآسیا» (دفتر گزارش های تحلیلی آسیای مرکزی)، این پروژه زیرساختی بلندپروازانه در افغانستان (احداث کانال آبیاری قوش تپه)، کمبود آب را در ازبکستان و ترکمنستان تشدید می کند.
کانال آبیاری در حال ساخت در افغانستان موسوم به قوش تپه با هدف دگرگونی چشم انداز کشاورزی، تامین آب برای میلیون ها شهروندی که از خشکسالی های مداوم رنج می برند، در حال احداث است پس از تکمیل، این کانال به طول ۲۸۵ کیلومتر امتداد می یابد و به آبیاری استان های خشک شمالی کشور افغانستان کمک می کند.
با این حال، کشورهای همسایه، ازبکستان و ترکمنستان به شدت نگران تأثیر آن بر سیستم تامین آب خود هستند. این کانال منابع را از رودخانه آمودریا هدایت می کند و منابع را برای دو کشوری که از زمان شوروی از آب این منبع استفاده می کردند، کاهش می دهد. ازبکستان و ترکمنستان ممکن است تا ۱۵ درصد از آبراه فعلی را پس از تکمیل این آبراه در سال ۲۰۲۸ از دست بدهند.
این پروژه که ۶۸۴ میلیون دلار تخمین زده می شود، برای چندین سال قبل از به دست گرفتن قدرت توسط طالبان در حال توسعه بود، در همان زمان مطالعات مقدماتی و بررسی امکان در دولت سابق افغانستان با حمایت آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده(USAID) آغاز شد.
نجیب الله سدید، کارشناس آب و محیط زیست از دانشگاه اشتوتگارت آلمان گفت: «این یک پروژه توسعه برای افغانستان است که باید سال ها پیش تطبیق می شد. واضح است که کشورهای آسیای میانه از این امر متضرر خواهند شد، اما افغانستان حق دارد از آب رودخانه آمودریا برای توسعه خود استفاده کند. با اشاره به اینکه جنگ های پی در پی در این کشور مانع اجرای این پروژه شده است.
زمانی که طالبان در اوت ۲۰۲۱ به قدرت رسید، به کار آغاز شده توسط دولت قبلی ادامه داد. تا آن زمان هفت کیلومتر از کانال ساخته شده بود. ساخت و ساز در دولت آنها سرعت گرفت و تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که حدود ۱۰۰ کیلومتر از این کانال بین مارس ۲۰۲۲ و مه ۲۰۲۳ ساخته شده است.
آب یک منبع حیاتی برای افغانستان است، زیرا این کشور با یک بحران بشردوستانه بیسابقه مواجه است: بر اساس گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، تقریباً ۱۷ میلیون نفر یا ۴۰ درصد از جمعیت، با کمبود جدی مواد غذایی مواجه هستند. علیرغم این واقعیت که ۸۰ درصد جمعیت برای تامین غذا به کشاورزی وابسته هستند و تغییرات آب و هوایی عمیقاً بر عملکرد تأثیر می گذارد و خطر کمبود مواد غذایی را تشدید می کند.
ذخایر عظیم منابع آبی در میان مناطق بیابانی افغانستان دست نخورده است. بیش از ۸۰ درصد از آب های کشور از کوه های هندوکش سرچشمه می گیرد که جریان مداوم رودخانه های بزرگ را در طول سال تضمین می کند، زیرا برف در تابستان ذوب می شود.
با این حال، زیرساخت های نامناسب تامین آب چالش های بزرگی را در تضمین دسترسی بی وقفه به آب ایجاد می کند.
کیفیت ساخت و ساز یک نگرانی اساسی است. تصاویر ماهواره ای حاکی از ابتدایی بودن روش های ساخت و ساز بدون هیچ گونه تقویت یا روکش واقعی برای کف و کناره های کانال است.
این امر خطر هدر ر فت قابل توجه آب به دلیل نشت به خاک شنی خشک را ایجاد می کند که مشکلات شدید شوری و غرقابی زمین های آبی را تشدید می کند. در واقع، به گفته سدید، رویدادهای اخیر حاکی از فرسایش برخی از بخشهای سد انحرافی کانال است.
فقدان ساز وکارهای قانونی برای تنظیم فرآیندهای مصرف آب در منطقه که بر آبگیری و مدیریت رودخانه ها تأثیر می گذارد میتواند وضعیت را پیچیده کند.
افغانستان عضو کنوانسیون ۱۹۹۲ در مورد حفاظت و استفاده از آب های فرامرزی نیست، که به عنوان سنگ بنای مدیریت رودخانه ها و دریاچه های فرامرزی عمل می کند. همچنین بخشی از موافقتنامه ۱۹۹۲ آلماتی برای تنظیم استفاده از رودخانه ها نیست و قرارداد قبلی ۱۹۴۶ با اتحاد جماهیر شوروی دیگر معتبر نیست.
مطمئناً جا برای مذاکره وجود دارد، زیرا افغانستان برای منابع حیاتی دیگر به همسایگان خود وابسته است. به عنوان مثال، ازبکستان برق افغانستان را تامین می کند و ترکمنستان گاز.
سدید خاطرنشان کرد که به دلیل ذوب شدن سریع یخچال های طبیعی در پامیر، حجم آب رودخانه آمودریا تا سال ۲۰۵۰ افزایش خواهد یافت. اما این بدان معناست که پس از آن شروع به کاهش می کند و اختلافات آبی را تشدید می کند.
بهبود سیستم های آبیاری در منطقه وسیع تر از اهمیت کلیدی برخوردار است.
سدید ادامه داد: ازبکستان و سایر کشورهای منطقه باید روی بهبود فن آوری های آبیاری و بهبود آنها کار کنند. اگر سیستم آبیاری را نوسازی نکنیم، بدون شک درگیری ها و اختلافات بر سر آب در منطقه بیشتر می شود.
«نکروز قدیروف»، استاد حقوق بینالملل در دانشگاه ملی تاجیکستان، ضمن تأیید اینکه دولتها حق استفاده از رودخانههای فراملی را دارند، خاطرنشان کرد که این امر در مورد رودخانههای بالا و پایین رودخانه صدق میکند.
او به آی دبلیو پی آر گفت: «موضوع توزیع آب رودخانه های فراملی بر اساس توافق نامه های بین ایالتی تنظیم شده است. به عنوان مثال، تاجیکستان نمی تواند حقوق ازبکستان را در این زمینه نقض کند. علاوه بر این، افغانستان نمی تواند حقوق کشورهای پایین دست را نادیده بگیرد. اگر افغانستان یا تاجیکستان فقط منافع خود را در نظر بگیرند، منافع ازبکها و قزاقها چه میشود؟»
رودخانه آمودریا ۸۰ درصد از کل منابع آبی قابل دسترس در منطقه را تامین می کند. برخی ارزیابیها حاکی از آن است که در طول پنج یا شش سال، پس از تکمیل و بهرهبرداری این کانال، میانگین آب جاری در امتداد رودخانه به ترکمنستان و ازبکستان به ۵۰ درصد از ظرفیت کلی آن کاهش مییابد.
در ازبکستان، این به معنای کمبود منابع آب حیاتی برای آبیاری مزارع پنبه است که محصول اولیه کشاورزی تقریباً ۱۷ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) را تشکیل می دهد. به طور کلی، کشاورزی برای معیشت نزدیک به ۴۰ درصد از جمعیت مرکزی است.
بر اساس گزارش کمیته آماری ازبکستان، مصرف سالانه آب این کشور به طور متوسط ۵۱ میلیارد متر مکعب است و کشاورزی به تنهایی حدود ۹۰ درصد را به خود اختصاص داده است که بیشتر برای آبیاری مزارع پنبه است. کشت پنبه در حال حاضر به بزرگترین فاجعه زیست محیطی منطقه یعنی خشک شدن دریای آرال کمک کرده است.
این مشکل در ترکمنستان به همان اندازه حاد است، جایی که آمودریا از کانال قرهکوم تغذیه میکند و آبیاری و کشتیرانی را در طول ۱۳۰۰ کیلومتر آن امکانپذیر میسازد و تقریباً ۱.۲۵ میلیون هکتار زمین آبی را حفظ میکند. کشاورزی ۹۱ درصد کل منابع آبی کشور را مصرف می کند.
نوسانات سطح رودخانه هم اکنون مشکلاتی را ایجاد کرده است. به عنوان مثال، در ژوئن ۲۰۲۳، کشاورزان منطقه لباپ ولایت در شمال شرق ترکمنستان به دلیل کمبود آب به منطقه، برای آبیاری مزارع پنبه خود با مشکل مواجه شدند. این مشکلی را برای دولت ایجاد می کند که به کشاورزان وعده آب آبیاری، کود، بذر و ماشین آلات کشاورزی را در ازای ارائه مقادیر مشخص محصول با قیمت های از پیش تعیین شده می دهد.
با تشدید کمبود آب در تغییرات آب و هوایی، هرگونه کاهش عرضه می تواند به کشاورزی و امنیت غذایی کشورها آسیب برساند.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
افزایش چشمگیر تجارت متقابل آسیای مرکزی و چین در نیمه اول سال ۲۰۲۳
بر اساس داده های اداره کل گمرک چین تجارت متقابل این کشور با تمام کشورهای آسیای مرکزی در نیمه اول سال جاری میلادی افزایش یافته است.
اداره گل گمرک چین دادههای مربوط به تجارت متقابل این کشور با کشورهای آسیای مرکزی را منتشر کرد.
بر اساس این دادهها، ترکمنستان تنها کشور آسیای مرکزی است که طی این مدت تراز تجاری مثبتی با چین داشته است.
در مجموع، چین ظرف این زمان به آسیای مرکزی به مبلغ حدود ۲۶.۴ میلیاد دلار کالا صادر کرده است. این در حالی است که مجموع واردات این کشور از آسیای مرکزی تقریبا ۱۳.۵ میلیارد دلار بوده که عمدتا با واردات نفت و گاز طبیعی مرتبط است.
بنابر دادههای اداره کل گمرک چین، تجارت با ترکمنستان با ۱۲.۳ درصد افزایش به ۵.۵۵ میلیارد دلار رسیده است. از این میان ۴۷۶ میلیون دلار مربوط به صادرات محصولات چینی و ۵.۰۷۶ میلیارد دلار مابقی با واردات کالای ترکمنی (۵.۰۵۸ میلیارد دلار از حساب دریافت گاز طبیعی) مرتبط بوده است.
دادههای اداره کل گمرک چین افزایش شدید تجارت این کشور با سایر کشورهای آسیای مرکزی در نیمه اول سال جاری نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۲ را نیز نشان میدهد.
از جمله، تجارت چین با ازبکستان طی این مدت با افزایش ۲۶.۸ درصدی به ۶.۱ میلیارد دلار رسیده است. صادرات محصولات چینی به ازبکستان حدود ۵.۴۶ میلیارد دلار و واردات کالاهای ازبکی به این کشور حدود ۶۲۹ میلیون دلار بوده است.
تجارت با قزاقستان نیز با افزایش ۲۶.۸ درصدی به ۱۸.۲۵ میلیارد دلار رسیده است که ۱۰.۶۳ میلیارد دلار از آن مربوط به عرضه محصولات چینی به این کشور و مابقی (۷.۶۲ میلیارد دلار) با واردات محصولات قزاقی به چین مرتبط بوده است.
تجارت متقابل قرقیزستان با چین رشد ۲۷.۶ درصدی داشته و ۷.۹۲ میلیارد دلار برآورده شده است. از این میان ۷.۸۹ میلیارد دلار مربوط به صادرات چین به این کشور و ۲۶ میلیون دلار به واردات محصولات قرقیزی به چین مربوط بوده است.
گردش مالی چین با تاجیکستان طی این مدت با رشد ۸۴.۷ درصدی ۲.۱۱ میلیارد دلار را تشکیل داده است که ۱.۹۶ میلیارد دلار از آن مربوط به صادرات محصولات چینی به این کشور و ۱۵۲ میلیون دلار مابقی با عرضه محصولات تاجیکی به «پکن» مرتبط است.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
پیوستن ترکمنستان به کریدور حمل و نقلی «تراسیکا»
ترکمنستان قصد دارد تا پایان سال جاری میلادی به طور رسمی به کریدور حمل و نقلی «تراسیکا» (اروپا – قفقاز – آسیا) بپیوندد.
«باتیر آنایف» معاون مدیر کل سازمان حمل و نقل و ارتباطات وابسته به دولت ترکمنستان با تایید این موضوع گفت: همکاری با «تراسیکا» یکی از اولویتهای این کشور در زمینه حمل و نقل بوده و امکان تقویت تعامل با سایر کشورهای عضو را فراهم میکند.
پیش از این، همه کشورهای عضو تراسیکا موافقت خود با پذیرش ترکمنستان را تایید کرده بودند. بنابر برآورد این سازمان، پتانسیل ترانزیت از طریق کشورهای حاشیه خزر بیش از ۷۰۰ هزار کانتینر در سال خواهد بود.
بنابر اعلام دبیرخانه تراسیکا، ورود ترکمنستان به این سازمان منجر به بهرهبرداری مطلوب از پتانسیلهای بالای اقتصادی و ایجاد انگیزههای جدید برای توسعه بخش حمل و نقل این کشور و احیای جاده بزرگ ابریشم خواهد شد.
قبلا «آسیت آساوبایف» مسئول دبیرخانه دائمی کمیسیون بیندولتی این سازمان گفته بود که ترکمنستان با حضور خود در تراسیکا میتواند به توسعه بخش حمل و نقل خود و همچنین فرآیندهای دیجیتالی کردن ترافیک بار سرعت بخشد. علاوه بر آن دسترسی تسهیلشده به ۱۳ کشور عضو را نیز در اختیار خواهد داشت.
تراسیکا برنامه همکاری بینالمللی بین اتحادیه اروپا و کشورهای شریک کریدور حمل و نقلی اروپا-قفقاز-آسیا بوده و دبیرخانه آن در شهر «باکو» قرار دارد.
برای اولین بار پروژه تراسکا در ماه می ۱۹۹۳ در کنفرانسی در «بروکسل» با حضور وزرای تجارت و حمل و نقل ۸ کشور آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان مطرح شد.
اعضای تراسیکا عبارتند از آذربایجان، ایران، ارمنستان، گرجستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان، بلغارستان، مولداوی، رومانی، ترکیه، اوکراین
اتاق مشترک ایران و ترکمنستان
راه ارتباطی:
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان