اخبار اقتصادی ترکمنستان (اردیبهشت 1399)
اهم اخبار اقتصادی داخلی و خارجی ترکمنستان در اردیبهشت 1399 که در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور منتشر شده به شرح ذیل ارائه می‌گردد:
الف : اخبار اقتصادی داخلی ترکمنستان
در یکی از جلسات اخیر دولت ترکمنستان با حضور رئیس جمهور و معاون رئیس کابینه وزرا در امور کشاورزی، موضوع کشت پنبه و غلات مورد بررسی قرار گرفت.
در جلسه مذکور، ضمن ارائه گزارشی از وضعیت محصول پنبه و غلات، اقدامات به عمل آمده در زمینه کشت گندم مورد بررسی قرار گرفت. شایان ذکر است، قبل از انتشار ویروس کووید 19، دولت ترکمنستان تصمیم گرفته بود تا بخشی از زمین‌های اختصاص یافته به گندم در کشت سال جاری را به پنبه اختصاص دهد. مقامات ترکمن معتقدند با افزایش بهره وری در کشت گندم، قادر خواهند بود میزان محصول گندم در سطح را افزایش داده و کاهش زمین‌های زیر کشت را جبران نمایند. علیرغم اظهارات مذکور، ظاهرا در هفته‌های اخیر میزان آرد موجود در کشور کاهش یافته است و قیمت آرد و در نتیجه قیمت نان در ترکمنستان تا صد در صد افزایش یافته است.
حمل کالا بدون تماس فیزیکی، بین بندر ترکمن باشی و باکو آغاز شد.
در چارچوب مبارزه با ویروس کووید 19، انتقال کالا بین دو بندر مذکور بدون تماس با دست در حال انجام است. در این چارچوب کشتی باکان برای حمل برای ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و افغانستان بصورت هفتگی در این مسیر تردد می‌کند. در صورت افزایش حجم کالا، این کشتی می‌تواند، هفته ای دو بار تردد کند. در این چارچوب بنادر کشورهای جمهوری آذربایجان و ترکیه نیز فعال شده است. اخیرا رئیس جمهوی ترکمنستان در اجلاس شورای سران کشورهای ترک زبان بر ضرورت ادامه روابط اقتصادی و تجاری در شرایط کرونایی تاکید کرد. وی گفت با همکاری شرکای خود خصوصا کشورهای همسایه، ترکمنستان اقدامات ضروری را برای حفظ این روابط به عمل آورده تا برنامه حمل و انتقال کالا بصورت دو جانبه استمرار یابد. نامبرده به عملیات انتقال کالا بین بنادر ترکمن باشی و باکو در دریای خزر به عنوان شاهرگ حیاتی ترانزیتی که موجب روان سازی حمل و نقل می‌شود، تاکید کرد. همچنین قرار است، مذاکرات کارشناسی درباره پیش نویس موافقت نامه چهار جانبه پیرامون ایجاد مسیر حمل و نقلی و ترانزیتی دریای خزر- دریای سیاه به صورت ویدئو کنفرانس در نیمه اول ماه می سال جاری برگزار گردد. شایان ذکر است برگزاری مذاکرات مذکور، نتیجه نشست کاری بین سفرای ترکمنستان، گرجستان و جمهوری آذربایجان در تاریخ 18 فوریه 2020 در وزارت امور خارجه رومانی است.
از سوی دیگر کارشناسان ترکمنی اظهار می دارند، در حال حاضر بیشترین حجم ترانزیت کالا در منطقه آسیای مرکزی بین بندر ترکمن باشی با مرز ازبکستان و ایستگــاه اترک ( در جوار قزاقســـتان) صورت می‌گیرد. لذا تلاش هایی در جهت افزایش ظرفیت ترانزیت بندر ترکمن باشی در حال انجام است.
مجموعاً 114 معامله در بورس کالای ترکمنستان به ثبت رسید.
بازرگانانی از افغانستان، اسکاتلند، سوئیس، مالت، قزاقستان، امارات متحده عربی ، ترکیه و هنگ کنگ، کالاهایی از قبیل قالی‌های دستباف و الیاف نخ، بنزین اتومبیل، روغن پایه تولید شده در مجموعه پالایشگاه‌های نفت ترکمن باشی و محصول کاربامید به ارزش حدود 62 میلیون دلار خریداری کردند. بازرگانان ترکمنستان نیز به منظور تأمین بازار داخلی، محصولاتی از قبیل پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن، انواع قالی و الیاف پنبه را به مبلغ حدود 24 میلیون منات از این بازار خریداری نمودند.
ترکمنستان تولید محصولات خود در بخش سنگ های ساختمانی را توسعه می دهد. یکی از این بخش ها، تولید سنگ های ساختمانی گرانیت و مرمر در شرق ترکمنستان است. در معادن سنگ منطقه بالکان سنگ های گرانیت و تزیینی جهت استفاده برای نمای داخلی و خارجی ساختمان‌ها بر اساس رنگ و کاراکتر آنها پردازش می‌شوند.
ب : اخبار مهم اقتصادی خارجی ترکمنستان:
مکالمه تلفنی رییس جمهور ترکمنستان با دبیر کل سازمان ملل .
در مکالمه تلفنی دبیر کل سازمان ملل متحد با رئیس جمهور ترکمنستان، رئیس جمهور با اشاره به ارتقای بیش از پیش جایگاه سازمان ملل متحد در راستای اتحاد تلاش‌ها برای مبارزه با تهدید ویروس کرونا به موضوعاتی همچون ارسال کمک‌های بشردوستانه ترکمنستان به جمهوری اسلامی ایران و سرعت بالای اجرای طرح‌های اقتصادی- اجتماعی در افغانستان پرداخت .
مذاکره بین مسئولین راه آهن ترکمنستان و افغانستان .
در مذاکرات ویدئو کنفرانسی بین مسئولین راه آهن ترکمنستان و افغانستان موضوع ریل گذاری مسیر آقینه – اندخوی و تورغندی- هرات مورد بحث و بررسی قرار گرفت. مسیر راه آهن آقینه – اندخوی بخشی از کریدور حمل و نقلی بین ترکمنستان - افغانستان - تاجیکستان است . در مرحله اول این پروژه 85 کیلومتر بین ایستگاههای کرکی – امام نظر در قلمرو ترکمنستان و سپس تا آقینه در افغانستان ریل گذاری شده است. ابتکار ساخت مسیر تاجیکستان - افغانستان - ترکمنستان از سوی عشق آباد ارائه شد و یادداشت تفاهم اجرای این پروژه در ماه مارس 2013 در پایتخت ترکمنستان توسط روسای جمهور سه کشور به امضاء رسید. کل این مسیر حدود 400 کیلومتر است و بخشی از شبکه ارتباطی بین اروپا و آسیا محسوب می‌شود. ترکمنستان همچنین در داخل خاک افغانستان از ایستگاه کوشکا تا تورغندی را ریل گذاری نموده است . مشارکت ترکمنستان در زیرساخت های راه آهن افغانستان موجب اتصال این کشور همسایه به کریدور چین تا خلیج فارس خواهد شد. همچنین دو ایستگاه آقینه در استان شمالی فاریاب و ایستگاه تورغندی در هرات موجب تقویت کریدور لاجورد می‌شود.
وزرای خارجه ترکمنستان و جمهوری آذربایجان در خصوص حمل و نقل و تجارت بین دو کشور از طریق دریای خزر گفتگو کردند.
آنها با اشاره به زمینه‌های شراکت بین دو کشور در جهت حفظ و ثابت کریدور شرقی – غربی، بر توافقات اخیر بین روسای دو کشور تاکید کردند.
ترکیه الحاق به قرارداد لاجورد را بصورت رسمی تصویب نمود.
ترکیه همچنین قرارداد حمل و نقل ترکیبی با ازبکستان را نیز از تصویب گذراند. بر اساس قرارداد لاجورد، مسیرهای ریلی و جاده ای تورغندی ( از استان هرات افغانستان ) از طریق عشق آباد به بندر ترکمن باشی درحاشیه دریای خزر متصل خواهد ساخت و سپس از طریق باکو به تفلیس و سپس به آنکارا متصل خواهد شد البته یک شاخه فرعی آن به سمت بنادر پوتی و باتومی در گرجستان امتداد می‌باید. پروزه تکمیل این پروژه در حدود دو میلیارد دلار برآورد می‌شود. در 13 دسامبر 2018 در غرب افغانستان استان هرات، مراسم افتتاح کرویدرو لاجورد برگزار شد. و به عنوان آزمایش 9 دستگاه کامیون سنگین در خلال 15 روز به آنکارا رسید.
مذاکرات بین بانک اقتصاد خارجی ترکمنستان و بانک همکاری‌های بین‌المللی ژاپن ( JBIC ) بصورت ویدئویی در تاریخ 22 آوریل 2020 برگزار شد.
در جریان این مذاکرات، مسائل مربوط به توسعه بیش از پیش همکاری‌های دوجانبه مورد بررسی قرار گرفت. نمایندگان بانک توسعه ژاپنی علاقه خود را جهت مشارکت در پروژه‌های جدید از جمله در زمینه کشاورزی و مدیریت آب به ویژه استفاده از فناوری‌های پیشرفته و تجربه ژاپن در اجرای سیل بندها و انحراف جهت آن از مناطق مسکونی مورد بحث قرار گرفت. در همین راستا همکاری‌های طرفین در بخش‌های صنایع نفت و گاز و شیمیایی نیز مورد بررسی قرار گرفتند.
نمایندگان بانک ژاپنی آمادگی خود برای تأمین مالی پروژه‌های در حال اجرا با مشارکت شرکت‌های معتبر ژاپنی اعلام نموده و اظهار داشتند، بانک ژاپنی از طریق سرمایه گذاری در ترکمنستان به دنبال ایجاد فرصت‌های تجاری برای شرکت‌های ژاپنی در بخش‌های مختلف است.
شرکت های کره جنوبی پیشنهادهایی برای اجرای پروژه‌های جدید در ترکمنستان ارائه نمودند.
در نشست مشترک تجاری شورای بازرگانی دو کشور از طریق ویدئو کنفرانس، در خصوص همکاریها در بخش تولیدات هیدروکربنی، حمل و نقل، کشتی سازی، مدیریت آب و صنایع نساجی و تکنولوژی‌های پیشرفته بحث و گفتگو نمودند. در حال حاضر شرکت های کره ای در پروژه‌های نفت و گاز ترکمنستان مشارکت دارند.
علیرغم گسترش عمومی ویروس کرونا و کاهش فعالیت های شغلی از جمله در بخش نفت و گاز، برخی کارشناسان موضوع انتقال گاز از آسیای میانه به اروپا را دارای اهمیت خوانده و معتقدند که این امر می‌تواند نقشه انرژی اروپا و دنیا را عوض کند. در این خصوص یکی از کارشناسان بنیاد هریتیج آمریکا به سابقه موضوع خط لوله گاز از ترکمنستان از طریق جمهوری آذربایجان به اروپا در دهه نود میلادی پرداخته و اضافه می‌کند بدلیل استراتژی برخی کشورهای ساحلی و وضعیت دنیا در آن شرایط، اجرای پروژه به زمان بهتری در شرایط حاضر به تاخیر افتاد. وی با اشاره به روی کار آمدن دولت ترامپ در آمریکا و حمایت مکرر وی از ساخت لوله در منطقه دریای خزر ، معتقد است، بعد از امضاء کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر در سال 2018 و فراهم شدن نصب لوله در بستر دریا، ایالات متحده آمریکا و بازرگانان آن نسبت به تقویت همکاری با ترکمنستان چشم دوختند. رئیس جمهور آمریکا بعد از آنکه وضعیت حقوقی دریای خزر مشخص شد، گفت: ترکمنستان قادر خواهد بود از فرصت های جدیدی برای صادرات گاز خود به غرب بهرمند شود. کارشناس آمریکایی پیشنهاد می‌کند، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان توجه خود را به ساخت لوله‌های کوچکتر جهت ارتباط بین حوزه‌های گازی در دریا بین دو کشور معطوف دارند. وی مزیت این پروژه را به عنوان یک تجربه عملی برای اجرای پروژه‌های بعدی ساخت لوله گاز در بستر دریای خزر تلقی کرده و هزینه آن را حدود 500 میلیون دلار تخمین می زند.
منبع: economic.mfa.ir