اهداف معاهده دوستی کشورهای آسیای مرکزی
براساس توافقنامه «دوستی، حسن همجواری و همکاری برای توسعه آسیای مرکزی» که جزئیات آن در وب سایت اطلاعات سیستم حقوقی جمهوری قزاقستان منتشر شده، هدف این معاهده، تعامل به منظور تقویت صلح، ثبات و امنیت در این منطقه در قرن بیست و یکم است.
جزئیات این توافقنامه که ۲۱ جولای (۳۰ تیر) در شهر «چولپون آتا» توسط سران قزاقستان، ازبکستان و قرقیزستان به امضا رسید، مشخص شد. تاجیکستان و ترکمنستان متعهد شدند که در فرصتی مناسب آن را امضا کنند.
تاکنون تنها سه کشور از پنج کشور آسیای مرکزی توافق کرده اند که با یکدیگر جنگ نکرده و از نیروی نظامی استفاده نکنند. «جن بیک کولوبایف»، وزیر امور خارجه قرقیزستان به خبرنگاران گفت، تاجیکستان و ترکمنستان «برای ۲ تا ۳ هفته درخواست تایم اوت کردند» که طی آن باید رویه های داخلی را هماهنگ کنند و پس از آن معاهده توسط آنها امضا خواهد شد.
اما پرسش اساسی این است که این معاهده چیست و چه اهدافی را دنبال می کند؟
این معاهده در حوزه های مختلف امنیتی، همکاری های اقتصادی، بهداشت و درمان، آموزش، مسائل هویتی- قومیتی و گردشگری است.
امنیت
به طور کلی، این توافقنامه حمایت متقابل کشورهای منطقه از یکدیگر را در زمینه های مختلف از جمله مسائل امنیتی که استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای منطقه را تهدید می کند، پیش بینی می کند.
در صورت بروز چنین تهدیداتی، نشست های مشورتی سران کشورهای آسیای میانه برگزار و اقداماتی برای جلوگیری موثر از تهدید به وجود آمده اتخاذ خواهد شد.
در این سند آمده است: «طرفهای متعاهد به منظور تقویت صلح، ثبات و امنیت در آسیای مرکزی، از جمله رایزنیهای منظم پنججانبه در مورد موضوعات دستور کار منطقهای و بینالمللی مورد علاقه دوجانبه، همکاری نزدیکی دارند».
براساس معاهده، طرفین از توسل به زور در روابط بیندولتی خودداری میکنند و همچنین متعهد میشوند که وارد ائتلافهای نظامی، بلوکها یا سایر انجمنهای دولتها علیه طرفهای متعاهد نشوند و همچنین در آن شرکت نکنند. اقداماتی که علیه هر یک از طرفین قرارداد انجام می شود.
طرفین متعهد میشوند هرگونه مسائل اختلافی بین کشورها را منحصراً در چارچوب گفتوگو با ابزارهای دیپلماتیک مسالمتآمیز و ایجاد مکانیسمهای مناسب حل و فصل کنند.
این معاهده همچنین مقرر میدارد که طرفین متعهد میشوند که از استفاده کشورهای ثالث از سرزمینها، سیستمهای ارتباطی و سایر زیرساختهای خود به ضرر حاکمیت، امنیت، ثبات، نظم قانون اساسی و تمامیت ارضی هر یک از طرفهای متعاهد دیگر جلوگیری کنند.
بر اساس بند هفتم این قرارداد، طرفین می توانند در حوزه نظامی و نظامی-فنی همکاری ها را توسعه دهند.
در بند هشتم این توافقنامه آمده است: «طرفهای متعاهد فعالانه در سازمان ملل متحد همکاری میکنند و برای تقویت نقش مرکزی این سازمان بهعنوان معتبرترین و جهانیترین نهاد بینالمللی تلاش میکنند». در عین حال، آنها همکاریها را در چارچوب سایر سازمانهای بینالمللی و منطقهای گسترش میدهند، اما مواضع خود را در مورد موضوعات موردی اوضاع بینالمللی هماهنگ میکنند و همچنین از یک موضع هماهنگ مشترک در زمینه تقویت صلح و امنیت در آسیای مرکزی عمل میکنند.
طرفین همکاری خود را در مقابله با چالش ها و تهدیدهای جدید امنیتی از جمله تروریسم، افراط گرایی و جدایی طلبی، جرایم سازمان یافته فراملی، جرایم سایبری، مهاجرت غیرقانونی، قاچاق انسان، قاچاق غیرقانونی اسلحه، مواد مخدر، مواد روانگردان و پیش سازهای آنها، گسترش و تعمیق می بخشند.
همکاری اقتصادی
در چارچوب همکاریهای اقتصادی، طرفین اقدامات لازم را برای گسترش و تعمیق همکاریهای اقتصادی از جمله در زمینههای تجارت، سرمایهگذاری، صنعت، کشاورزی، حملونقل، لجستیک، انرژی، گردشگری و سایر زمینههای مورد علاقه انجام میدهند.
طرفین همکاری های سرمایه گذاری از جمله ترویج و حمایت متقابل از سرمایه گذاری ها، ایجاد سرمایه گذاری های مشترک، تسهیلات لجستیکی و زیرساختی، اجرای پروژه های مشترک با هدف افزایش رقابت پذیری اقتصادهای ملی و رفاه جمعیت کشورهای آسیای مرکزی را توسعه می دهند.
طرفین همچنین متعهد می شوند که اشکال مختلف انجمن ها و پیوندهای مستقیم بین شهروندان، شرکت ها و سایر موضوعات همکاری اقتصادی خود را توسعه دهند.
آنها به توسعه بیشتر پتانسیل ترانزیت و حمل و نقل منطقه از طریق استفاده گسترده از خطوط موجود و ایجاد راه آهن و جاده جدید، کمک می کنند.
از طریق استفاده گسترده از ارتباطات موجود و ایجاد ارتباطات جدید ریلی، جاده ای، هوایی و آبی و همچنین از طریق ساده سازی رویه های اداری برای حمل و نقل فرامرزی، به توسعه بیشتر پتانسیل ترانزیت و حمل و نقل منطقه کمک کنند.
قرار است شبکه ای از مراکز لجستیک صنعتی و توزیع عمده فروشی در آسیای مرکزی تشکیل شود تا شرایط مساعد برای تسهیل ترانزیت محصولات و کالا فراهم شود.
طرف های متعاهد همکاری در زمینه استفاده یکپارچه و منطقی از منابع آب و انرژی را با در نظر گرفتن منافع همه طرف های متعاهد، مطابق با معاهدات بین المللی که طرفهای متعاهد طرف آن هستند، گسترش خواهند داد.
همچنین برنامه ریزی شده است تا همکاری ها در حوزه اطلاعات و ارتباطات، از جمله تبادل تجربه و سایر تعاملات در اجرا و توسعه دولت الکترونیک، دیجیتالی کردن بخش های اقتصادی توسعه یابد.
آموزش و پرورش و بهداشت و درمان
همکاری در زمینه آموزش به نوبه خود مستلزم ایجاد شرایط مطلوب در زمینه آموزش پرسنل، تبادل دانشمندان، متخصصان و دانشجویان و ارتقای همکاری بین مؤسسات آموزشی از جمله به منظور توسعه برنامه های آموزشی مشترک است.
همچنین در چارچوب این موافقتنامه همکاری در حوزه پژوهش های بنیادی و کاربردی بین فرهنگستان های علوم کشوری، مراکز علمی و موسسات آموزش عالی تشدید خواهد شد. برنامه ها و پروژه های مشترک از جمله در زمینه فناوری های دیجیتال و نانو، هوش مصنوعی و سایر فناوری های نوآورانه تشویق خواهند شد.
در حوزه بهداشت و درمان، طرفین متعهد میشوند اقدامات مشترکی را برای حفاظت از سلامت عمومی، مقابله با اپیدمیها، بیماری های کانونی طبیعی و سایر بیماری های خطرناک، توسعه علم پزشکی، تبادل تجربه در زمینه آموزش پرسنل پزشکی و دارویی و معرفی فناوریهای جدید از راه دور در کشور انجام دهند.
اقوام در کشورهای آسیای مرکزی حمایت خواهند شد؟
یکی از بندهای این توافقنامه میگوید که طرفهای قرارداد به هر طریق ممکن در حفظ جامعه معنوی و فرهنگی مردم، تضمین حفاظت از هویت قومی، زبانی، فرهنگی و مذهبی گروههای قومی ساکن در سرزمینهای این کشورها کمک میکنند.
طرفین متعهد شدند شرایطی را برای حفظ و توسعه این هویت و مشارکت برابر در زندگی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و نیز در امور عمومی طبق قوانین ملی طرفین قرارداد ایجاد کنند.
همچنین براساس این معاهده، مراکز اطلاعاتی و فرهنگی این کشورها در خاک یکدیگر ایجاد و اقدامات مشترکی در تریبونهای بینالمللی برای ترویج و عمومیت بخشیدن به میراث مشترک فرهنگی و تاریخی کشورهای آسیای مرکزی انجام خواهد شد.
به منظور تقویت فضای مشترک فرهنگی، طرفین روابط بین شخصیت های فرهنگ، ادبیات و هنر کشورهای آسیای مرکزی را ارتقاء خواهند داد.
مسائل مهاجرت و گردشگری
طرف های قرارداد حمایت از حقوق و منافع مشروع اتباع سایر طرفهای متعاهد را که در قلمرو آنها ساکن هستند یا به طور موقت در سرزمین آنها اقامت دارند تضمین خواهند کرد و اقداماتی را برای تسهیل بیشتر الزامات مهاجرت در مورد شهروندان یکدیگر اتخاذ خواهند کرد.
طرفین حمایت از حقوق و منافع مشروع شهروندان سایر طرف های متعاهد را که در قلمرو آنها اقامت دارند یا هستند تضمین می کنند. طرفین همچنین تلاش های مشترکی را برای ارتقای آسیای مرکزی به عنوان یک منطقه فرهنگی و تاریخی واحد و یک برند گردشگری انجام خواهند داد.
در چهارمین اجلاس سران کشورهای آسیای میانه که ۲۱ جولای ( ۳۰ تیر) در شهر گردشگری «چولپون آتا» ی قرقیزستان برگزار شد، یکی از مهمترین موضوعات بحث امنیت در پرتو حوادث افغانستان و حوادث مرزی بین کشورهای آسیای میانه بود.
مقرر شد پنجمین نشست مشورتی بعدی در قالب مشابه در تابستان ۲۰۲۳ در تاجیکستان برگزار شود.
- نوشته شده در : اخبار ترکمنستان
«اتحادیه آسیای میانه»تشکیل خواهد شد؟
در نشست پنج کشور آسیای میانه در «چلپون آتا» قرقیزستان، پیشنویس سندی مطرح شد که طبق آن سران این کشورها متعهد می شوند درمقابل هرگونه تهدید علیه استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی علیه این کشورها، از یکدیگر حمایت کنند اما به گفته کارشناسان، این هدف در عمل چندان امکان پذیر نیست.
پیش نویس معاهده دوستی، حسن همجواری و همکاری برای توسعه آسیای مرکزی در قرن بیست و یکم در ۲۱ ژوئیه در چهارمین نشست مشورتی سران کشورهای آسیای میانه در چلپون آتا قرقیزستان از طرف رئیس جمهوری قزاقستان به سران این کشورها برای بررسی و امضا پیشنهاد شد.
در توضیح این پیش نویس که توسط رئیس جمهور قزاقستان تهیه شده بود، آمده است: در شرایط آشفتگی ژئوپلیتیک، تنش در عرصه بین الملل و افزایش خطرات امنیت جهانی، تعمیق همکاری کشورهای آسیای مرکزی اهمیت فزاینده ای پیدا می کند.
بر اساس این سند هر پنج کشور آسیای میانه متعهد می شوند که «برای تقویت صلح، ثبات و امنیت در منطقه از نزدیک همکاری کنند. اول از همه، در توسعه همکاری در زمینه های نظامی و نظامی-فنی برنامه ریزی شده است.
در صورت لزوم، طرفین متعهد می شوند که برای جلوگیری از تهدید استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی خود از یکدیگر حمایت و کمک های متقابل همه جانبه کنند. در عین حال، آنها باید “از توسل به زور یا تهدید به زور در روابط بین دولتی خودداری کنند آنها همچنین متعهد شوند که وارد اتحادهای نظامی، بلوک ها یا سایر انجمن های دولت ها علیه طرف های متعاهد نشوند. ”
این سند به شدت آنها را از شرکت در اقداماتی که علیه هر یک از آنها انجام می شود منع می کند. کشورهای مورد توافق، موضوعات مورد مناقشه را بین خود «به طور انحصاری در چارچوب گفتوگو با ابزارهای دیپلماتیک صلحآمیز، از جمله از طریق ایجاد مکانیسمهای مناسب برای تعامل در صورت لزوم، حل خواهند کرد».آنها متعهد می شوند که از استفاده کشورهای ثالث از سرزمین ها، سیستم های ارتباطی و سایر زیرساخت های خود به ضرر حاکمیت، امنیت، ثبات و تمامیت ارضی یکدیگر جلوگیری کنند.
پیشنویس معاهده همچنین تشدید همکاریهای سودمند متقابل بین طرفها در زمینههای تجاری، اقتصادی، لجستیکی، فرهنگی و بشردوستانه و همچنین در بخشهای دفاع مدنی، انرژی و گردشگری را پیشبینی میکند.
نویسندگان پیش نویس این سند ابراز اطمینان کرده اند که این معاهده به عنوان مبنای محکمی برای تعمیق بیشتر همکاریهای سودمند متقابل بین کشورهای آسیای مرکزی، ایجاد مدل بهینه روابط با جامعه جهانی و توسعه رویکردهای مشترک در قبال چالشها و تهدیدهای مدرن و همچنین به توسعه کمک خواهد کرد.»
شوکرجان خاکیموف کارشناس سیاسی تاجیکستان در گفت و گو با آسیاپلاس از دستیابی به چنین توافقی استقبال، اما در عین حال خاطرنشان می کند که «این ایده جدید نیست، آن را نورسلطان نظربایف، رئیس جمهور سابق قزاقستان در سال های اولیه استقلال توسط کشورهای این کشور پیشنهاد کرد اما پس از آن این ایده از نظر قانونی رسمیت پیدا نکرد،
خاکیموف توضیح داد که آسیای مرکزی در منطقه منافع قدرت های پیشرو جهانی قرار دارد که به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی منطقه، ظرفیت های عظیم اقتصادی از جمله وجود ذخایر عظیم منابع طبیعی است.
وی اطمینان دارد که آسیای مرکزی متحد می تواند در مقابل هر نیروی خارجی ایستادگی کند و به آنها اجازه ندهد بدون در نظر گرفتن منافع کشورهای منطقه مشکلی را در آینده حل کنند یا به اهداف خود دست یابند.
این استاد دانشگاه افزود: نمونههای کافی داریم که برخی از مراکز قدرت بدون بحث و گفتگو با ما در مورد مسائل خاصی برای ما تصمیم گرفتند و حاکمیت و استقلال ما را محدود کردند.
در عین حال یک کارشناس سیاسی معروف تاجیکستان که ترجیح داد نامش فاش نشود هم به آسیاپلاس گفت: «اتحاد پیشنهادی» را آشکارا غیرقابل دفاع می داند زیرا مشکلات زیادی را در روابط دوجانبه بین کشورهای منطقه می بیند.
وی گفت: «امضا کردن برخی از اوراق در مورد دوستی و همسایگی خوب یک چیز است، این که واقعاً یک دوست خوب، یک همسایه خوب باشید و فوراً در زمان مناسب به کمک بیایید چیز دیگری است.»
وی تصریح کرد: «اگر مرز بین تاجیکستان و قرقیزستان بیش از یک سال بسته بماند و هر از چند گاهی در مناطق مرزی یکدیگر را بکشیم، از چه نوع دوستی و حسن همجواری می توان صحبت کرد؟ همچنین مسائل مرزی حل نشده بین قرقیزستان و ازبکستان و تناقضات خاصی بین قرقیزستان و قزاقستان وجود دارد.»
- نوشته شده در : اخبار ترکمنستان
پیشنهاد راه اندازی همایش های تجاری هدفمند و افزایش منابع انرژی در آسیای مرکزی توسط بردی محمداف
سردار بردی محمداف رئیس جمهور ترکمنستان روز پنجشنبه در سخنرانی خود در اجلاس سران آسیای میانه در شهر چولپون آتا در قرقیزستان گفت که لازم است مجمع تجاری هدفمند در کشورهای آسیای مرکزی راه اندازی شود.
بردی محمداف با اشاره به اهمیت همکاری تولید آسیای مرکزی گفت: «کشورهای ما دارای منابع طبیعی گسترده و پتانسیل صنعتی و فناوری قوی هستند. گرد هم آوردن آنها و ایجاد خطوط مشارکت تولیدی و “کریدورهای یکپارچه سازی” موضوع مهمی است. به گزارش رسانه رسمی ترکمنستان، وی افزود که تجارت خصوصی در اینجا نقش مهمی دارد. رئیس ترکمنستان اظهار داشت که راه اندازی این مجامع تجاری بستری را برای کارآفرینان آسیای مرکزی فراهم می کند تا به طور مستقیم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و به طور مستقل طرح های مشارکتی را در جایی که برای آنها سودآور و مصلحت است ایجاد کنند. بردی محمداف در این اجلاس گفت: “در این راستا، ما پیشنهاد می کنیم به ایده ای که در آخرین نشست مشورتی ایجاد شورای همکاری تجاری کشورهای آسیای مرکزی بیان شد، بازگردیم.” رئیس جمهور ترکمنستان همچنین با بیان اینکه موسسات تجاری و مالی بین المللی به آسیای مرکزی علاقه مند هستند، گفت: «آنها پتانسیل و ارزش ژئواکونومیکی آن را درک می کنند». رئیس جمهور بردی محمداف افزود: “ما همه فرصت ها را داریم تا محیطی راحت برای کارآفرینی ایجاد کنیم، آن را از موانع غیرضروری و اغلب منسوخ رها کنیم تا آسیای مرکزی را برای سرمایه گذاری جدی و بلندمدت جذاب کنیم.
بردی محمداف گفت: «به همراه شرکای خود، ما آماده بررسی فرصت هایی برای افزایش چشمگیر منابع انرژی و گسترش پیکربندی ترانزیت آنها هستیم. بردی محمداف تاکید کرد که عشق آباد به دنبال ادامه و گسترش همکاری ها در حوزه انرژی است. وی در عین حال اظهار داشت که کشورهای منطقه در حال حاضر تجربه اجرای پروژه بزرگ انرژی – خط لوله گاز ترکمنستان – ازبکستان – قزاقستان – چین را دارند.
” چهارمین نشست مشورتی سران کشورهای آسیای مرکزی با حضور رئیس جمهور ترکمنستان، صدیر جپاروف رئیس جمهور قرقیزستان، شوکت میرضیایف رئیس جمهور ازبکستان، قاسم جومارت توکایف رئیس جمهور قزاقستان و امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان برگزار شد. آنها پس از این اجلاس بیانیه مشترکی را تصویب کردند.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
عزم ترکمنستان برای توسعه مسیرهای گردشگری با سازماندهی سفرهای دریایی بین کشورهای حاشیه دریای خزر
معاون نخستوزیر ترکمنستان گفت: آژانسهای مسافرتی خصوصی این کشور در حال برنامهریزی برای توسعه مسیرهای گردشگری جدید هستند که با سازماندهی سفرهای دریایی بین کشورهای حاشیه دریای خزر همراه خواهد بود.
«مهر جمال محمدوا» معاون نخست وزیر در امور فرهنگی ترکمنستان در جلسه کابینه وزیران اظهار داشت: آژانسهای مسافرتی خصوصی در ترکمنستان در حال برنامه ریزی برای توسعه مسیرهای گردشگری جدید هستند که با سازماندهی سفرهای دریایی بین کشورهای حاشیه دریای خزر همراه خواهد بود.
پیش از این، در ششمین اجلاس دریای خزر، ترکمنستان از طرحهای همکاری منطقهای در گردشگری و کشتیرانی حمایت کرد.
تورهای کروز در دریای خزر با توقف در آکتائو(قزاقستان) ترکمن باشی(ترکمنستان) باکو(آذربایجان) و ماخاچکالا(روسیه) قرار بود از اوایل سال ۲۰۲۰ راهاندازی شود، اما وضعیت همهگیری ویروس کرونا باعث کندی این پروژه شد.
در ماه ژوئن، گزارش شد که کارخانه کشتی سازی لوتوس در منطقه آستاراخان روسیه آخرین مرحله آماده سازی برای آزمایش پهلوگیری کشتی کروز پتر کبیر را آغاز کرد که به گردشگران فرصتی بینظیر برای حرکت در امتداد ولگا و ورود به دریای خزر را میدهد.
پیش بینی میشود سالانه ۳۰ هزار گردشگر بتوانند از مسیر سفرهای دریایی استفاده کنند.
همچنین گزارش شد که قرار است چندین رویداد با هدف افزایش اشتغال در صنعت گردشگری و گسترش فرصتهای آژانسهای مسافرتی خصوصی در ترکمنستان برگزار شود.
در سپتامبر ۲۰۲۲، هیئت ترکمنستان در نمایشگاههای بین المللی گردشگری در توکیو و میامی و همچنین کنفرانسی در سطح وزیران کشورهای حاشیه خزر در زمینه همکاری در بخش گردشگری شرکت خواهد کرد.
قرار است در سال ۲۰۲۳ کنفرانس بین المللی گردشگری در ترکمنستان برگزار شود.
- نوشته شده در : اخبار ترکمنستان
سفر رئیس جمهور به ترکمنستان
آیتالله رئیسی که روز چهارشنبه برای شرکت در نشست کشورهای ساحلی دریای خزر عازم ترکمنستان شده بود با سران کشورهای حاضر در این اجلاس دیدار و گفتگو کرد.
ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر که از صبح امروز چهارشنبه (۸تیر) با هدف بررسی رژیم حقوقی این دریا و نیز گسترش مناسبات اقتصادی و ترانزیتی برگزار شده بود، به پایان رسید.
بر همین اساس آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور صبح امروز برای شرکت در نشست کشورهای ساحلی دریای خزر عازم ترکمنستان شد.
سخنرانی در اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر و دیدار با سران کشورهای حاضر در این اجلاس از برنامههای سفر رئیس جمهور به ترکمنستان بود.
آیت الله رئیسی رئیسجمهور در این نشست اعلام کرد ایران، آماده برگزاری هفتمین اجلاس سران خزر است. پیشنهادی که با استقبال حاضران مواجه شد.
گزارش سفر رئیس جمهور به این اجلاس که در ترکمنستان برگزار شد، در ادامه آمده است:
* دریای خزر میراث و سرمایه مشترک کشورهای ساحلی است
رئیسی هنگام عزیمت به ترکمنستان در فرودگاه مهرآباد در تشریح اهداف سفر خود، گفت: این سفر با دعوت رئیس جمهور محترم کشور دوست و برادر ترکمنستان برای شرکت در اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر انجام میشود.
وی افزود: دریای خزر میراث وسرمایه مشترک بین کشورهای ساحلی است و بیش از۲۷۰ میلیون جمعیت از این دریا بهره مند میشوند.
رئیسی گفت: روابط خوبی با کشورهای ساحلی دریای خزر داریم اما در این اجلاس آنچه که علاوه بر رژیم حقوقی خزر مورد بحث قرار خواهد گرفت استفاده صلحآمیز با مقصد ارتقا امنیت در دریای خزر، همکاری بین کشورها در حوزه حملونقل، ترانزیت و تجارت و همکاری بین کشورها در مدیرت منابع زنده در دریای خزر، همکاری بین کشورها در حفظ محیط زیست و مانع شدن برای حضور بیگانگان در دریای خزر است که مورد اتفاق همه کشورهای ساحلی دریای خزر قراد دارد علاوه براین مسائل نکات دیگری در این اجلاس مورد بحث قرار خواهد گرفت.
رئیس جمهور تصریح کرد: علاوه بر شرکت در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر و گفتو گو با سران کشورهای ساحلی مذاکرات دوجانبهای هم در ادامه گفت و گو های قبلی با کشور ترکمنستان خواهیم داشت.
وی گفت: در سی سال گذشته ارتباط خوبی بین جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان برقرار بوده ولی در چند ماه اخیر پس از مساله کرونا و رفع برخی از موانعی که ایجاد شده بود، شاهدیم که شرایط ترانزیت و سوآپ گازی بین جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان در نشست قبلی برقرار شد و ارتباطات تجاری و اقتصادی که بین دو کشور برقرار شد.
رئیس جمهور با بیان اینکه شاخصها نشان دهنده ارتقا سطح روابط به ویژه در حوزه تجاری و اقتصادی بین دو کشور است، خاطرنشان کرد: امیدواریم این سفر بتواند در جهات دیگری از مسائل اقتصادی و تجاری بین دو کشور گشایش ایجاد کند و همکاریهای صمیمانهای که بین دو کشور وجود دارد هم در روابط دو جانبه و هم در نقش آفرینی دو کشور در مسائل منطقهای و بینالملل انشاءالله در این سفر ابعاد بیشتری پیدا کند.
* دیدار رئیسی با رئیس مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان
رئیسجمهور در اولین بخش از برنامههای خود با قربانقلی بردی محمداف، رئیس مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان دیدار کرد.
رئیس جمهور در این دیدار با اشاره به فرارسیدن سیامین سال ۳۰ برقراری روابط دیپلماتیک بین دو کشور گفت: روابط تهران و عشقآباد با تدابیر خردمندانه جنابعالی در سالهای گذشته همواره روندی رو به گسترش داشته است.
ئیسی با بیان اینکه دو کشور ظرفیتهای مناسبی برای ارتقای سطح همکاری با یکدیگر دارند، اظهار داشت: دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجی برنامه ویژهای برای توسعه روابط همسایگی دارد و روابط ایران و ترکمنستان در همین راستا بر پایه همکاریهای گسترده و بر اساس اعتماد متقابل به سرعت در حال گسترش است.
قربانقلی بردی محمداف رئیس مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان نیز در این دیدار با قدردانی از تلاشهای دولت ایران در چند ماه گذشته برای تحکیم و گسترش روابط با این کشور، تصریح کرد: دو کشور در عرصههای سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی از اشتراکات و ظرفیتها فراوانی برخوردارند که زمینه مناسبی را برای افزایش و ارتقای هر چه بیشتر سطح روابط فراهم کرده است.
رئیس مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان خاطرنشان کرد: ترکمنستان به دنبال گشودن صفحه جدیدی در روابط با جمهوری اسلامی ایران است.
* دیدار رئیسی با رئیس جمهور ترکمنستان
سید ابراهیم رئیسی در ادامه با «سردار بردی محمداف»، رئیس جمهور ترکمنستان دیدار کرد و با اشاره به ۳۰ ساله شدن روابط دوستانه و برادرانه میان دو کشور، گفت: دولت سیزدهم اولویت ویژهای برای گسترش روابط و همکاریها با همسایگان دارد.
رئیس جمهور با بیان اینکه روابط تهران و عشقآباد بر پایه توسعه روابط همسایگی و براساس اعتماد متقابل و همکاریهای گسترده به سرعت در حال گسترش است، افزود: اجرایی شدن تفاهمنامهها و اسناد همکاری که در سفر اخیر جنابعالی به تهران به امضای دو کشور رسید، ارتقای سطح و گسترش همکاریهای دو کشور را تسریع خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد: تسهیل صدور روادید تجار و افزایش سفر بازرگانان دو کشور زمینه گسترش و افزایش بیش از پیش حجم روابط تجاری دوجانبه را فراهم میکند. همچنین با توجه به درخواست اخیر جمهوری آذربایجان، جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد که ظرفیت سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان را از مسیر کشورمان افزایش دهد.
رئیسی همچنین با ابراز امیدواری نسبت به اینکه در ششمین اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر، تفاهمات و تصمیماتی در جهت بهره برداری بیشتر و بهتر از این ظرفیت برای همه کشورهای همسایه فراهم شود، گفت: بدون تردید رایزنیهایی از قبیل آنچه در متن و حاشیه این اجلاس اتفاق میافتد، میتواند به استفاده بهتر از ظرفیتهای دریای خزر با مقاصد صلحآمیز، ضمن رعایت ملاحظات زیست محیطی و با تاکید بر ممانعت از حضور بیگانگان بیانجامد.
محمداف نیز در این دیدار از تلاشهای آیتالله رئیسی برای ارتقای سطح روابط دو کشور قدردانی و بر اراده کشورش برای اجرای کامل تفاهمنامهها و توافقات منعقد شده میان دو کشور تاکید کرد.
رئیس جمهور ترکمنستان دریای خزر را سرمایهای مشترک برای ۵ کشور ساحلی دانست و اظهار داشت: باید با تلاش جمعی و همکاری، ضمن بهرهبرداری بهتر از ظرفیتهای این نعمت خدادادی، در حفاظت از آن بکوشیم.
* دیدار رئیسی و پوتین
آیتالله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان همچنین در حاشیه اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر بابا ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه دیدار و تبادل نظر کردند.
* آغازاجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر
بعد از دیدارهای رئیسی با سران کشورهای حاشیه دریای خزر، اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر در عشقآباد مرکز جمهوری ترکمنستان آغاز شد.
در این اجلاس روسای جمهور ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و جمهور آذربایجان حضور داشتند.
- نوشته شده در : اخبار ترکمنستان
تجارت ۹۰۰ میلیون دلاری ایران با شرکای حاشیه خزر
گمرک ایران اعلام کرد که تجارت خارجی ایران با چهار کشور حاشیه خزر به حدود ۹۰۰ میلیون دلار رسیده است.
گمرک ایران اعلام کرد که تجارت خارجی ایران با چهار کشور حاشیه خزر به حدود ۹۰۰ میلیون دلار رسیده است.
سید روحاله لطیفی – سخنگوی گمرک ایران- در تشریح تجارت غیرنفتی ایران با کشورهای حاشیه دریای مازندران، اعلام کرد که تجارت غیرنفتی ایران با چهار کشور حاشیه دریای خزر در دو ماه نخست امسال، حدود ۱.۳ میلیون تن به ارزش ۸۹۷ میلیون و ۵۰۵ هزار و ۲۷۱ دلار بود که با رشد ۱۰ درصدی در وزن و ۳۸درصدی در ارزش همراه بوده است.
از مجموع تجارت ۹۰۰ میلیون دلاری با چهار کشور حاشیه خزر، سهم صادرات ۶۴۶ هزار و ۳۶۴ تن کالا به ارزش ۲۶۳میلیون و ۱۹ هزار و ۴۴۰ دلار بوده است که با وجود کاهش ۱۴درصدی در وزن با افزایش ۱۷ درصدی در ارزش کالای صادراتی نسبت به دو ماهه ۱۴۰۰ همراه بوده است.
سهم واردات هم ۵۵۴ هزار و ۵۷۶ تن کالا به ارزش ۶۳۴ میلیون و ۴۸۵هزار و ۸۳۱ دلار بود که ۶۲درصد در وزن و ۴۹ درصد در ارزش افزایش داشته است.
اما درخصوص میزان صادرات به چهار کشور حاشیه خزر نیز کشور آذربایجان با خرید ۱۲۱ هزار و ۳۳۸تن کالای ایرانی به ارزش ۱۱۴میلیون و ۹۷۷هزار و ۶۵۳ دلار با وجود کاهش ۱۰درصدی در وزن، ۱۰۴درصد در ارزش رشد داشته است.
اولین مقصد کالای صادراتی ایران در حاشیه کشورهای خزری بود؛ روسیه با ۱۹۸هزار و ۶۶۳تن کالا به ارزش ۶۸میلیون و ۵۸۴هزار و ۳۷۲دلار و با کاهش ۱۲ درصدی و ۲۹ درصدی در وزن و ارزش در جایگاه دوم، ترکمنستان نیز با خرید ۲۳۲هزار و ۳۵۹تن کالا با ارزش ۵۸ میلیون و ۶۰۲هزار و ۷۸۲ دلار با کاهش ۲۰ درصدی در وزن و رشد ۳۳درصدی در ارزش در جایگاه سوم و قزاقستان با خرید ۹۴ هزار و سه تن کالا از ایران در دو ماهه اول سال به ارزش ۲۰میلیون و ۸۵۴ هزار و ۶۳۳ دلار و با کاهش ۵ درصدی در وزن و ۲۴درصدی در ارزش در جایگاه چهارم صادرات ایران به کشورهای خزری قرار دارد.
همچنین میزان واردات ایران از کشورهای حاشیه خزر به این صورت بوده که روسیه با فروش ۴۴۳ هزار و ۶۸۱تن کالا به ارزش ۳۱۹میلیون و ۱۴۲هزار و ۹۱۱ دلار با رشد ۴۵درصدی در وزن و ۷۳درصدی در ارزش نسبت به مدت مشابه، اولین مبدا فروش کالا به ایران در بین همسایگان ایران در دریای مازندران بود.
طبق گزارش سخنگوی گمرک ایران، پس از روسیه، قزاقستان با فروش ۹۳هزار و ۵۹۷ تن کالا به ارزش ۳۹میلیون و ۷۶۴هزار و ۷۹۵دلار و رشد ۲۵۳درصدی در وزن و ۲۸۵درصدی در ارزش قرار دارد و آذربایجان با فروش چهار هزار و ۸۶۴ تن کالا به ارزش هفت میلیون و ۲۹۴هزار و ۲۵دلار با رشد ۱۹۱درصدی در وزن و ارزش، نسبت به مدت مشابه قرار گرفته و نهایتا ترکمنستان با فروش ۱۲هزار و ۴۳۳تن کالا به ارزش پنج میلیون و ۲۶۴هزار و ۶۶۰دلار و رشد۸۰ درصدی در وزن و ۲۱درصدی در ارزش در جایگاه چهارم واردات ایران از کشورهای حاشیه خزر قرار دارد.
- نوشته شده در : اطلاعیه
علاقه قزاقستان و ترکمنستان به تقویت بیشتر روابط
در دیدار وزرای امور خارجه قزاقستان و ترکمنستان در «نورسلطان» بر علاقه متقابل دو کشور برای تقویت بیشتر روابط دوجانبه تاکید شد.
«مختار تلئوبردی» وزیر امور خارجه قزاقستان و«رشید مرداف» وزیر امور خارجه ترکمنستان مسائل مختلف همکاری بین دو کشور را بررسی کردند.
در این دیدار که در حاشیه سومین دور نشست وزرای خارجه چین و آسیای مرکزی برپا شد موضوعات مربوط به امنیت منطقهای بررسی و در خصوص مسائل مهم بین المللی تبادل نظر صورت گرفت.
ضرورت استفاده حداکثری از زیرساختهای حمل و نقل زمینی و دریایی مدرن موجود در قزاقستان و ترکمنستان از جمله دیگر موضوعاتی بود که مورد توجه ویژه دو طرف قرار گرفت.
دو طرف علاقه متقابل خود را برای تقویت و گسترش بیشتر روابط سیاسی، تجاری، اقتصادی، فرهنگی و بشردوستانه در روح دوستی، حسن همجواری و مشارکت استراتژیک تایید و موضوعات مربوط به تعامل در ساختارهای چندجانبه، از جمله مشارکت در سطوح بالا و عالی در رویدادهای آتی بینالمللی و منطقه را بررسی کردند.
طی این دیدار همچنین دستور کار منطقهای و بین المللی مورد بحث بررسی قرار گرفت.
وزیر امور خارجه ترکمنستان روز گذشته به منظور شرکت در سومین نشست وزرای امور خارجه کشورهای «آسیای مرکزی- چین» و همچنین انجام مذاکرات دوجانبه وارد «نورسلطان» پایتخت قزاقستان شده است.
- نوشته شده در : اخبار ترکمنستان
ترکمنستان از تلاش های بینالمللی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای حمایت میکند
وزیر دارایی و اقتصاد ترکمنستان با اشاره به مسائل زیست محیطی تاکید کرد: این کشور از تلاشهای بینالمللی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای حمایت میکند.
«محمدگلدی سرداراف» وزیر دارایی و اقتصاد در هفتاد و هشتمین نشست سالانه کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد برای آسیا و اقیانوسیه (ESCAP) در «بانکوک» با موضوع «ترویج توسعه پایدار در منطقه آسیا و اقیانوسیه» شرکت کرد.
وزیر دارایی ترکمنستان طی سخنانی در این مراسم یادآور شد که «عشق آباد» در چارچوب نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ابتکار عمل را برای سازماندهی کنفرانس بین المللی بعدی به عهده دارد.
سرداراف در ادامه خاطرنشان کرد: این مجمع به تسریع بهبود اقتصاد کشورهای عضو کمیسیون اقتصادی و اجتماعی پس از بیماری همه گیری برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار کمک خواهد کرد.
مقام ترکمن در سخنانی درباره همهگیری کووید-۱۹ خاطرنشان کرد که این بیماری تأثیر زیادی بر زمانبندی دستیابی به دستور کار در جهت توسعه پایدار در منطقه آسیا و اقیانوسیه داشته است. در عین حال، ترکمنستان به لطف اقدامات به موقع در زمینه بهداشتی و اپیدمیولوژیک و مشوقهای مالی برای بخشهای اقتصادی، توانست ثبات توسعه اقتصادی را حفظ کند و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را در سطح ۶.۲ درصد حفظ کند.
وزیر دارایی و اقتصادترکمنستان با اشاره به مسائل زیست محیطی تاکید کرد: این کشور در حال حرکت به سمت استفاده از فناوریهای مدرن سازگار با محیط زیست و صرفه جویی در منابع در صنعت و حمل و نقل است.
وی افزود: از همین رو، به طور فعال از تلاشهای جامعه بین المللی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای حمایت میکند.
وزیر دارایی و اقتصاد ترکمنستان در حاشیه هفتاد و هشتمین نشست کمیسیون اقتصاد و اجتماعی سازمان ملل با «آرمیدا سالسیا علیسجابانا» دبیر اجرایی کمیسیون نیز دیدار و آمادگی خود را برای تداوم تعامل با این سازمان در خصوص موضوعات دستور کار توسعه پایدار اعلام کرد.
طرفین موضوع منابع مالی داخلی، استفاده از اوراق قرضه برای جمع آوری منابع مالی برای توسعه پایدار را مورد بحث و بررسی قرار دادند و از همکاری ترکمنستان و کمیسیون در اجرای تعدادی از پروژهها از جمله ساخت راه آهن قزاقستان – ترکمنستان – ایران قدردانی کردند.
وی همچنین با «سرگئی ورشینین» معاون وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه دیدار کرد.
طرفین با اشاره به سطح بالای مشارکت راهبردی ترکمنستان و فدراسیون روسیه، همکاری در چارچوب سازمانهای بین المللی و کمیسیونهای منطقهای را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
- نوشته شده در : اخبار ترکمنستان
گاز و غلات محور دیدار رئیس جمهور ترکمنستان با معاون اول نخستوزیر قزاقستان
رئیس جمهور ترکمنستان در خصوص پروژههای مشارکتی با معاون اول نخست وزیر قزاقستان گفت و گو کرد.
«سردار بردی محمداف» رئیس جمهور ترکمنستان با «رومن ایسکلیار» معاون اول نخست وزیر قزاقستان دیدار کرد.
در این گفت و گو، اولویت همکاریهای دوجانبه در بخشهای تجاری، اقتصادی، نفت و گاز، صنعتی و کشاورزی بررسی شد.
طرفین همچنین در خصوص تامین گاز قزاقستان، اجرای پروژه ساخت پایانه غلات در ترکمنستان گفت و گو کردند.
رئیس جمهور ترکمنستان روز گذشته، پیامی از «قاسم ژامرت تاکایف» رئیس جمهور قزاقستان دریافت کرد که در آن خاطرنشان کرده بود که اجرای پروژههای مشترک در زمینه انرژی، لجستیک، صنعت و کشاورزی میتواند به انگیزهای جدی برای توسعه همکاریها تبدیل شود.
تاکایف یادآور شد که در سفر به ترکمنستان در پاییز ۲۰۲۱، روسای جمهور دو کشور در مورد چشم انداز پروژههای مشترک در مجتمع سوخت و انرژی و همچنین ساخت پایانه غلات در ترکمنستان توافق کردند.
در همین راستا، رئیس جمهور قزاقستان بیان کرد که برای مطالعه کیفی این پروژهها، هیئتی را به ریاست «رومن ایسکلیار» معاون اول نخست وزیر به پایتخت ترکمنستان اعزام میکند.
ورود هیأت دولتی قزاقستان به عشق آباد و تکرار دیدارهای متوالی و هدفمند نه تنها در مورد مسائل کلی، بلکه در مورد پروژههای مشترک خاص، این امکان را فراهم میکند که در آینده، برنامههای زمان بندی شده برای تامین کالاها پیش بینی شود و انتقال گاز ترکمنستان به قزاقستان و ساخت یک انبار بزرگ غلات در خاک ترکمنستان عملیتر خواهد شد.
- نوشته شده در : اخبار اقتصادی ترکمنستان
دبیرخانه اتاق بازرگانی و صنعت اکو برای یک دوره سه ساله از ترکیه به ایران منتقل شد.
مجمع عمومی اتاق بازرگانی و صنعت اکو با مشارکت رؤسا و اعضای ارشد اتاقهای کشورهای عضو به صورت مجازی برگزار شد.
با برگزاری این مجمع ریاست دورهای دبیرخانه اتاق بازرگانی و صنعت اکو برای یک دوره سه ساله از ترکیه به ایران منتقل شد. در این نشست غلامحسین شافعی رئیس اتاق ایران به عنوان رئیس دورهای اتاق بازرگانی و صنعت اکو، محمدرضا کرباسی معاون بینالملل اتاق ایران را به عنوان دبیرکل اتاق بازرگانی و صنعت اکو معرفی کرد.
سازمان همکاری اقتصادی یا اکو یک سازمان اقتصادی منطقهای است که از ۱۰ کشور ایران، پاکستان، ترکیه، افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان تشکیل شده است. این سازمان چیزی حدود حدود ۴۸۰ میلیون نفر جمعیت و هشت میلیون و ۶۲۰ هزار و ۶۹۷ کلیومتر مربع مساحت را شامل میشود. بر این اساس این سازمان از منابع نفت، گاز و جذابیتهای گردشگری، کشاورزی و صنعتی برخوردار است.
دبیرخانه دائمی سازمان اکو در تهران مستقر است اما دبیرخانه اتاق بازرگانی و صنعت اکو به صورت گردشی و در دورههای سه ساله میان اعضا منتقل میشود. حالا برای یک دوره سه ساله هر دو دبیرخانه در تهران مستقر خواهد بود. موضوعی که کرباسی دبیرکل جدید اتاق بازرگانی و صنعت اکو در نوزدهمین مجمع این اتاق به آن اشاره و ابراز امیدواری کرد بتوان نشستهای منظمی بین اتاق بازرگانی و صنعت اکو و سازمان اکو در چارچوب بررسی ابعاد همکاریهای مشترک و استفاده از ظرفیت بخشهای خصوصی در توسعه همکاریها برگزار کرد.
- نوشته شده در : اطلاعیه