ترانزیت ریلی در مسیر خراسان رضوی به آسیای مرکزی متنوع شد.

فراورده های نفتی و بارهای کانتینری به جمع دیگر محموله های ترانزیت ریلی از گذرگاه ریلی سرخس خراسان رضوی به کشورهای آسیای مرکزی افزوده و ترانزیت ریلی کشور در این مسیر متنوع شد.

پیش از این عمده کالاهای ترانزیتی از مرز ریلی سرخس به ترکمنستان گوگرد صادراتی این کشور بود که اکنون دیگر کالاها بخشی از سهم این محصول را گرفته اند. متنوع شدن کالاهای ترانزیتی برای عبور از گذرگاه ریلی سرخس، برای کشورهای آسیای مرکزی از جمله قزاقستان و کشورهای روسیه و چین جذابیت زیادی دارد و می توان علاوه بر کالاهای یاد شده دیگر اقلام را نیز از این مسیر ترانزیت کرد.

به واسطه کاهش ارزش گوگرد خام در بازارهای جهانی و مقرون به صرفه نبودن صادرات آن، ترانزیت ریلی این کالا از مبدا ترکمنستان و از مسیر ایران طی سالهای قبل با کاهش همراه بوده است.

در چهار ماهه امسال ۳۲۰ هزار تن کالای ترانزیتی از گذرگاه ریلی سرخس جا به جا شده که بخشی از آن گوگرد ترکمنستان بوده است و به خاطر کاهش تجارت این محصول با افت رقم ترانزیت ریلی از استان طی چهار ماه ابتدایی امسال در مقایسه با مدت مشابه پارسال مواجه بوده ایم.

با افزوده شدن کالاهای دیگر به جمع اقلام ترانزیتی در مسیر سرخس _ بندرعباس شاهد رونق بیشتر دالان ترانزیتی شمال – جنوب در شاخه شرقی آن خواهیم بود.

مطابق اعلام اداره کل راه آهن خراسان با جا به جایی حدود ۱.۵ میلیون تن کالا در سال ۱۴۰۰، رکورد ۲۵ ساله ترانزیت کالا در این مرز بین‌المللی شکسته شد. ترانزیت کالا در سال ۱۴۰۱ کاهش بوده و همچنان این روند ادامه دارد.

اتاق مشترک ایران و ترکمنستان

وزیر دارایی و اقتصاد ترکمنستان با اشاره به مسائل زیست محیطی تاکید کرد: این کشور از تلاش‌های بین‌المللی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای حمایت می‌کند.

«محمدگلدی سرداراف» وزیر دارایی و اقتصاد در هفتاد و هشتمین نشست سالانه کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد برای آسیا و اقیانوسیه (ESCAP) در «بانکوک» با موضوع «ترویج توسعه پایدار در منطقه آسیا و اقیانوسیه» شرکت کرد.

وزیر دارایی ترکمنستان طی سخنانی در این مراسم یادآور شد که «عشق آباد» در چارچوب نشست‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ابتکار عمل را برای سازماندهی کنفرانس بین المللی بعدی به عهده دارد.

سرداراف در ادامه خاطرنشان کرد: این مجمع به تسریع بهبود اقتصاد کشورهای عضو کمیسیون اقتصادی و اجتماعی پس از بیماری همه گیری برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار کمک خواهد کرد.

مقام ترکمن در سخنانی درباره همه‌گیری کووید-۱۹ خاطرنشان کرد که این بیماری تأثیر زیادی بر زمان‌بندی دستیابی به دستور کار در جهت توسعه پایدار در منطقه آسیا و اقیانوسیه داشته است. در عین حال، ترکمنستان به لطف اقدامات به موقع در زمینه بهداشتی و اپیدمیولوژیک و مشوق‌های مالی برای بخش‌های اقتصادی، توانست ثبات توسعه اقتصادی را حفظ کند و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را در سطح ۶.۲ درصد حفظ کند.

وزیر دارایی و اقتصادترکمنستان با اشاره به مسائل زیست محیطی تاکید کرد: این کشور در حال حرکت به سمت استفاده از فناوری‌های مدرن سازگار با محیط زیست و صرفه جویی در منابع در صنعت و حمل و نقل است.

وی افزود: از همین رو، به طور فعال از تلاش‌های جامعه بین المللی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای حمایت می‌کند.

وزیر دارایی و اقتصاد ترکمنستان در حاشیه هفتاد و هشتمین نشست کمیسیون اقتصاد و اجتماعی سازمان ملل با «آرمیدا سالسیا علیسجابانا» دبیر اجرایی کمیسیون نیز دیدار و آمادگی خود را برای تداوم تعامل با این سازمان در خصوص موضوعات دستور کار توسعه پایدار اعلام کرد.

 طرفین موضوع منابع مالی داخلی، استفاده از اوراق قرضه برای جمع آوری منابع مالی برای توسعه پایدار را مورد بحث و بررسی قرار دادند و از همکاری ترکمنستان و کمیسیون در اجرای تعدادی از پروژه‌ها از جمله ساخت راه آهن قزاقستان – ترکمنستان – ایران قدردانی کردند.

وی همچنین با «سرگئی ورشینین» معاون وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه دیدار کرد.

طرفین با اشاره به سطح بالای مشارکت راهبردی ترکمنستان و فدراسیون روسیه، همکاری در چارچوب سازمان‌های بین المللی و کمیسیون‌های منطقه‌ای را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

تجارت بین ترکمنستان و ایران با ورود کامیون های ایرانی از طریق پایانه مرزی سرخس از اول ژوئن ۲۰۲۲رونق خواهدگرفت.

تجارت بین ترکمنستان و ایران از طریق پایانه مرزی سرخس از اول ژوئن ۲۰۲۲ از سر گرفته می‌شود.

به منظور استفاده موثر از کریدورهای حمل‌ونقل بین‌المللی ترکمنستان و افزایش حجم حمل‌ونقل بین‌المللی، از اول ژوئن ۲۰۲۲، خودروهای خارجی به همراه رانندگان مجاز به تردد از مرز سرخس – فاریاب – سرخس هستند.

از این پس ترکمنستان به کامیون‌های ایرانی اجازه عبور از خاک خود تا ازبکستان را می‌دهد. پیش از این، کامیون‌های ایرانی و در زمان شیوع کرونا می‌توانستند از طریق «اینچه برون» وارد خاک ترکمنستان شوند و از آنجا کالاها با خودروهای ترکمنستانی برای انتقال به مقصد بارگیری می‌شد.

از ماه آینده کامیون‌های ایران و رانندگان آنها با رعایت الزامات لازم می‌توانند از خاک ترکمنستان تردد کنند.

خاطر نشان می‌شود که پایانه مرزی سرخس در استان خراسان رضوی در شمال شرق ایران و در مرز مشترک با ترکمنستان قرار دارد.

  قره باش، نایب رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان گفت: بخش ریلی در گلستان یک ظرفیت است که متاسفانه با مشکلات عدیده موجود، پای راه‌آهن گلستان می لنگد.

هم اکنون روابط تجاری بین ترکمنستان و ایران برقرار بوده و با توجه به پیش بینی ها بهتر هم خواهد شد و آمارها هم این مسأله را تایید می کند.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی گلستان افزود: کشور ترکمنستان محدودیت های کرونایی را کمتر کرده و بزودی سطح روابط و تعاملات بهتر هم خواهد شد.

وی با اشاره به برنامه ریزی کشور ترکمنستان برای افزایش تعداد پروازها و رفع محدودیت های کرونایی، گفت: اگر رفت و آمدها بیشتر باشد قطعاً تعاملات هم افزایش خواهد یافت.

قره باش عنوان کرد: هم اکنون برنامه‌ریزی شده تا ماشین ها و کامیون های ترانزیتی بدون تعویض ارابه وارد خاک ترکمنستان شوند که این امر نویدبخش روزهای بهتر است.

نایب رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان در بخش دیگری از سخنان خود، گفت: بخش ریلی در گلستان یک ظرفیت است که متاسفانه پای راه‌آهن گلستان می لنگد؛ اگر تعداد واگن ها بیشتر شود بالتبع آن ظرفیت تجارت و تبادل کالا هم افزایش خواهد یافت.

وی با تأکید بر این که راه آهن، ظرفیت بالقوه گلستان بوده که باید کاملاً توسعه یافته و بالفعل شود، گفت: فرسودگی واگن، کمبود واگن و مانند آن از مهم ترین مشکلات راه آهن استان است.

قره باش متذکر شد: بخش زمینی در حوزه کامیون چون خصوصی است کار خود را انجام می‌دهد اما در بخش ریلی چون دولتی است معمولاً بخش هایی از کار ایراد دارد.

افزایش محموله صادراتی از طریق مرز ریلی سرخس به آسیای مرکزی

عمده کالای صادراتی از مرز سرخس، سیمان با سهم ۳۲ درصد و بیشترین حمل نیز به مقاصد ازبکستان با سهم ۳۹ درصد و ترکمنستان با ۳۷ درصد می‌باشد.

مصطفی نصیری ورگ مدیر کل راه آهن خراسان در خبری اعلام کرد: از ابتدای سال جاری تا نیمه اسفند ماه یک میلیون و ۵۵ هزار تن محموله صادراتی از طریق مرز ریلی سرخس به مقاصد کشورهای آسیای مرکزی صادر شد که رکورد جدیدی از زمان آغاز به کار این پایانه ریلی در این زمینه است.

نصیری ورگ در ادامه این خبر اضافه کرد: این مقدار محموله صادراتی با ۱۶ هزار و ۸۵۰ دستگاه واگن صادر شده و خراسان رضوی با بارگیری ۹۷۴ هزار تن کالای صادراتی، رتبه نخست صادرات ریلی کشور را به خود اختصاص داده که دارای سهم ۹۲ درصدی از کل صادرات مرز سرخس می‌باشد.

مدیر کل راه آهن خراسان همچنین متذکر شد: بیشترین میزان صادرات ریلی کالا طی ۲۵ سال فعالیت مرز ریلی سرخس مربوط به سال ۱۳۹۸ به میزان یک میلیون و ۴۶ هزار تن کالا بوده است.

نصیری ورگ در ادامه یادآور شد: عمده کالای صادراتی از مرز سرخس ، سیمان با سهم ۳۲ درصد و بیشترین حمل نیز به مقاصد ازبکستان با سهم ۳۹ درصد و ترکمنستان با ۳۷ درصد می‌باشد و تاکید ما بر حمایت از واحدهای تولیدی، بخش صنعت و صادرات است.

مدیر کل راه آهن خراسان اظهار کرد: در این راستا راه‌آهن به همراه بخش خصوصی در جهت تأمین واگن مورد نیاز صادرکنندگان گام برداشته و بستر لازم برای استفاده از ناوگان داخلی در صادرات را فراهم نموده است.

نصیری ورگ در خاتمه خاطرنشان کرد: ارائه خدمات به مشتریان در ایام تعطیل، تخفیف‌های متنوع برای کالاهای صادراتی و جلسات چندجانبه با واحدهای تولیدی و صنعتی از جمله اقدامات تاثیرگذار در افزایش چشمگیر صادرات کالا در سال جاری برشمرده می شود.

مجید محمد نژاد رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان در گفت‌وگو با بازار پیرامون روابط تجاری ایران با ترکمنستان می‌گوید

ظرفیت خراسان رضوی چه در حوزه صنعت، چه در حوزه پزشکی و حوزه‌های دیگر همچون بازرگانی، فناوری‌های نوین دست‌کمی از ظرفیت‌های کشور ندارد لذا با مدیریت صحیح در سطح استان می‌توانیم نتایج پربازدهی را در تجارت با ترکمنستان رقم بزنیم.
محمد نژاد اظهار می کند: استان خراسان رضوی به‌تنهایی می‌تواند بیش از ۵۰ درصد از نیاز بازار ترکمنستان را تأمین نماید و این مهم نشان از اهمیت استان خراسان رضوی دار اما متأسفانه موانع بسیاری مانند کرونا، مشکلات حمل‌ونقل جاده‌ای، کمبود واگن و عوارض زیاد و ده‌ها مشکل دیگر سد راه توسعه و بهبود تجاری بین این دو کشور شده است.

وی درباره چگونگی روند روابط تجاری میان ایران و ترکمنستان می‌گوید: رابطه تجاری میان ایران و ترکمنستان متأسفانه در طول یک سال گذشته روندی کاهشی را طی کرده که از دلایل این روند کاهشی علاوه بر تحریم‌ها، سیاست‌گذاری‌های داخلی‌، محدودیت‌های کرونا و سایر عوامل دیگر است.

رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان همچنین به وجود مشکلاتی همچون حمل‌ونقل در روابط تجاری اقتصادی با ترکمنستان اشاره‌کرده و اذعان می‌کند: از جمله مشکلاتی که ما در حوزه حمل‌ونقل با آن درگیر هستیم عواملی مثل تأمین واگن، مذاکره جهت بازگرداندن وضعیت مرزهای جاده‌ای مانند شرایط گذشته است.

وی اظهار می‌کند: از طرفی دیگر مدیریت ناکارآمد این مشکل، مزید بر علت شده است چراکه شرکت ملی گاز ایران با استفاده از ظرفیت و سرمایه بخش خصوصی کشور جهت تسویه بدهی مالی خود به ترکمنستان، عملاً سال‌ها سرمایه فعالان اقتصادی کشور را مسدود می‌کند که این موضوع سبب می‌شود تا ما خودمان بخش خصوصی کشور را از میدان تجارت با ترکمنستان حذف کنیم.

♦️وی اظهار می‌کند: از سال ۲۰۱۵ تاکنون تجارت ایران با ترکمنستان از یک میلیارد دلار به کمتر از ۲۰۰ میلیون دلار برسد که این مهم بیشتر متأثر از روابط سیاسی دو کشور و بدهی شرکت ملی گاز و وزارت نیرو ایران به ترکمنستان بوده است.

رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان با اشاره به مشکلات موجود در روابط تجاری اقتصادی بین دو کشور اظهار می‌کند: بسیاری از مشکلات را می‌توانیم در سطح استان حل یا با پیگیری جناب استاندار در مقام رفع آن در سطح کشور برآییم.

وی ازجمله موانع و مشکلات در فعالیت‌های تجاری‌مان با ترکمنستان را مشکلات حمل‌ونقل در مرزهای جاده‌ای دو کشور به دلیل تأثیرات ناشی از کرونا عنوان کرده و می‌گوید: به اعتقاد این‌جانب بخش دولتی بایستی به‌جای نقش تصدی‌گری به نقش تسهیلگری در تجارت خارجی روی آورد و بستر را برای حضور بیشتر بخش خصوصی فراهم کند.

محمد نژاد اذعان می کند: اخیراً نیز با توجه به همه گیری پاندمی کرونا، شاهد آن هستیم که ظرفیت و زیرساخت‌های درمان کشورها معمولاً پایین‌تر از حجم موردنیاز خودشان است که این موضوع سبب می‌شود تا در این دوره کشور با محدودیت‌هایی روبه‌رو شود و امکان ارائه خدمات به ترکمنستان یا هر کشور دیگری مقدور نباشد.

بخش خصوصی را جدی بگیریم

رئیس اتاق مشترک ایران و ترکمنستان با بیان اینکه عملاً برنامه‌های در دست اقدام سفارت ایران نتیجه اتاق فکرهای بسته به روی بخش خصوصی کشور است، خاطرنشان می کند: از طرفی دیگر این برنامه‌ها باعث ایجاد ساختارهای موازی در طراحی برنامه‌های تجاری با ترکمنستان می‌گردد چراکه این اتاق نیز با عنایت به مأموریت خود و به‌عنوان نماینده فعالان اقتصادی کشور در ترکمنستان، در راستای شناسایی مشکلات و ایجاد بستر مناسب برای تسهیل تجارت دو کشور اقدامات درخوری انجام داده که متأسفانه به‌هیچ‌وجه این‌گونه ظرفیت‌ها توسط بخش دولتی بکار گرفته نمی‌شود.

وی در این رابطه اذعان می کند: جای این سؤال باقی است که دستگاه دیپلماسی کشور که مأموریت برقراری ارتباط با طرف خارجی را دارد تا چه اندازه توانسته با تشکل‌ها و نهادهای بخش خصوصی کشور تعامل کارآمد ایجاد کند. متأسفانه ترکمن‌ها بیشتر از ظرفیت اتاق مشترک ایران ترکمنستان استفاده می‎‌کنند تا نهادهای دولتی داخل کشور