قربانقلی بردی محمداف، رئیس جمهوری سابق ترکمنستان، با تصمیم مجلس علیا و سفلی، رهبر ملی و رئیس بالاترین ارگان قدرت در این جمهوری شد.

در دیدار وزیر خارجه ترکمنستان و سفیر قطر در«عشق آباد» بر اهمیت دیدارهای سطح بالا و برگزاری مستمر رایزنی‌های سیاسی بین دو کشور تاکید شد.

«رشید مرداف» وزیر خارجه ترکمنستان با «حمد بن راشد بن حمد العزبی» سفیر قطر در «عشق آباد» دیدار کرد.

در این دیدار دو طرف بر اهمیت دیدارهای سطح بالا و برگزاری مستمر رایزنی‌های سیاسی بین وزارتخانه‌های خارجه دو کشور تاکید کردند.

همچنین همکاری‌های دو کشور در چارچوب سازمان‌های بین المللی و منطقه‌ای، موضوعات گسترش چارچوب حقوقی مورد توجه قرار گرفت.

در ادامه  از نظر تقویت همکاری‌های تجاری و اقتصادی، اهمیت زیادی به کار کمیسیون مشترک بین دولتی ترکمنستان و قطر در زمینه همکاری‌های اقتصادی داده شد و در مورد زمینه‌های امیدوار کننده همکاری از جمله صنعت سوخت و انرژی، سرمایه گذاری، حمل و نقل و ارتباطات، صنایع شیمیایی و نساجی، کشاورزی و فناوری پیشرفته تبادل نظر صورت گرفت.

 در این دیدار موضوع همکاری‌ها در زمینه فرهنگی و بشردوستانه به عنوان یکی از بردارهای مهم برای توسعه بیشتر روابط دو کشور دوست تعیین شد.

چهاردهمین اجلاس کمیته همکاری‌های اقتصادی ترکمنستان-ژاپن در توکیو با حضور وزیر خارجه ترکمنستان برگزار شد.

«رشید مرداف» وزیر خارجه ترکمنستان در راس هیئتی کاری برای شرکت در اجلاس کمیته همکاری ترکمنستان -ژاپن وارد توکیو شد.

وزیر امور خارجه ترکمنستان با «نوبوهیکو ساساکی»، مدیر کل اجرایی سازمان توسعه تجارت خارجی ژاپن «جترو» دیدار کرد.

در ابتدای این دیدار، مرداف بر اهمیت ابتکارات «قربانقلی بردی محمداف»، رئیس مجلس خلق مصلحتی ترکمنستان، در سفر خود به ژاپن در سپتامبر ۲۰۲۲ تاکید کرد.

 همچنین، طرف ژاپنی پیشنهاد بررسی امکان افتتاح دفتر سازمان توسعه تجارت ژاپن در ترکمنستان برای جذب شرکت‌های کوچک و متوسط ​​ژاپنی برای تجارت در ترکمنستان را داد و بر این اساس ترکمن‌ها افتتاح خانه تجارت در ژاپن را برای جذب شرکت‌های ژاپنی برای صادرات محصولات از ترکمنستان با ارزش افزوده بالا، سازماندهی ماموریت تجاری ژاپن در ترکمنستان مطرح کرد.

مدیرکل اجرایی جترو ضمن تایید تمایل خود برای افزایش همکاری‌های دوجانبه سودمند با ترکمنستان، آمادگی خود را برای مشارکت فعال در پروژه‌های اجرا شده در «عشق آباد» در زمینه‌های مختلف فعالیت را اعلام کرد.

در ادامه سفر هیئت ترکمنستانی چهاردهمین نشست مشترک کمیته‌‌های همکاری اقتصادی ترکمنستان-ژاپن در توکیو حضور یافت.

در ابتدای کار، طرف ترکمنستان به بررسی مختصری از وضعیت کلی روابط تجاری و اقتصادی دوجانبه پرداخت.

مرداف در سخنان خود تاکید کرد: طی چند سال گذشته با مشارکت شرکت‌های ژاپنی، تاسیسات بزرگی در زمینه شیمی گاز و صنعت برق و حمل و نقل در ترکمنستان اجرا و به بهره برداری رسیده است.

در این دیدار طرفین در خصوص مسائل مختلف همکاری‌های تجاری و اقتصادی ترکمنستان و ژاپن تبادل نظر کردند.

توسعه موفقیت آمیز همکاری‌های مشترک در زمینه‌هایی مانند حمل و نقل، برق، صنعت، مدیریت آب، مالی و محیط زیست مورد تاکید قرار گرفت. علاوه بر این، به گسترش مشارکت در آموزش و مراقبت‌های بهداشتی توجه شد.

در این دیدار، بسته‌ای از اسناد همکاری بین شرکت‌های دولتی ترکمنستان و ژاپن در زمینه‌هایی مانند صنایع شیمیایی، صنعت گاز، حمل‌ونقل و مدیریت آب به امضا رسید.

 پس از نتایج این نشست مشترک، پروتکل امضا شد.

اخبار اقتصادی ترکمنستان-عشق آباد

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکمنستان در هفته اول آذرماه ۱۴۰۱ به نقل از رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد

بورس ترکمنستان در هفته گذشته

بنا بر گزارش رسانه‌های ترکمنستان، در هفته گذشته ارزش مجموع مزایده‌های بورس کالا و مواد اولیه ترکمنستان به بیش از ۳۰ میلیون و ۷۸۲ هزار و ۸۵۰ دلار، بالغ  شد. در همین راستا، کارگزارانی از کشورهای لهستان، امارات متحده عربی، افغانستان، آذربایجان، ترکیه و قرقیزستان گاز مایع و گازوئیل تولید شده در مجتمع پالایشگاهی ترکمن باشی و همچنین پلی اتیلن را خریداری کردند.

صادرات انواع محصولات نساجی تولید شده در مجتمع های نساجی وزارت صنعت نساجی نیز به مرحله اجرا درآمد. لازم به ذکر است، که شرکت هایی از کشورهای امارات متحده عربی ، ترکیه و انگلیس نخ پنبه تولید شده در مجتمع های نساجی وزارت صنعت نساجی را به مبلغ ۳۰ میلیون و ۲۱۵ هزار و ۹۸۰ منات خریداری کردند.

علاوه بر موارد فوق الذکر ، کارآفرینان داخلی پلی اتیلن، نخ پنبه و فرش دستباف را برای بازار داخلی به ارزش بیش از ۷۵ میلیون و ۹۹ هزار و ۳۴۳ منات خریداری کردند. هفته گذشته ۵۲ معامله در بورس کالا و مواد اولیه ترکمنستان به ثبت رسید.

پرورش سالانه بیش از نیم میلیون گل رز هلندی در ولایت بالکان

بنا به اعلام رسانه‌های ارتباط جمعی ترکمنستان ، شرکت خصوصی Nurly meýdan ، واقع در شهر برکت ولایت بالکان، از سال ۲۰۱۴ تاکنون مبادرت به پرورش گل رز هلندی نموده است.  کل حجم تولید شرکت مذکور که سالانه به نیم میلیون شاخه گل رز می رسد، روانه بازار داخلی می‌شود. هم اکنون محموله‌های گل تولید شرکت برای ارسال به بازار خرده فروشی و گل فروشی‌های عشق آباد و سایر شهرهای کشور برای استفاده در جشن روز استقلال آماده می‌شود.

به گزارش روزنامه «ترکمنستان بیطرف»، گلخانه شرکت مذکور یک هکتار مساحت دارد و مجهز به تجهیزات پیشرفته وارداتی است. در این گلخانه یک سیستم منحصر بفرد “مه مصنوعی” وجود دارد که به عنوان ابزاری برای تنظیم رطوبت هوا به کار می رود.

صادرات باتری خودرو توسط یک شرکت ترکمنی

بنا بر گزارش رسانه‌های رسمی‌کشور ترکمنستان ، شرکت ترکمنی “Kökçi” مبادرت به صادرات بیش از  ۱۱.۴ هزار باطری خودرو به افغانستان نموده است که این تعداد ، تقریباً معادل نیمی از تولید شرکت از ابتدای سال جاری تاکنون است.

در طول دوره گزارش، این شرکت به همراه کارخانه مواد شیمیایی ترکمن آباد واقع در ولایت لباب در شرق ترکمنستان، ۲۳.۵ هزار باتری خودرو تولید کرده است. شرکت مذکور ۷ نوع باتری با ظرفیت های ۶۰، ۶۵، ۷۵، ۹۰، ۱۰۰، ۱۹۰ و ۲۰۰ آمپر ساعت برای خودروهای سبک و سنگین تولید می‌کند.

این شرکت ترکمنی از طریق بازیافت باطری‌های فرسوده، مواد اولیه لازم برای تولید را استحصال نموده و در تولید محصولات استفاده می‌کند.

واردات گندم از قزاقستان

بنا به گزارش آژانس نظارتی قزاقستان Energyprom.kz، ترکمنستان در بازه زمانی ژانویه تا جولای سال جاری، بالغ بر ۲۱۷.۹ هزار تن گندم و مِسلین (مخلوطی از گندم و چاودار) به ارزش تقریبی ۷۸.۷ میلیون دلار از قزاقستان وارد کرده است.

وضعیت فعال ترانزیت کالا میان ایران و همسایه شمالی اش ترکمنستان افق جدیدی را برای همکاری‌های منطقه‌ای دو کشور هم در قالب کریدور عشق آباد و هم کریدور شمال – جنوب فراهم می‌کند.

ترکمنستان یکی از بازارهای اصلی صادرات ایران به شمار می‌آمد و مسیر دسترسی کشورمان به آسیای میانه است. ترکمنستان دارای چهار گذرگاه مرزی سرخس، لطف آباد، باجگیران و اینچه برون با ایران است که عمده ترددهای تجاری ریلی و جاده ای به ترتیب از طریق سرخس، لطف آباد و اینچه برون انجام می شود.

اخیرا جواد هدایتی، مدیرکل ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور از ساری و جاری بودن تردد در ۳ مرز از ۴ مرز ایران و ترکمنستان خبرداده است. بنا به اظهارات وی تنها مرز باجگیران در حال حاضر غیرفعال است. ترکمنستان و در ادامه قزاقستان و روسیه کریدور شاخه شرقی دریای خزر و کریدور شمال –جنوب محسوب می‌شود

کشور ترکمنستان هم مرز با خراسان رضوی و یکی از ۱۰ مقصد اصلی صادرات این استان و دروازه ورود به کشورهای آسیای میانه محسوب می‌شود.

لغو تعرفه حمل و نقل ترانزیتی ایران به ترکمنستان

مهرماه سال جاری محسن رکنی، مدیر پایانه مرزی لطف آباد خراسان رضوی گفته بود که کشور ترکمنستان با هدف تسهیل در روند حمل و نقل کالا، عوارض سنگین حمل کالای ترانزیتی توسط ایران برپایه “پیمایش تن کیلومتر” از این مرز زمینی و دیگر مرزها را لغو کرده است.

بر اساس توافق دو کشور از اوایل مهرماه، ترکمنستان عوارض حمل کالای ترانزیت توسط ناوگان ایرانی بر پایه “پیمایش” یعنی ۱.۵ دلار به ازای هر کیلومتر حمل کالا در قلمرو آن کشور را، اختصاصا برای ناوگان ایرانی لغو نموده است. براساس آمار اعلام شده از سوی گمرک ترکمنستان، در ۵ ماهه اول سال جاری ایران جزو ۱۰ کشور اول طرف معامله با ترکمنستان بوده است. این آمار نشان دهنده مساعی دو طرف برای تسهیل مناسبات تجاری دو جانبه است.

با توجه به وقایع اخیر حوزه قفقاز، درگیری نظامی روسیه و اوکراین و کمبودهای شناور در دریای خزر، لغو تعرفه حمل و نقل ترانزیتی ایران به ترکمنستان میتواند گامی به سوی رونق مسیر آلترناتیو شرق دریای خزر در جهت توسعه کریدور شمال- جنوب و موافقتنامه عشق‌آباد باشد

این اقدام از سوی ترکمنستان موجب کاهش مناسب هزینه‌های صادرات و حمل و نقل در مسیر کشورهای حوزه آسیای میانه می‌شود. شکی نیست این تصمیم مثبت عشق آباد قطعا از بروز خسارات به کالاها و بارگیرها که طی سه سال اخیر و پس از پاندومی کرونا و بنا به درخواست دولت ترکمنستان در مرزهای مشترک جابه‌جا می‌شدند، جلوگیری می‌کند و باعث از سرگیری حمل یک‌سره، تسهیل تردد و همچنین کاهش اعتراضات صاحبان کالا، شرکت‌ها و رانندگان حمل‌ونقل بین‌المللی می‌شود.

این مساله می تواند با توجه به اتفاقات اخیر در حوزه قفقاز، درگیری نظامی روسیه و اوکراین و کمبودهای شناور در دریای خزر گامی به سوی رونق مسیر آلترناتیو شرق دریای خزر در جهت توسعه کریدور شمال- جنوب و موافقتنامه عشق‌آباد باشد.

با توجه به سیاست‌های راهبردی دولت سیزدهم مبنی بر توسعه همکاری‌های اقتصادی، تجاری و حمل و نقلی با کشورهای همسایه و منطقه، ایران نیز در قالب رفتار متقابل همین نوع تعرفه ها را بر ناوگان ترکمنستان وضع خواهد کرد.

پایانه مرزی لطف آباد در نقطه صفر مرزی ایران و ترکمنستان در ۳۰۰ کیلومتری شمال مشهد و ۱۱۰ کیلومتری جنوب عشق آباد پایتخت ترکمنستان قرار دارد. خراسان رضوی از شمال و شمال شرق به طول تقریبی ۵۳۱ کیلومتر دارای مرز مشترک با ترکمنستان است که این مرز در محدوده شهرستانهای قوچان، درگز، کلات، سرخس و صالح‌آباد قرار دارد.

افزایش دو و نیم برابری تردد ناوگان تجاری با ترکمنستان از مرز سرخس

مهرماه سال جاری نیز حسن نوری زاده، سرپرست فرمانداری سرخس اعلام کرد که تردد ناوگان تجاری از مرز جاده ای سرخس در خراسان رضوی با کشور ترکمنستان طی چند هفته گذشته در مقایسه با ماه های قبل دستکم ۲.۵ برابر افزایش یافته است.

تا شهریور امسال ورود و خروج ناوگان صادراتی و ترانزیتی از مرز جاده ای سرخس روزانه بین ۱۷۰ تا ۲۰۰ دستگاه بود، اما در حال حاضراین تردد به ۵۳۰ تا ۵۵۰ دستگاه کامیون در روز افزایش یافته است.

در پی توافقات میان دو کشور مبنی بر رفع محدودیتهای کرونایی و تسهیل تردد ناوگان، اکنون کامیونهای ترانزیتی به صورت مستقیم از خاک ترکمنستان عبور می کنند حال آنکه قبلا بواسطه محدودیت کرونایی باید بار خود را تحویل کشنده ترکمنستانی می دادند.

پایانه مرزی سرخس در شمال شرقی خراسان رضوی، در نقطه صفر مرزی ایران و ترکمنستان قرار دارد و اکنون به کانون توجه تبادلات تجاری منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل شده است.

سال گذشته ۳.۲ میلیون تن از مبادلات تجاری خارجی کشور شامل صادرات، واردات و ترانزیت به ارزش ۵.۶ میلیارد دلار از مرزهای جاده ای و ریلی این شهرستان انجام شد، بر این اساس ۱.۷ میلیون تن از این اقلام ترانزیت ورودی و حدود ۷۰۰ هزار تن نیز ترانزیت خروجی است که بیشتر آن از طریق مرز ریلی سرخس و بقیه از مرز جاده ای صورت گرفته است.

سرخس با موقعیت ژئواکونومیک، زیرساختهای مرزی و حمل و نقلی و همچنین قرار گرفتن میان کشورهای محصور در خشکی، تبدیل به گرانیگاه تجارت در آسیای مرکزی شده است

برخورداری از موقعیت ژئواکونومیک، زیرساختهای مرزی و حمل و نقلی و همچنین قرار گرفتن میان کشورهای محصور در خشکی، شهرستان سرخس در خراسان رضوی را به گزینه نخست تبدیل شدن به گرانیگاه تجارت و ترانزیت در آسیای مرکزی و یا قلب زمین در منطقه “اوراسیا” تبدیل کرده است.

صاحبنظران عبور ۲ طرح “یک کمربند – یک جاده” و “کمربند اقتصادی راه ابریشم” از این محدوده محصور در خشکی و نیز سرمایه گذاری قدرتهای جهانی از جمله چین در این طرح ها را از عوامل تاثیرگذار بر تجارت آینده بزرگترین پهنه خشکی زمین، یعنی اوراسیا، ارزیابی می کنند

صاحبنظران عبور ۲ طرح “یک کمربند – یک جاده” و “کمربند اقتصادی راه ابریشم” از این محدوده محصور در خشکی و نیز سرمایه گذاری قدرتهای جهانی از جمله چین در این طرح ها را از عوامل تاثیرگذار بر تجارت آینده بزرگترین پهنه خشکی زمین، یعنی اوراسیا، ارزیابی می کنند.

هرچند سرخس نزدیکترین واحد سرزمینی ایران به قلب زمین در خشکی اوراسیا است، اما ارزیابی مختصری از حجم تبادلات تجاری کشورمان با همسایگان نشان می دهد این پایانه مرزی پتانسیل و ظرفیت ترازیتی به مراتب بیشتر اط حجم کنونی با کشور ترکمنستان دارد.

البته خبرهای دیگری نیز از توسعه تجارت و ارتقای موقعیت لجستیکی سرخس به گوش می رسد که بخشی از آن با افزایش فعالیت اقتصادی چین در محدوده آسیای مرکزی گره خورده است.

براساس اعلام تلویزیون دولتی چین، شهر “هورگوس” در استان شرقی سین‌گیانگ چین، که به عنوان گذرگاه ریلی و جاده ای بین چین و کشورهای آسیای مرکزی و اروپا شناخته می شود، از سال ۲۰۲۰ تاکنون چندین هزار قطار باری حامل اقلام صادراتی و وارداتی از مبدا چین و از طریق این گذرگاه به مقصد کشورهای آسیایی و اروپایی در رفت و آمد بوده اند.

این مسیر ریلی و جاده ای که بخش مهمی از پازل طرح “کمربند و جاده” چین است، در مسیر خود به خطوط جاده ای و ریلی ترکمنستان وصل می شود، که همسایگی سرخس با ترکمنستان، امیدها به افزایش نقش آنرا در این تبادلات پررنگ تر کرده است.

البه لازم به ذکر است که در پی همه گیری بیماری کرونا مرزهای ایران و ترکمنستان به مدت ۹ ماه بسته شد و پس از بازگشایی نیز میزان پذیرش کالا بسیار اندک بود و ناوگان ایرانی اجازه ورود به ترکمنستان را نداشت، تا اینکه دولت ترکمنستان مصوبه‌ای را تصویب و اجازه عبور ناوگان ایرانی را بر اساس این مصوبه با شرایط خاص داد.

رونق ترانزیت کالا از مرز اینچه برون

در استان گلستان ۱۴۴ کیلومتر خط ریلی وجود دارد که از سال ۱۳۹۳، گرگان به راه آهن کشور ترکمنستان و قزاقستان و چین از طریق اینچه‌برون گنبدکاووس برای جابجایی کالا متصل شده و ترانزیت کالا از طریق اینچه‌برون هم از ابتدای امسال با تقویت دیپلماسی دولت سیزدهم شدت گرفته است. اینچه برون تنها گمرک زمینی و ریلی استان گلستان در مرز ایران و ترکمنستان است.

اوایل آبان ماه امسال سید ابراهیم حسینی، مدیرکل گمرکات گلستان گفت که با پیگیری‌ استانداری گلستان محدودیت تردد کامیون‌های ایرانی به مقصد ترکمنستان از مرز زمینی اینچه‌برون پس از سه سال در پی شیوع ویروس کرونا برداشته شد.

از اول سال جاری تا مهرماه افزون بر ۱۱ هزار و ۸۴۱ تن انواع کالا به ارزش ۲۳ میلیون و ۶۹۴ هزار و ۹۷۹ دلار از طریق گمرک مرزی اینچه‌برون وارد استان گلستان شده است که به لحاظ وزنی ۱۸ درصد بیشتر و به لحاظ ارزش دلاری ۲۵ درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل است.

منطقه اینچه برون به گواه بسیاری از کارشناسان، مسوولان و نیروهای نظامی و امنیتی استانی و ملی از مناطق مرزی بسیار امن کشور است، وجود گمرک و پایانه مرزی اینچه‌ برون، وجود منطقه ویژه اقتصادی اترک، خط ریلی بین المللی ایران – ترکمنستان – قزاقستان که از اینچه برون می‌گذرد، برخورداری از راه‌های ارتباطی مناسب، نزدیکی به فرودگاه بین المللی گرگان و بندر و اسکله چند شهر ساحلی استان از مهمترین زیرساخت‌های موجود توسعه در این خطه است.

البته به نظر میرسد تاکنون به نحو مطلوب از زیرساخت‌های موجود منطقه اینچه برون خصوصا خط ریلی بین المللی آن که در آذر ۹۳ با حضور روسای جمهوری سه کشور همسایه یعنی “ایران، ترکمنستان و قراقستان” افتتاح شد، استفاده نشده است. با تصویب هر چند با تاخیر هفت ساله منطقه آزاد تجاری – صنعتی اینچه برون در اردیبهشت امسال، نگاه‌ها به سمت توسعه هرچه بیشتر این منطقه است.

به زعم کارشناسان، منطقه آزاد اینچه برون گلستان دارای ظرفیت و پتانسیلی منحصر به فرد برای توسعه و رونق اقتصادی استان گلستان است و در صورت ایجاد زیرساخت‌های مناسب، این منطقه می‌تواند فرصتی کم نظیر برای اقتصاد ملی و تعمق روابط فرهنگی ایران با ترکمنستان و سایر کشورهای آسیای میانه رقم زند.

یکی از مهمترین کمبودهای زیرساختی منطقه آزاد تجاری – صنعتی اینچه برون ایجاد یک خط ریلی جدید از مسیر اینچه برون به گنبدکاووس – آزادشهر – شاهرود است تا از آن مسیر به کریدور ریلی شمال – جنوب اتصال یابد. اگرچه در وضعیت فعلی اینچه برون از طریق خط ریلی به گرگان – ساری – گدوگ و گرمسار با کریدور شمال – جنوب ارتباط دارد اما به گفته مدیرکل گمرکات گلستان این خط ریلی دارای مشکلاتی است.

از جمله مزایای اجرای خط آهن اینچه برون – گنبدکاووس – آزادشهر – شاهرود میتوان به کوتاهتر شدن مسیر رسیدن به راه آهن شمال – جنوب، کاهش هزینه‌های ترانزیت و حمل بار و عبور آسان واگن‌های کشورهای آسیای میانه و چین از خطوط ریلی ایران اشاره کرد.

با اجرای این مسیر علاوه بر برخورداری برخی شهرهای منطقه از خط راه آهن، امکان صادرات از این شهرها به کشورهای آسیای میانه از طریق مرز اینچه برون میسر می‌شود ضمن اینکه خط فعلی راه آهن اینچه برون – گرمسار به دلیل برخی مشکلات فنی، طولانی بودن مسیر و نیز کوهستانی بودن و ارتفاع کم تونل‌های آن، امکان عبور واگن‌های تاج دار کشور ترکمنستان، قزاقستان و چین را ندارد.

در پی مذاکرات فشرده میان روسای راه آهن ایران و ترکمنستان در روزهای چهارم و پنجم آبان ماه سال جاری در حاشیه شانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی، بازرگانی، علمی و فرهنگی بین دو کشور، دو طرف تفاهم نامه همکاری های مشترک ریلی را امضا کردند که شرایط تجارت زمینی و ریلی را تسهیل می کند. بر این اساس ظرفیت تبادل واگن های حامل بار در گمرگ اینچه برون با افزایش دوبرابری به ۱۰۰ واگن در روز افزایش یافت.

دیپلماسی فعال اقتصادی ایران و ترکمنستان

فقدان دیپلماسی فعال اقتصادی یکی از دلایل اصلی فاصله حجم ترانزیت کالا میان ایران و ترکمنستان با سطح مطلوب مورد نظر است. دیپلماسی فعال اقتصادی از سوی ایران قطعا موجب رونق بیشتر مراودات تجاری و ترانزیتی با همسایگان و سایر کشورهای جهان می شود که موجب خلاصی ایران از تنگناها و رکود اقتصادی ناشی از تحریم های یک جانبه غرب است.

به همین منظور لازم است ایران تمام مساعی خود را در این زمینه به کار گیرد و ضمن رفع موانع موجود برای گسترش ترانزیت و حذف قوانین دست و پا گیر احتمالی زمینه را برای استفاده حداکثری از پتانسیل پایانه های مرزی با ترکمنستان و جهش روابط تجاری و ترانزیتی هموار کند.

همچنین به دلیل مشکلات سخت افزاری در بنادر، پروسه حمل کالاهای ترانزینی در زمان افزایش بار بسیار زمان بر می شود. از سوی دیگر وضعیت نامناسب جاده‌ها و عدم زیر ساخت مناسب در زمینه ترانزیت و فرسودگی ناوگان حمل و نقل نیز به مشکلات موجود در زمینه ترانزیت دامن میزند.

لازمه ناوگان بین المللی توانایی رقابت با ناوگان های کشورهای همسایه است. فرسودگی کامیون‌ها و ناوگان حمل و نقل موجب افزایش کرایه حمل شده و بهای تمام شده کالای تزانزیتی و صادارتی را گرانتر کرده است که لازم است در این خصوص تدابیر لازم اندیشیده شده و سازمان و ارگان های مربوطه نسبت به نوسازی ناوگان های بین المللی هر چه سریع تر اقدام کنند تا ایران با استفاده از کریدورهای ریلی و جاده ای خود و هم چنین موقعیت استثنایی ژئوپلیتیک خود بتواند از طریق ترانزیت کالا خصوصا از مبدا کشورهای آسیانه میانه محصور در خشکی که به آب های بین المللی دسترسی ندارند نسبت به ارز آوری و انباشت بیشنر ثروت ملی اقدام کند.

نتیجه

ایران با اتکاء به ویژگی‌های ممتاز جغرافیایی، منابع سرشار طبیعی و نیروی کار متخصص می‌تواند به جایگاه واقعی خود در اقتصاد جهانی برسد. موقعیت ویژه ژئوپلیتیک ایران در مسیر کریدور شمال –جنوب، شرایط جغرافیایی ایران و سایر کشورهای آسیای میانه محصور در خشکی و همچنین کریدور شرق به غرب که چین را به آسیای میانه و در نهایت از طریق ایران به اروپا متصل میکند، نعمتی خدادادی است که باید از آن کمال بهره را برد، همان گونه که ناوگان ترکمن هم اکنون از مسیرهای ایران برای ترانزیت به سمت ترکیه استفاده میکنند.

ایران در منطقه جغرافیایی قرار دارد که سرشار از منابع تولیدی (صنعتی و کشاورزی) و ذخایر زیرزمینی و معدنی است، ضمن اینکه حلقه واسط یک غول اقتصادی مانند هندوستان با آسیای مرکزی و همچنین حلقه واسط یک غول اقتصادی مانند چین با منطقه غرب آسیا و اروپا است.

حوزه ژئوپلیتیک(جغرافیای سیاسی) کشور که آن را به حوزه ژئوکومی وصل می‌کند و می‌تواند قطبی باشد برای ارزآوری، تولید و پیوندهای منطقه‌ای حتی فراتر از مساله اقتصادی و صنعتی استفاده کنیم تا پایانه های مرزی با کشورهای آسیای میانه از جمله ترکمنستان را به عنوان یکی از مناطق تولید محور و صادرات گرا در نقطه تماس اقتصاد ایران با اقتصاد حوزه اوراسیا نه فقط ترکمنستان داشته باشیم.

با توجه به دولتی بودن اقتصاد ترکمنستان قطعا دولت ایران نیز باید ورود عمیق تر و جدی تری به بحث تبادلات تجاریو ترانزیتی با همسایگان شمالی خصوصا ترکمنستان داشته باشد . کاهش هزینه های حمل و نقل ریلی توسط راه آهن و ایجاد مرکز ویژه بررسی اتاق بازرگانی برای رصد تحولات اقتصادی و سیاسی ترکمنستان نیز باید در دستور کار مقام های مربوطه قرار گیرد.

منبع: بازار

شرکت‌های نفتی در نمایشگاه اختصاصی ایران در ترکمنستان که آذرماه برگزار می‌شود به‌صورت فعال شرکت می‌کنند.

نمایشگاه اختصاصی ایران پس از چهار سال اواخر آذرماه در محل اتاق بازرگانی ترکمنستان در عشق‌آباد برگزار می‌شود.

شرکت‌های نفتی ایران در این نمایشگاه حضور پررنگ خواهند داشت.

شرکت‌های پتروشیمی، سازندگان تجهیزات، شرکت‌های دولتی و غیردولتی و… در نمایشگاه اختصاصی جمهوری اسلامی ایران در عشق‌آباد ترکمنستان حضور می‌یابند.

معاون نخست وزیر ترکمنستان در امور اقتصادی در نشست کاسپین بر رفع موانع حمل و نقل در کشورهای حاشیه خزر تأکید کرد.

«خواجه مراد گلدی مراداف» معاون نخست وزیر ترکمنستان در امور اقتصادی در نشست کاسپین بر رفع موانع حمل و نقل در کشورهای حاشیه خزر تأکید کرد.

وی در سخنان  خود خاطرنشان کرد: ایجاد تعامل عملی بین ۵ کشور در چارچوب توافقنامه بین کشورهای حاشیه دریای خزر در زمینه حمل و نقل که در آگوست ۲۰۱۸ در آکتائو به امضا رسیده است، حائز اهمیت است.

گلدی مراداف اظهار داشت: این سند اقدامات مشترک در زمینه گسترش همکاری‌های حمل و نقل چندجانبه، تقویت عملکرد شناسایی و رفع موانع در بخش حمل و نقل و ارتباطات و همچنین افتتاح و توسعه کریدورهای حمل و نقل و لجستیک جدید برای افزایش توان ارتباطی را تنظیم می‌کند.

معاون نخست وزیر ترکمنستان افزود: امروزه، بخش حمل و نقل در کشور ما بخشی است که به شدت در حال توسعه است و بارقه‌های امیدوار کننده‌ای از اقتصاد ملی را نشان می‌دهد. کشور ما کریدورهای حمل و نقل و ترانزیتی را در مسیرهای شمال – جنوب و غرب – شرق اجرا می‌کند و در ایجاد کریدورهای حمل و نقل بین المللی ترکمنستان – آذربایجان – گرجستان – ترکیه، ازبکستان – ترکمنستان – ایران – عمان – قطر و کشورهای  تراسیکا مشارکت فعال دارد.

وی یادآور شد: علاوه بر این، پروژه‌هایی برای ساخت پل‌های جاده‌ای و ریلی در سراسر آمودریا، فرودگاه‌های بین المللی در عشق آباد، ترکمن باشی، ترکمن آباد و قرقی و همچنین بندر بین المللی ترکمن باشی اجرا شده است. ترکمنستان همچنین پیشنهاد ایجاد یک “سیستم توزیع کالا” واحد در کشورهای حاشیه خزر را داد.

گلدی مراداف گفت: ما لازم می‌دانیم که تلاش‌های خود را برای تشکیل یک سیستم توزیع کالا ترکیب کنیم که به ما امکان می‌دهد به طور جامع به موضوعات توسعه زیرساخت‌های تجاری و ایجاد کانال‌های صادراتی بپردازیم.

معاون نخست‌وزیر ترکمنستان گفت: هماهنگ‌سازی قوانین در حوزه تجارت دیجیتال، تشریفات گمرکی و صدور مجوزها و همکاری مراجع کنترلی و نظارتی و ساماندهی جریان‌های فرامرزی را از زمینه‌های مهم همکاری بین کشورهای حوزه خزر عنوان کرد.

تا قبل از استقلال ترکمنستان، نام بندر ترکمن‌باشی، کراسنوودسک بود. این بندر در زمان اتحاد جماهیر شوروی بیشتر کاربرد نظامی داشت اما بعد از استقلال ترکمنستان، بندر مذکور تجاری شد و در چند مرحله بازسازی و توسعه یافت.

منطقه آوازه : مرکز گردشگری، تجارت و لجستیک

منطقه آوازه به عنوان یک منطقه گردشگری با جنبه‌های تجاری و لجستکی برای توسعه ترکمنستان و کل منطقه خزر ایجاد شده است. ساخت بندر بین‌المللی ترکمن‌باشی کمک شایانی به منطقه آوازه خواهد نمود. بندری که با مهندسی مدرن و تاسیسات ارتباطی‌اش، شرایط را برای توسعه بلند مدت آن فراهم آورده است.

منطقه ملی گردشگری آوازه با سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و همچنین شرکت های لجستیکی و بازرگانی معروف دنیا، مراکز تجاری‌ای را در این شهر بندری افتتاح کرده است و قرار است در آینده به مرکز اقتصادی این کشور تبدیل شود. افتتاح پایانه مسافربری این بندر باعث خواهد شد تا گردشگران و بازرگانان بیشتری به ترکمنستان و در عین حال به منطقه ملی گردشگری آوازه سرازیر شوند. هرچند که تاکنون از این پایانه صرفا جهت تعداد معدودی از اتباع در مسیر باکو و در قالب کشتی رو-رو استفاده شده که غالبا تجار محلی و رانندگان کامیون‌های بارگیری در این کشتی‌ها را شامل شده است و در سطح گسترده و کشتی‌های گردشگری مورد استفاده قرار نگرفته است.

توسعه بندر بین‌المللی ترکمن‌باشی: پیوند لجستیک بین‌المللی

تا قبل از استقلال ترکمنستان، نام بندر ترکمن‌باشی، کراسنوودسک بود. از سال ۱۹۶۲ در این بندر تجهیزات بندری نصب شد. این بندر در زمان اتحاد جماهیر شوروی بیشتر کاربرد نظامی داشت. بعد از استقلال ترکمنستان، بندر مذکور وارد فاز تجاری شد و در چند مرحله بازسازی و توسعه یافته است. مهم ترین مراحل بازسازی آن سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۱۴ انجام گرفت.

با توجه به اینکه ترکمنستان در موقعیت جغرافیایی نسبتا مساعد اقتصادی قرار دارد، ساخت بندر بین‌المللی ترکمن‌باشی تحت برنامه اصلی “توسعه بندر بین‌المللی ترکمن‌باشی و ناوگان تجاری ترکمنستان تا سال ۲۰۲۰” توسط شرکت ترکی Gap Inşaat و با سرمایه‌ای در حدود ۱.۵ میلیارد دلار انجام شده است. عملیات نوسازی و تجهیز بندر ترکمن‌باشی به عنوان تنها بندر ترکمنستان در دریای خزر بر اساس فرمانی که در تاریخ ۲۹ می ۲۰۱۴ به امضای رئیس جمهور وقت این کشور رسید آغاز شد. این بندر که در سواحل دریای خزر ساخته شده است، دروازه دریایی جدیدی برای اقتصاد ملی این کشور و بخشی از منطقه خزر خواهد بود و به عنوان یکی از شریان‌های اصلی بخش ترانزیتی و تجاری ترکمنستان عمل می‌کند. ادغام این بندر با راه‌آهن و بزرگراه‌ها که به‌منظور ارسال آسان محموله‌های تجاری به مقصد نهایی پیش‌بینی شده است، دریچه حمل و نقلی و تجاری جدیدی را در شرق و غرب باز خواهد کرد و به تسریع حمل و نقل شمال-جنوب نیز کمک می‌کند.

به منظور ارائه خدمات سریع و مطمئن که هدف اصلی لجستیک است، ساختمان‌های اداری دولتی، بازرسی محموله‌ها، دستگاه‌های کنترل کننده مدرن، ماشین‌آلات بارگیری و تخلیه محموله در بندر تدارک دیده شده است. ساختمان‌های خدماتی و تأسیسات ساخته شده برای امور داخلی، مهاجرت، گمرک، همچنین ساختمان کنترل راه‌آهن در بندر، به طور قابل‌توجهی به تحویل سریع‌تر محموله‌هایی که باید به مقصد نهایی منتقل شود یاری ‌می‌رساند.

یکی از ویژگی‌های اصلی این بندر، وجود پایانه‌های اختصاصی‌ است که شامل: ۱. پایانه‌ عمومی حمل و نقل؛ ۲. پایانه فله؛ ۳. پایانه کانتینری (مخصوص کشتی‌های رو-رو جهت بارگیری کامیون‌ها و واگن‌ها) و ۴. پایانه پلی‌پروپیلن می‌شود. مجموعه پیشبینی شده برای تعمیرات کشتی در بندر مذکور بعنوان بخش لجستیکی و پشتیبانی حمل و نقل دریایی و رودخانه‌ای ترکمنستان سهم عمده ای در این بخش دارد. علاوه بر این، این تاسیسات به طور گسترده برای رفع نقص کشتی‌هایی که از مسیرهای دور می آیند استفاده می‌شوند. با راه اندازی بندر بین‌المللی ترکمن باشی، بیش از ۲۵۰۰ پست ایجاد شده است. راه اندازی چنین بندر دریایی جدیدی در سواحل خزر، به ارتقای سطح کیفی همکاری‌های اقتصادی و تجاری این کشور با آسیا و اروپا کمک کرده و فرصت‌های جدیدی را برای تنوع‌بخشی حمل و نقلی منطقه فراهم آورده است.

ویژگی‌های فنی و مهندسی بندر بین‌المللی ترکمن‌باشی:

در این پروژه در ۸ حوزه مختلف کار انجام شده است. ۱. زیرساخت‌های عمومی‌بندر؛ ۲. پایانه مسافر؛ ۳. پایانه کانتینری؛ ۴. پایانه عمومی؛ ۵. پایانه‌بار فله؛ ۶. پایانه تعمیر کشتی‌های حمل قطار؛ ۷. توسعه پایانه پلی‌پروپیلن و ۸. کشتی سازی و تعمیر.

کلیه بناهای اداری و خدماتی ساخته شده در قلمرو بندر بین‌المللی ترکمن‌باشی به شکل تلفیقی از مهندسی ملی و استانداردهای فنی و مهندسی بین‌المللی است. اطلاعات فنی این پروژه و ساخت و ساز آن به شرح جداول ذیل می‌باشد.

در این پروژه، لایروبی و تعمیق بستر دریا از ۲ متر تا ۸ متر از سطح آب برای اطمینان از نزدیک شدن کشتی‌‎ها به بندر انجام شده است. حدود ۱۰ میلیون مترمربع حفاری شده و یک خط لوله به جزیره مصنوعی متصل شده است. طول کل اسکله در بندر ۳۶۰۰ متر است. این طول برای کشتی‌های باری و مسافری که به بندر می‌رسند کافی است تا به آن نزدیک شوند و در حین عملیات تخلیه و بارگیری در آنجا منتظر بمانند.

ساختمان اداری بندر شامل: ۱. ارتفاع ۷۷.۲ متر ؛ ۲. دارای سیستم ردیابی حرکت صنعتی (سیستم رادار، سیستم هواشناسی، سیستم تماس رادیویی، مرکز امنیتی دوربین مدار بسته)؛ ۳. ساختمان اداری راه آهن و پارکینگ واگن (۴۵۰ واگن)؛ ۴. مرکز پزشکی، ایستگاه آتش نشانی و تصفیه آب، سیستم تصفیه آب سیار برای آب‌های کشتی‌های خالی، سیستم اطفاء حریق بندر؛ ۵. اسکله به طول ۲۲۵ متر و ۶. ایستگاه ترانسفورماتور ۱۱۰/۳۵ کیلو ولت برای تامین برق بندر می‌باشد.

پایانه مسافربری و خودرو در زمینی به مساحت ۲۳۰.۰۰۰ متر مربع واقع شده است. پایانه برای خدمات رسانی به ۳۰۰.۰۰۰ مسافر و ۷۵.۰۰۰ وسیله نقلیه در سال طراحی شده است. به منظور راحتی پایانه برای وسایل نقلیه و مسافران، ایستگاه قطار در یک طرف ترمینال و ایستگاه اتوبوس در سمت دیگر برنامه ریزی شده است. مرکز کنترل ویژه نیز برای وسایل نقلیه ساخته شده است.

ساختمان پایانه که با تمامی امکانات رفاهی برای سفر راحت مسافران طراحی شده است، ظرفیت ۸۰۰ مسافر را دارد. ۲۰ نقطه فروش بلیت، کنترل گذرنامه و ترخیص کالا از گمرک در آن قرار گرفته است. تجهیزات فنی و کنترل گمرکی نصب شده برای ارائه خدمات سریع به مسافران در محل ترخیص توسط شرکت‌های مطرح دنیا تولید شده است. یک هتل مدرن با ۵۰ تخت نیز در پایانه مسافربری و وسایل نقلیه ساخته شده است. مسافران و خدمه کشتی‌هایی که به بندر می‌رسند می‌توانند در هتل اقامت کنند.

یکی از مهم ترین پایانه‌های بندر بین‌المللی ترکمن‌باشی، پایانه کانتینر است که از نظر امکانات در سیستم حمل و نقل و لجستیک در دنیای امروز بسیار مناسب است. همچنین کانتینرها در بزرگراه و راه آهن قابلیت حمل در بندر بین المللی ترکمن باشی خواهند داشت. پایانه کانتینری به صورت ۴۰۰.۰۰۰ TEU در سال طراحی شده است. طول اسکله ترمینال ۴۸۰ متر است.

جرثقیل‌های نصب شده برای بارگیری و تخلیه کانتینر در پایانه که از فناوری بالایی برخوردار و برای بارگیری و تخلیه کانتینرهایی با وزن و انواع مختلف طراحی شده‌اند. دو جرثقیل STS برای کانتینرهایی با وزن حداکثر ۴۰ تن طراحی شده است. کانتینرهای تخلیه شده از کشتی‌ها به منطقه عمومی‌کانتینر، واگن‌های راه‌آهن یا وسایل نقلیه کانتینری حمل می‌شوند. محوطه کانتینری برای ۹.۰۸۰ واحد جهت نگهداری کانتینرهای ورودی به پایانه در نظر گرفته شده است. این منطقه توسط ۲ کانتینر اِستکر خالی و ۶ کانتینر بارگذاری شده سرویس دهی می‌شود. مساحت کل پایانه کانتینری ۲۴۹.۰۰۰ متر مربع است.

همچنین در توسعه بخش‌های صنعتی و شیمیایی، تعداد زیادی تاسیسات صنعتی و شیمیایی با اهمیت بین‌المللی در ترکمنستان ساخته و به بهره برداری رسیده است. محصولات تولید شده در این تاسیسات عرضه کامل بازارهای داخلی این کشور را فراهم و بیشتر آنها به خارج از ترکمنستان صادر می‌شود. در حال حاضر بسیاری از محصولات مانند سیمان، اوره و پتاسیم به بازارهای خارج از کشور، از این بندر صادر می‌شود. ظرفیت سالانه پایانه‌بار فله برابر با ۳ میلیون تن است. تجهیزات لازم با فناوری‌های ویژه برای نگهداری غلات، خوراک، آرد، محصولات شیمیایی و سیمان در انبار پایانه نصب شده است.

پایانه عمومی‌برای محموله‌هایی طراحی شده است که نیاز به مراقبت خاصی ندارند. فضای باز پایانه از بخش‌های بیرونی و داخلی تشکیل شده است. در انبار سرپوشیده به مساحت ۲۶.۳۹۴ مترمربع، کالاهایی مانند پنبه و پارچه که در شرایط جوی آسیب می‌بینند نگهداری می‌شود. ۷۵.۰۰۰ متر مربع فضای باز پایانه برای فلزات و اجناس فلزی که تحت شرایط آب و هوایی آسیب نمی‌بینند، ایجاد شده است. این پایانه از طولانی‌ترین اسکله در بندر بین‌المللی ترکمنباشی بهره می‌برد. طول این اسکله ۶۲۵ متر است و برای بارگیری و تخلیه همزمان سه کشتی با ظرفیت ۵۰۰۰ DWT طراحی شده است. ظرفیت سالانه این پایانه ۴ میلیون تن است.

۶ جرثقیل در حال حرکت بر روی ریل‌های در ترمینال نصب شده است. علاوه بر این، برای بالا بردن محموله‌های فوق سنگین، دو جرثقیل با ظرفیت ۳۳۰ تن و یک جرثقیل چرخ دار با ظرفیت ۸۴ تن ایجاد شده است. به منظور جابجایی محموله‌ها، یک دستگاه خودروی سنگین با ظرفیت ۵۰۰ تن، هفت دستگاه تریلر ۶۰ تنی و ۹ دستگاه لیفتراک برقی در پایانه خدمات ارائه می‌دهند. یکی از ویژگی‌های مهم این تسهیلات این است که سیستم‌های کنترل و عملیات خودکار برای کنترل محموله‌های مختلف در حین بارگیری و تخلیه همزمان در ۴ کشتی جداگانه راه‌اندازی شده‌اند. این سیستم ها به اجرای روان و بی نقص کارها در پایانه کمک می‌کنند. مساحت کل ترمینال ۲۶۱.۰۰۰ متر مربع است.

یکی از تأسیسات مهم تولیدی در این بندر و در سطح منطقه‌ای و استاندارد بین‌المللی تأسیس شده است، مجتمع گاز شیمیایی است که برای تولید سالانه ۳۸۶ هزار تن پلی‌اتیلن و ۸۱ هزار تن پلی‌پروپیلن در شهرک کیانلی در سواحل دریای خزر طراحی شده است. این محصول جایگاه مهمی در فهرست فرآورده‌های نفتی تولیدی مجتمع پالایش نفت ترکمن‌باشی دارد. تقاضای زیادی برای این محصول در بازارهای جهانی وجود دارد. ۱۲۰.۰۰۰ تن پلی پروپیلن در سال از طریق توسعه پایانه از بندر حمل می‌شود. تمامی امکانات برای جلوگیری از آسیب دیدن پلی پروپیلن (ناشی از شرایط جوی) در پایانه فراهم می‌شود که اکنون ۶۲.۰۰۰ متر مربع مساحت دارد. در عین حال، جرثقیل‌های بندری ریلی فولادی با ظرفیت ۴۵ تن و زاویه چرخش ۱۷ متر، بارگیری و تخلیه را انجام می‌دهد.

ساخت”محوطه کشتی‌سازی و تعمیرات بالکان” در بندر بین‌المللی ترکمن‌باشی، اولین گام در صنعت تعمیر و ساخت کشتی در این کشور است که کمک زیادی به اقتصاد ملی و بخش حمل و نقل دریایی و رودخانه‌ای ترکمنستان کرده است. ظرفیت تولید برای ساخت ۴ تا ۶ کشتی با فرآوری ۱۰.۰۰۰ تن فولاد طراحی شده است. این کارخانه تولیدی ظرفیت کامل تعمیر و نگهداری ۲۰ تا ۳۰ کشتی با فرآوری ۲.۰۰۰ تن سازه فولادی در سال را دارد.

شعار “بندر سبز – دنیای سبز” ترکمنستان برای بندر ترکمن‌باشی

پروژه بندر بین‌المللی ترکمن‌باشی با در نظر گرفتن استانداردهای بین المللی بعنوان بندر سبز اجرا شده است. به منظور حفظ محیط زیست دریای خزر، در هر پایانه تجهیزات پاکسازی زیست محیطی نصب شده است. علاوه بر این، تا حد امکان، تجهیزات قرار داده شده در داخل تأسیسات از فناوری‌هایی انتخاب شدند که با برق کار می‌کنند و زباله‌های مضری برای طبیعت تولید نمی‌کنند. یکی از کارهای جذابی که برای اطمینان از رعایت الزامات ایمنی زیست محیطی در دریای (غنی از گیاهان و جانوران) خزر انجام شده است، ایجاد اقامتگاه‌های ویژه برای پرندگان در کنار بندر بین‌المللی است. در این پروژه اقامتی، تالاب‌ها و باتلاق‌های موجود در مجموعه ذخیره‌گاه طبیعی خزر با تمامی امکانات رفاهی برای اسکان و تامین غذای هزاران پرنده از جمله فلامینگو، قو، اردک، حواصیل، پلیکان و سایر پرندگان فراهم شده است.

ساخت جزیره مصنوعی

این جزیره توسط شرکت “GAP Construction” با مواد لایروبی پروژه بندر دریایی ترکمنباشی ساخته شد. کار ایجاد جزیره در نوامبر ۲۰۱۴ آغاز و تا جولای ۲۰۱۶ ادامه یافت. برای ایجاد آن از ۱۱.۲۹۵.۸۷۱ متر مکعب مواد لایروبی استفاده شده است. همچنین ۱.۳۵۲.۹۴۱متر مکعب برای پر کردن دیوار دریا و ۹.۹۴۲.۹۳۰ متر مکعب لایروبی برای ایجاد محیط استفاده گردیده است. محیط‌های متنوعی برای جذب انواع پرندگان ایجاد شده است. برای پرندگان مختلف سکوها و میله‌‎های نشیمنگاهی ساخته و لانه‌های مصنوعی ایجاد گردیده است.